Rusya ABD’yi insan hakları yasası konusunda uyardı

Amerika’nın Rusya’daki insan hakları ihlalleri ile ilgili olarak çıkardığı yasanın getirdiği yaptırımlar iki ülke arasındaki ilişkilerin tekrar gerilmesine neden oldu.

Geçtiğimiz aralık ayında Amerikan Kongresi’nin Rusya’daki insan hakları ihlalleri ile ilgili çıkardığı Magnitsky Yasası iki ülke arasında gerilimin yükselmesine yol açmıştı. Bu yasa çerçevesinde Başkan Barack Obama’nın Cumartesi gününe kadar Kongre üyelerine ABD’ye girişi yasaklanan Rus vatandaşlarının listesini vermesi gerekiyor. Bu kişilerin ABD’deki mal varlıkları da dondurulacak.

Avukat Sergey Magnitsky, 2009 yılında vergi kaçırma iddiasıyla yargılanmayı beklerken hapishanede dövülmüş ve gerekli tıbbi bakım sağlanmadığı için hayatını kaybetmişti. Ailesi ve yakınları, Magnitsky’nin bazı Rus yetkilileri yalan vergi beyanlarıyla devletten 230 milyon dolar çalmakla suçlamasından sonra, suçladığı kişiler tarafından tutuklattırıldığını söylüyor.

Amerika ve Rusya’nın ilişkileri Putin’in Kremlin’e dönüşü sonrasında hükümet karşıtları ve Batı kaynaklı STK’lar üzerinde kurulan baskılar nedeniyle gerilmişti. ABD ve Rusya Suriye’deki savaş konusunda da çelişiyor.

Rusya, Magnitsky Yasası’na karşılık olarak iki kanun çıkardı. Birinci yasa, Amerikalı ailelerin Rus çocuklarını evlat edinmesine yasak getirdi. İkincisi ise Rusya vatandaşlarının insan haklarını ihlal eden Amerikalılar’a karşı çıkarıldı. Rusya, bazı Amerikalı yetkililere vize vermeyi de reddetti. Bunların arasında Guantanamo’daki mahkumların haklarını ihlal ettikleri öne sürülen yetkililer de bulunuyor.

Pazartesi günü Duma Dış İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı Vaçeslav Nikonov, Magnitsky listesindeki isimlere eşit sayıda Amerikalı’nın bu “Guantanamo Listesi”ne ekleneceğini söyledi.

Ancak Rusya’dan gelen bazı açıklamalar Kremlin’in gerilimi yükseltmek istemediğini gösteriyor. Putin’in Sözcüsü Dimitri Peskov Cumhurbaşkanı’nın Doğu Sibirya’ya gezisi sırasında yaptığı açıklamada listenin iki ülke ilişkilerine zarar vereceğini, ancak ilişkilerin çok yönlü olduğunu ve başka alanlarda gelişmeye açık olduğunu belirttiğini söyledi.

Dışişleri Başkan Yardımcısı Sergey Ryabkov da Rusya’nın Magnitsky Yasası’na tepkisinin ölçülü olacağını, ülkesinin yapacağı listeye Amerikalılar’ı ekleme konusunda acelesi olmadığını ancak yine de eşit bir tepki verileceğini belirtti.

Rusya’nın bu konudaki tepkisinin sınırlı olması, Amerika’nın NATO işbirliği çerçevesinde Avrupa’ya kurmakta olduğu füze kalkanı konusunda iki ülke arasında süregelen anlaşmazlıkla ilgili olarak uzlaşma kapısını açık bırakması şeklinde yorumlanıyor.