Pazartesi günü Naeem Davis isimli bir şahsın Ki-Suck Han’ı metro raylarına itmesi ve feci şekilde ölümüne neden olmasının oluşturduğu tepki hafiflerken şimdi de tartışmanın merkezinde olay anını fotoğraflayan foto muhabiri yer alıyor. ‘Önce haber mi, yoksa insanlık mı?’ tartışmasını yeniden alevlendiren foto muhabiri R. Ömer (Umar) Abbasi’nin hareketi, 1993 yılında meslektaşı Kevin Carter’ın açlıktan ölmek üzere olan kız çocuğunu akbaba ile görüntüledikten sonra çekip gitmesini hatırlattı.
Sudan’da o dönem yaşanılan açlık felaketini dünyaya duyuran Kevin Carter, akbaba ile kemikleri dışarı çıkmış ve ölmek üzere olan kız çocuğunun fotoğrafını bir arada çekmeyi başarır. Ancak Carter, fotoğrafı çektikten sonra olay yerinden uzaklaşır ve dünyada kendisine şöhret getirecek kareyi yakalamanın keyfinin çok kısa süreceğinden habersiz ülkesi Güney Afrika’ya geri döner. Carter’ı vicdanı rahat bırakmaz. Sürekli rüyalarına giren kız çocuğunun verdiği acıya dayanamayarak Carter sonunda intihar eder. Abbasi’nin akibeti ne olur bilinmez. Ancak görünen o ki, raylar üzerinde bir yardım eli bekleyen Han’a elini uzatmak yerine deklanşöre basması uzun yıllar hafızalardan silinmeyecek. Abbasi, Han’a elini uzatamamasını güçsüz oluşu ve elinin-kolunun kamera ile dolu olmasıyla açıkladı ve fotoğraf makinesinin flaşıyla makinisti uyarmaya çalıştığını söyledi. Ancak tüm bunların Abbasi’nin vicdanında nasıl bir haklılık bulacağını zaman gösterecek.
New York Post’ta yayınlanan Abbasi’nin fotoğrafı için bir çok insan twitter üzerinden ağza alınmayacak sözler sarf etti, etmeye de devam ediyor. Uzmanlar ise gazeteciliğin her zaman tartışılan çıkmazına dikkat çekiyor. ‘Önce haber mi yoksa insalık mı?’ ikileminde Abbasi’nin haberi tercih ettiği genel kanaat.
Haber-insanlık tartışmasının bu olayla birkez daha gündeme geldiğine işaret eden Poynter Enstitüsü öğretim görevlilerinden Kenny Irby, olayın bir ahlaki anlayışı yansıttığını aktardı. NBC televizyonundaki ‘Today’ programına katılan Al Roker ise, ‘‘Biri pistte çaresiz kalmış ama kimse yardımına gitmemiş. Manzara çok üzücü. Bir el uzanamaz mıydı!’’ diye tepki gösterdi. CNN’den Soledad O’Brien kişisel twitter hesabından, ‘‘Son derece rahatsız edici, oradaki insan sizin babanız, kardeşiniz de olabilirdi’’ diyerek New York Post’un yayınladığı fotoğrafı eleştirdi.
New York’ta Abbasi’nin çektiği fotoğraf sosyal paylaşım sitelerinde de günün konusu oldu. Abbasi’ye twitter hesabından tepki gösteren Natasha Henry (@NatashaSHenry) fotoğraf i için; ‘‘İğrenç! Dürüstlük adına böyle mi yapılır? Ya da azıcık bir ahlak sahibi olan bunu mu yapar!’’ diye tepki verdi.
Abbasi’ye tepki gösteren bir başka Twitter kullanıcısı Matt Jordan (@infamousmj) oldu. Jordan kişisel notunda, ‘‘Fotoğrafı çeken şahısta tutuklanmalı, katile yardım etmekten’’ diye yazdı.
‘‘NE ZAMAN GÖZLERİMİ KAPASAM DEHŞET VERİCİ ÖLÜM ANINI YENİDEN YAŞIYORUM’’
Olayı sayfalarında ‘‘Hiç kahraman yok muydu?’’ başlığı ile veren New York Times (NY Times) gazetesi, Abbasi ile yaptığı mülakatı da yayınladı. Abbasi NY Times’a şöyle konuştu; ‘‘Han’a yardım etmek istedim ama elim kolum kamera doluydu ve yukarı çekemedim. Fotoğrafı yayımlama kararı tamamen gazete editörlerinin işi. Fotoğraf da umrumda değil! Ne zaman gözlerimi kapasam o dehşet verici ölüm anını yeniden yaşıyorum.’’
NY Times, Abbasi’nin makinisti uyarmak için makinasının flaşını 49 defa patlattığına işaret ederek onlarca insanın olay yerinde olmasına rağmen yardım etmeyip hepsinin o anda bir yerlere kaçmasını eleştirdi.
2009 yılında Penn tren istasyonunda yaşanılan benzer bir olayda metro yoluna düşen birini canını tehlikeye atarak kurtaran aktör Chad Lindsey, ‘‘Bu fotoğraf bana bir şeyi düşündürüyor; o da hala yanlışa odaklanmış bir kare olduğu’’ diye tepki gösterdi.
Han’ın ölüm anınında çekilen fotoğraf için ise Lindsey, ‘‘Raylara itilip yardım alamayan kişinin hali insani ilişkilerimizin çok kötü olduğunu gösteriyor’’ dedi.
Abbasi’ye küfredenlerin yanında gazetecilik refleksini övenlerde var. Columbia Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi öğretim görevlisi yardımcı doçent Nina Berman, ‘‘Yayımlanan fotoğrafta bir yanlış görmüyorum’’ dedi. Foto muhabirinin makinisti uyarabilmek için flaş patlattığını hatırlatan Berman, ‘‘Abbasi elinden geleni yapmaya çalışmış’’ dedi.
Herkesin yalnızca foto muhabirine suç yüklediğini ancak olayın yaşandığı anda platformda olan onca insana kimsenin birşey demediğine işaret eden Berman, Abbasi’nin travma geçirmesinin de mümkün olduğunu söyledi.
Poynter Enstitüsü ‘Ahlaki Gazetecilik’ bölümü görevlilerinden Kelly McBride da Berman gibi foto muhabirinin sadece fotoğraf çekmeyip mağdura yardım etmeye çalıştığına dikkat çekti. McBride, Abbasi’nin yardım çabasının göz ardı edilmemesini isterken fotoğrafı kapaktan veren New York Post gazetesinin yazı işlerini eleştirdi. McBride, ‘‘Yayımlanan fotoğraf çok feci’’ diye tepki gösterdi.
Let me tell You a sad story ! There are no comments yet, but You can be first one to comment this article.
Write a comment