ABD’li ressamın kadın maketleri Bodrum Bienali’nden kaldırıldı

Uluslararası Bodrum Bineali kapsamında ABD’li ressam Deborah Semel Demirtaş’ın Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Alt Avlusu’nda sergilediği, Türkiye’deki sosyal yaşamın farklı boyutlarını konu alan kadın maketleri, etkinlik başladıktan beş saat sonra apar topar kaldırıldı.

Demirtaş’ın bienal kapsamında avluya yerleştirdiği maketlerde dördü türbanlı, sekiz kadın tablosu görülüyordu. 2 Ekim’de avluya yerleştirilen maketler, ziyarete açıldıktan beş saat sonra müze yetkilileri tarafından toplandı. Ne olduğunu anlayamadığını söyleyen Demirtaş’ın itirazlarına rağmen sergi kapatıldı. Maketler bir kamyonete yüklendi, işlerin sahibi ressam Demirtaş da maketleri Turgutreis Mahallesi’ndeki atölyesine götürdü.

10 senedir Bodrum’da yaşayan Demirtaş, o gün olanları şu sözlerle anlatıyor: “Sergi için saat 10.30’da eserlerimi müzeye götürüp, yerleştirdim. Bu sırada gelen görevli Sinem Hanım yanımızda durup, eserlerin yerleştirilmesini izledi. Herhangi bir sorun olmadığını belirtti. O arada kaleyi gezen yerli ve yabancı turistler heykelleri çok beğendi, bol bol fotoğraf çekti. Sinem Hanım, 12.30 gibi beni arayıp, eserlerin arkasında metin olduğunu fark ettiklerini, bu metnin onay almadığını ve sergimi kaldırmamı istediklerini söyleyince şoke oldum. Sergi iznimin olmadığını belirttiler. Oysa ki bienal yöneticileri tarafından sergi için bakanlıktan gerekli tüm izinler aylar öncesinden alınmıştı. Bienal süresince açılacak sergilerin, yapılacak etkinliklerin yerleri, tarih ve saatleri aylar öncesinden saptanmıştı. Ancak bu işin peşini bırakmadım. Kültür Bakanlığı ve Müzeler Genel Müdürlüğü yetkilileri ile görüştüğümde sergimin kapatılmasıyla ilgili kendilerinin hiçbir bilgileri olmadıklarını öğrenince bir kez daha şok oldum. Bunu müze yetkililerini söylediğimde, ‘Eserlerin burada kalırsa tüm sergiler iptal olurdu?’ dediler. Çaresiz kaldım eserlerimi kaldırdım.”

SANSÜR MÜ?
‘Tolerans’ temalı binealdeki sergisinin kaldırılmasının şokunu yaşadığını anlatan Demirtaş bakanlığa suç duyurusunda bulunacağını söyledi: “Bodrum’da 10 karma ve kişisel sergi açtım. ‘Suça İştirak’, ‘Sıla Hasreti’, ‘İç Göçü’, ‘Vahşi Yapılanma’ gibi sosyal konuları el aldım ancak bu tür bir tepkiyle karşılaşmadım. Aralarında modern kadınlar, çarşaflı kadınlar, köylü kadınlar resimleri olan maketlere tolerans gösterilmedi. Oysa ki bu sergi ile Türkiye’de yaşayan kadınların sosyal yaşamda toplumun her kesiminde özgürce hareket edebildiğini buna rağmen zaman zaman şiddet ve tepki ile karşılaştığını anlatmak istedim. Kadınların yaşadığı dramı ve sosyal ortamı anlatmaya çalışırken bir dramda bir kadın sanatçı olarak benim başıma geldi. 1994’ten beri Türkiye’de yaşıyorum, kadına yönelik birçok farklı önyargı var ve ben sanat aracılığıyla bu önyargıları paylaşmak istemişti. Ancak beş kadın heykeline tolerans gösteremeyen bir zihniyet, beni çok yaraladı. Sergim 12 Kasım’a kadar açık kalacaktı. Amacım bu durumu yaratanların gerçek niyetini öğrenmek. Bu bir tür sansür mü, çuvallama mı? Er ya da geç bunun nedenini öğreneceğim.”

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi yetkilileri ise konu ile ilgili açıklama yapmadı.

Bodrum’da bu yıl 12 Eylül-12 Kasım tarihleri arasında ikincisi devam eden Uluslararası Bodrum Kültür ve Sanat Bienali’nin başlığı ‘Savaş, Barış ve Kadın’ olarak belirlenmişti. Bienale 30’u yurtdışından toplam 80 heykeltraş, ressam, seramik sanatçısı, şair ve yazarın katıldı. Bienal kapsamında Bodrum Kalesi, Myndos Kapısı ve Şevket Sabancı Kültür Merkezi sergi alanları olarak kullanılıyor.