Martel’den Askarov’a mektup

Dünyaca ünlü Kanadalı yazar Yann Martel, Kırgızistan hapishane ve karakollarında yaşanan işkenceleri belgelemek amacıyla mücadele eden ve sonunda tutuklanarak ömür boyu ev hapsine mahkum edilen aktivist Azimzhan Askarov için bir açık mektup kaleme aldı.

Askorov’un serbest bırakılması için uluslararası çağrıda bulunan Martel, mektubunda Askarov hakkında, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev’le aralarında geçen bir sohbete de yer verdi.

“Sevgili Azimzhan, Siz hapistesiniz, ben değilim. Bu acı gerçek, basit bir soruyu da aklıma getiriyor. Neden? Çünkü ben şanslıyım, sizse cesursunuz. Şanslıyım çünkü ifade özgürlüğünün kısıtlanmadığı ve vatandaşlarının temel hak ve özgürlüklerine saygı duyan bir ülkenin yurttaşıyım. Şimdi düşünüyorum da, sizin yaptığınız gibi gözü kara bir şekilde polisin karıştığı yolsuzluğun üzerine gidebilir miydim? Şu an tek yapabildiğim; sizinle olan dayanışmamı dile getirmek… Yalnız değilsiniz. Sadece ben değil, içinde bulunduğunuz durum karşısında benim gibi sesini yükselten ve kayıtsız şartsız serbest bırakılmanızı isteyen PEN International ve birçok uluslararası kuruluş ile dünyanın her yerinden binlerce yazar da bunu söylüyor.

Pratik olarak size, ülkenizin başkenti Bişkek’de Cumhurbaşkanınız Atambayev ve PEN International’ın önde gelen üyeleri arasındaki görüşmeden bahsetmem gerekir. Bu görüşmeye davet edilmekle iyi bir şans yakaladığımı söyleyebilirim. Açıkçası Başkan Atambayev’i resmi ziyaretimiz sırasında bu görüşmenin kısa kesileceğinden ve kapı dışarı edileceğimizden korktuk. Ancak böyle olmadı. Görüşme bir saatten fazla sürdü ve sizinle ilgili söyleyeceklerimizin çoğunu ifade etme imkânı bulduk.

Şansa bakın ki; konuşmalarımız esnasında Başkan Atambayev’in de durumunuzla yakından ilgilendiğini öğrendik. Başkan, sizin bir suçlu olduğunuzu bu yüzden de yargılanmanızın ‘adil’ olduğunu iddia etti. Ancak onu hiç de inandırıcı bulmadım ve bu söylediklerine gerçekten inanıp inanmadığını sordum. Toplantının sonunda Atambayev, PEN International heyetindeki temsilcilerin savcı ile görüşmesini teklif etti. Peki, ama sizin suçlu olduğunuza inanıyorsa, neden böyle bir teklif getirdi?

Açık yüreklilikle belirtmeliyim ki, hakkınızdaki suçlamaların kaldırılacağına ve kayıtsız şartsız serbest bırakılacağınıza olan inancım tam. Bunun çok yakında gerçekleşeceğini umut ediyorum. Unutmadan; lütfen umudunuzu kaybetmeyin ve ne olursa olsun kendinizi bırakmayın. Sizi çok önemsediğimizi ve arkanızda durduğumuzu bilin. Eminim ki, bir gün mutlaka bir yerlerde buluşup kahve içecek ve özgürlüğe kavuşmanızı kutlayacağız. Siz nasıl bana şanslı olduğumu hatırlattıysanız, ben de size gösterdiğiniz cesareti hatırlatacağım ve hep birlikte güleceğiz. O günün gelmesini dört gözle bekliyorum. Sevgiler… Yann Martel

Azımzhan  Askarov, Kırgızistan’daki Özbek azınlığına mensup bir gazeteci olarak meslek hayatının önemli bir bölümünü yolsuzlukla mücadeleye adadı. Ancak bu mücadelesinin sonunda ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

15 yıl boyunca Celalabad eyaletinde insan hakları için çalışan Azimzhan Askarov, “Irkçı nefret duygularını kışkırtmak, polis cinayetine yataklık etmek ve ayaklanma çağrısında bulunmak” suçlamalarıyla 15 Haziran 2010’da gözaltına alındı. Yasadışı olarak gözaltına alınan ve işkence gören Askarov, olaya şahit olan hâkimlerin hiçbir şey yapmadığını belirtmişti.