İngiliz Hükümeti’ne Yüksek Mahkeme şoku

İngiltere’de Üst Mahkeme Avrupa Birliği’nden ayrılma sürecinin (Brexit) başlatılması için parlamento onayı gerektiğine hükmetti.

İngiltere’de Anayasa Mahkemesi görevi yapan Üst Mahkeme, Kasım ayında bir alt mahkeme olan Yüksek Mahkeme’nin verdiği bu yöndeki kararı onamış oldu.

İngiltere hükümeti ise AB’den çıkış sürecini resmen başlatacak Lizbon Antlaşması’nın 50. maddesini meclis onayı olmadan yürürlüğe sokma yetkisine sahip olduğunu savunuyordu.

Üst Mahkeme’de görülen davada karar 3’e karşı 8 oyla alındı.

Kararı okuyan Üst Mahkeme Başkanı Lord David Edmond Neuberger, “3’e karşı 8 çoğunluk oyuyla Üst Mahkeme bugün hükümetin 50. maddeyi buna yetki veren parlamento kararı olmadan başlatamayacağına hükmetti” dedi.

Mahkeme ayrıca davaya müdahil olan İskoç, Galler ve Kuzey İrlanda özerk yönetimlerinin onayına ihtiyaç duyulmadığı yönünde karar aldı.

Lord Neuberger “AB ile ilişkiler Birleşik Krallık’ın meselesidir” dedi.

Tarihi karar

Üst Mahkeme’nin kararı İngiltere’yi bölen ve büyük tartışmalara neden olan Brexit meselesinde tarihi bir karar olarak görülüyor.

Buna karşın politikacılar ve analistler Brexit kararının parlamentoda reddedilmeyeceği görüşünde.

Üst Mahkeme’nin kararının en önemli gerekçelerinden biri AB yasalarının İngiltere yasalarından çıkarılmasının İngiltere’de yaşayan kişilerin mevcut haklarını kaldıracak olması.

Mahkeme bu nedenle hükümetin parlamento onayı olmadan bu yönde bir yasa değişikliğine gidemeyeceğine hükmetti.

Öte yandan Üst Mahkeme hükümetin ne tür bir yasa tasarısı hazırlaması gerektiği konusuna açıklık getirmedi.

İngiltere Başbakanı Theresa May, AB ayrılık sürecinin Mart sonunda başlayacağını açıklamış ve bu yönde çalışmalara başladıklarını söylemişti.

İngiltere hükümetinin kısa bir yasa tasarısı hazırlayarak parlamentoya sunması ve bu yönde oylama yapılması bekleniyor.

Yasa tasarısının parlamentonun iki kanadı, hem Avam Kamarası’nda hem de Lordlar Kamarası’nda kabul edilmesi gerekiyor.

Kararın ardından hükümeti davada temsil eden Başsavcı Jeremy Wright “Hükümetin hayal kırıklığına uğradığını ancak karara uyarak gereken adımları atacaklarını” söyledi.

Hükümet sözcülerinden biri de “İngiltere halkı AB’den ayrılma yönünde oy kullandı. Hükümet de bunu yerine getirmek için Mart ayı sonunda 50. maddeyi başlatacak. Bugünkü karar bunu değiştirmiyor” yönünde açıklama yaptı.

Dışişleri Bakanı Boris Johnson ise Twitter’de paylaştığı mesajında “Üst mahkeme kararını verdi. Şimdi parlamento halkın iradesini yerine getirmeli. 50. maddeyi Mart sonuna kadar başlatacağız. İleri gidiyoruz” dedi.

Ana muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn ise “İşçi Partisi referandum sonucuna ve İngiltere halkının iradesine saygı duyuyor. 50. maddenin başlama sürecini engellemeyeceğiz” dedi.

Buna karşın İşçi Partisi içinde oylamada Brexit karşıtı bir tavır gelişebileceği olasılığına dikkat çekiliyor.

İngiltere’de 23 Haziran 2016’da yapılan referandumda AB’den ayrılma kararı çıkmıştı.