BM, Türkiye’de darbe girişimi sonrası yaşanan hak ihlallerini sert dille eleştirdi

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Türkiye’nin uluslararası insan hakları yükümlülüklerine uymasını ve gözaltında tutulanlara yönelik yapılan kötü muameleden dolayı duyduğu “derin endişeyi” dile getirdi.

Türkiye’de 15 Temmuz’da yaşanan darbe girşimi konusunda son gelişmeleri öğrenmek için Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile dün bir telefon konuşması yaptığı belirten Ban’ın, Ankara’ya insan hakları, adil yargılama, işkence ve kötü muamele yapılmaması ve yargısız infazlardan uzak durulması konularında uyardığı görüldü.

Ban ile Çavuşoğlu arasında yaşanan telefon görüşmesinde Genel Sekreter’in darbe girşimi sonrasında Türkiye’de yaşanan gelişmelerden “derin kaygı ve endişe duyduğu” mesajı verdiği görüldü.

Darbe girşimine karşı Türk halkı ile muhalefet partisi ve hükümetin gösterdiği birlikten memnuniyet duyduğunu belirten Ban, 15 Temmuz’da yaşanan can kaybından duyduğu üzüntüyü de yeniden dile getirdi.

BM Genel Sekreterliği Sözcüsü makamından yapılan açıklamada Ban’ın Çavuşoğlu’na, “Darbe girişiminden sonra ülkede geçerli olan Olağanüstü Hal koşulları kabul edilebilir. Ancak Türk hükümetinin ifade hürriyeti, temel hak ve özgürlükleri, uluslararası insan hakları evrensel ilkeleri yükümlülüklerine uymasını beklentisini dile getirdi. Genel Sekreter, hükümetin insanların barışçıl gösteri hakkını, hakimlerin bağımsızlığı ve mesleklerini profesyonelce yerine getirmesi, adil yargılama hakkına ve yükümlülüklerine sıkı sıkıya bağlı kalmasını istedi” denildi.

Genel Sekreter, OHAL kapsamında çıkarılan Kararname’nin bireysel haklarını kullanılmasını kısıtlamasından duyduğu endişeyi açık bir dille Türk tarafına ilettiği aktarıldı. Gözaltında tutulanlara işkence ve tecavüz edildiğine dair rapor yayınlayan uluslararası sivil toplum kuruluşlarının çalışmasına gönderme yapan BM Genel Sekreteri, tutuklanan insanlara karşı ifade edilen “kötü muamele ve istismar raporları endişe verici” diye niteledi.

BM’den yapılan yazılı açıklamada, “Genel Sekreter toplumun ve devlet kurumlarının birçok kesimini kapsayan yaygın tutuklamalar, gözaltıları, görevden uzaklaştırma gibi devam eden uygulamalardan duyduğu derin endişeye vurgu yaptı” denildi.    

Ankara’nın güvenilir kanıtlarla hukuki süreci işletmesi gerektiğini belirten Ban, “Soruşturma altında olanlar hakkında güvenilir kanıtların biran önce yargı sistemine intikal ettirilmesi ve hukuki yasal kararın ancak mahkeme tarafından verilebilir” ifadesi dikkat çekti. 

BM Sözcülüğü, Ban’ın geçen hafta da Türk hükümetinin OHAL ilan etmesinin ardından Anayasal düzenin devamı, uluslararası insan hakları hukukuna tam saygı içinde olması gerektiği yönünde açıklama yaptığını da hatırlattı.