Dünyadaki en önde gelen ölüm ve sakatlık sebeplerinden birisi kalp krizidir. Bu nedenle kalp krizi risk faktörlerini ve kalp krizinin belirtilerini tanıyıp, gecikmeden tıbbi yardım almak gerekmektedir.
Kalp krizi nedir? Kalp krizi, kalp damarlarında oluşan tıkanıklıklar sonucu, kalp kasına giden kan akışının durması ve kalp dokusunun hasarlanması, bazen de ölmesi, demektir. Ölen kalp dokusu, vücudun en hayati fonksiyonu olan organlara kan pompalama işlemi yapamayacağından, kalp krizlerinin hatırı sayılır oranı ölümde sonuçlanır. Hatta denebilir ki, sebebi bilinmeyen ani ölümlerin büyük kısmı, aslında tanı almamış kalp krizi vakalarıdır.
Risk faktörleri nelerdir? Basit bir liste yapmak gerekirse, kalp krizini tetiklediği birçok tıbbi çalışma ile gösterilmiş bazı faktörler şöyle sıralanabilir: Yaşlanma (erkeklerde 45 yaş üstü, kadınlarda 55 yaş üstü), kan kolesterol seviyesinin yüksek olması, sigara kullanımı, diyabet (şeker hastalığı), tansiyon, obezite ve fiziksel aktivite eksikliği, ailenin birinci derece akrabalarında erken yaşta kalp krizi geçirmesi (kız kardeş ve annede 65 yaş öncesi, erkek kardeş ve babada 55 yaş öncesi).
Bu faktörlerin rolü olmakla birlikte, bunların hiçbirisi olmadan da nadir de olsa genç ve sağlıklı kişilerde çeşitli sebeplerle kalp krizleri görülebilir.
Belirtileri nelerdir? En tipik belirtileri; Göğsün ortasında başlayıp, sol kola, sol ele, parmaklara, bazen boyna ve çeneye yayılan, basınç tarzında (göğsünüze birisi oturuyormuş gibi), basit ağrı kesicilere cevap vermeyen göğüs ağrısı olması, beraberinde soğuk terleme, çarpıntı, mide bulantısı-kusma ve baş dönmesi olmasıdır. Birçok hastada kalp krizi bu belirtileri gösterirken, özellikle yaşlı hastalarda ve kadın hastalarda kalp krizi kendini sıradışı belirtilerle de gösterebilir. Bunlardan bazıları mide yanması, göğüste huzursuzluk hissi, halsizlik, ellerde uyuşma, nefes darlığı gibi belirtilerdir.
Özellikle daha önce bilinen kalp rahatsızlığı olan ve yukarda belirtilen risk faktörlerine sahip kişilerin bu belirtileri olması durumunda hiç vakit kaybetmeden bir ACİL SERVİSE gitmeleri, ya da AMBULANS çağırmaları gerekmektedir. Zira başka birçok hastalığın aksine, kalp krizi dakikalar içinde ölümle sonuçlanabilecek ve tedavinin geciktiği her dakika ağır kalp yetmezliği ve beyin hasarı gibi kalıcı sorunlara sebep olabilecek ACİL müdahale isteyen bir durumdur.
Tedavisi nedir? Hastanın durumuna göre, tedavi üç temel seçenekten oluşmaktadır. Hasarın küçük olduğu hastalarda sadece pıhtı açıcı ilaç tedavisi uygulanırken, daha büyük kalp hasarı olan hastalarda anjiyografi ile kalp damarlarının açılması gerekebilmektedir. Özellikle şeker hastalığı bulunan ve bilinen kalp yetmezliği olan bazı hastalarda ise, hasar daha yaygın kalp damarlarını etkileyebilmekte ve bu durumda baypas cerrahisi gerekebilmektedir.
Dr. Özlem Bilen, Baylor College of Medicine
Dahiliye asistani
Let me tell You a sad story ! There are no comments yet, but You can be first one to comment this article.
Write a comment