Pankreas nedir?
Pankreas, ortalama 12-15 cm uzunluğunda, karında, midenin arka komşulugunda yer alan bir organdır. İki önemli görevi bulunmaktadır, bunlardan birincisi, kan şekerinin düzenlenmesini sağlamak, diğeri de ağız yoluyla aldığımız gıdaların sindirilmesi için gerekli olan salgıları üretmek.
Pankreas kisti nedir?
Pankreas kistleri içi sıvı dolu keseciktir, bu keseciklerin iç yüzeyindeki hücreler genelde sıvı üretirler ve keselerin içinde sıvı toplanarak kıstı meydana getirir. Bazı kistlerde bu iç yüzeydeki hücreler yoktur ve bunlara yalancı kist denir, bunlar genelde travma yada pankreas enfeksiyonu sonrasında meydana gelir. Pankreas kistleri birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar geniş bir aralıkta kendini göstebilir.
Pankreas kisti neden önemlidir?
Çünkü bazı pankreas kistleri kanser başlangıcıdır ve genellikle bulgu verdiklerinde hastalık ileri bir safhada olarak kendini gösterir.
Peki bu kistler ne gibi problemlerle kendini gösterir?
Büyük çoğunluğu hiçbir şikâyete neden olmazken, bir kısmı, karın ağrısı, sırt ağrısı, sarılık, iştahsızlık, kilo kaybı, pankreas enfeksiyonu, nadiren kusma ve ateş gibi şikâyetlere neden olabilir.
Pancreas kistinin tanısı nasıl konur?
Genellikle pankreas kistlerinin büyük bir kısmı 1 cm’den küçük olduğundan herhangi bir şikâyete neden olmazlar ve başka nedenlerden dolayı yapılmış görüntüleme tetkikleri sonucunda ortaya çıkarlar. Ama maalesef, günümüz görüntüleme teknikleri (bilgisayarlı tomografi ve magnetic resonans), iyi ve kötü huylu kist ayrımını yapamamaktadır. Endoskopik ultrasound, kistlerin içinde biriken sıvıdan örnek almaya ve bu alınan örneğin analiz edilmesini sağlayarak, teşhise çok önemli bir katkıda bulunmaktadır. Alınan örnek patologistler tarafından incelenir ve kanser teşhisine yardımcı mutasyon analizleri yapılır.
Doktorum pankreastımda kist olduğunu söyledi, ne yapmalıyım?
Kistin herhangi bir şekilde tanısı konulduktan sonra en önemli basamak, iyi huylu yada kötü huylu olup olmadığını belirlenmesidir. Çünkü iyi huylu kistler basit yıllık doktor ziyaretleri ile takip edilirken, kötü huylu kistler, Whipple prosedürü olarak da bilinen, büyük bir cerrahi operasyon ile çıkarılmalıdır. Pankreas kistlerinin tedavisi için bu konuda uzmanlaşan merkezlere başvurulmalıdır.
Erken tanı önemli midir?
Kistler genelde 70 yaşın üzerinde yüzde iki oranında görülmektedir, genel olarak şıklığı yüzde birdir. Erken tanı önemlidir, çünkü erkenden teşhis edilen kist daha kanser olmadan cerrahi olarak çıkartılabilir ve tedavi edilmiş olur.
Dr. Ebubekir S. Dağlılar,
Harvard Medical School / Massachusetts General Hospital
Pankreasımda 21mm kist teşhisi ultrasonda göründü boyut takibi yaptırmam gerekliymiş riskleri nedir ne yapmalıyım