SAĞLIK: Grip salgını erken başladı

ABD’de bu yıl grip salgını erken başladı ve mevsim normallerine göre daha bir şiddetli devam ediyor. Hastalık Kontrolü ve Önlem Merkezi anlamında olan CDC ( Centers for Disease Control and Prevention) yıl boyunca görülen grip vakalarını yakalayıp Ekim ve Mayıs ayları arasında haftalık grip raporu yayınlıyor.

Grip salgını genelde sonbahar ve kış aylarında görülse de Mayıs ayında da gribe yakalanılabiliyor. Hastalık genelde en sık Ocak ve Şubat aylarında görülüyor. CDC’ nin yayınladığı raporlara göre Amerika’nın büyük bir kısmında grip erken başladı ve bazı bölgelerde en yüksek oranlara şimdiden ulaşmış bile. Diğer bölgelerde ise artmaya devam ediyor. Son rapor 30 Aralık ile 5 Ocak tarihleri arasındaki kayıtları içeriyor. CDC’ nin web sayfasında 47 eyaletin bu hafta için yaygın geografik grip salgını rapor ettiğini ve bunun önceki hafta rapor eden 41 eyalete göre bir artış olduğunu yayınladı.

GRİP NEDİR VE NASıL KORUNMALI?

Grip solunum yoluyla bulaşan viral bir hastalık. Gripli kişinin öksürmesi, hapşırması, konuşmasıyla etrafa yayılan virüslü damlacıkların direk ağız yada burna gelmesi ya da virüsün olduğu yüzeylere dokunup sonra da ağız, burun ya da gözünüze dokunduğunuzda hastalığa yakalanabiliyorsunuz. O nedenle sık sık ellerinizi yıkamak ve hasta insanlardan uzak kalmak tavsiye ediliyor. Hastalık belirtileri gelişmeden bir gün öncesinden başlayıp belirtilerin kaybolmasından 5 ile 7 gün sonrasına kadar gribi başkalarına bulaştırabiliyorsunuz. Öksürüp, hapşırırken ağzınızı, burnunuzu kağıt mendille kapatmak bulaşıcılığı azaltır. Hastalık boyunca evde kalmanız diğerlerini koruma açısından önemlidir. Sık dokunulan yüzeylerin sürekli temiz tutulması da bulaşıcılığı azaltır. Sağlıklı beslenmek, bol sıvı almak, düzenli uyku ve fiziksel olarak aktif bir yaşam bağışıklık sisteminizi güçlü tutup hastalıklardan korunmanızı sağlar. Gripten en iyi korunma yolunun grip aşısı olmak olduğu ifade ediliyor.

GRİP TEHLİKELİ MİDİR?

Grip hafif ya da ağır seyredebilir. Hastalık birkaç gün ya da iki hafta kadar sürebilir. Boğaz ağrısı, öksürük, başağrısı, ateş, titreme, yorgunluk, yaygın beden ağrısı yaygın görülen hastalık belirtileridir. Çocuklarda kusma ve ishal de görülebilir. Gribi takiben pnömoni, bronşit, kulak iltihabı, sinüzit gelişebilir. Dinlenmek, bol sıvı almak çok önemlidir. Ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçları almak belli ölçüde rahatlama sağlar. Grip bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, kronik hastalığı olanlarda, yaşlılarda, çocuklarda ve hamilelerde ağır seyredebilir. Şiddetli vakalarda hastanede tedavi gerekli olabileceği gibi grip ölümle de sonuçlanabilir. CDC kayıtlarında 1976 ile 2007 tarihleri arasındaki 31 grip sezonu boyunca tahmini olarak en az 3 bin en fazla da 49 bin ölüm gribe bağlı ölüm olarak verilmiştir.

GRİP AŞISI HAKKINDA

Grip aşısı iki şekilde yapılabilir. Koldan yapılan grip iğnesi tamamen inaktive edilmiş virüslerin vücuda verilmesi iken burun spreyi şeklinde uygulanan grip aşısı canlı ama zayıflatılmış virüslerin kullanılarak vücutta hastalığa karşı antikorların oluşmasını hedefler. Aşı olduktan iki hafta kadar sonra bağışıklık kazanılmış olur. İğnenin yaygın yan etkileri aşı olunan yerde ağrı, vücut ağrısı ve hafif ateş sikayetleridir. iğne gribe neden olmaz. Burun spreyi grip benzeri şikâyetlere sebeb olabilse de bunlar grip belirtilerinden çok daha hafif seyreder. Grip aşısı yumurtaya ciddi allerjisi olanlara ve daha önce grip aşısını takiben Guillain Barre sendromu ya da şiddetli reaksiyon gelişmiş olanlara tavsiye edilmez. Ateşli hastalıklar sırasında aşı yapılmaz. 6 aylıktan küçük bebeklere de aşı tavsiye edilmez. Burun spreyi 2 ile 49 yaşları arasında ki bağışıklık sistemi zayıf yada kronik hastalığı olmayan bireylere uygulanabilir. Burun spreyi hamilelerde uygulanmaz. Grip aşısı %100 koruma sağlamasa da şimdiye kadar ki pek çok grip sezonunda etkili koruma sağlamıştır. Aşılama genelde Eylül ayında başlar. Bu yılki erken ve şiddetli grip vakaları nedeniyle CDC hala aşı için geç olmadığını ve 6 aylıktan büyük herkesin şimdiye kadar aşı olmamışsa bir an önce aşılanmasını tavsiye etmektedir.

Dr. Bahar Sümbül Yüksel
Dahiliye ve Romatoloji Uzmanı, Nevada Üniversitesi
KAYNAKLAR
http://www.cdc.gov/flu/
http://www.flu.gov/
Not: Verilen bilgiler ismi geçen doktorun önerileri niteliğinde olup çalıştığı kurum ya da gazetemizin görüşleri şeklinde anlaşılmamalıdır. Söz konusu tavsiyeler kendi doktorunuzun önerileri yerine geçmemektedir.