Yeni dünya düzeninde Bond’un yeri

İlk kez 1962’de beyazperdede görünen James Bond, kimlerle mücadele etmedi ki! Bu uğurda Ay’a bile çıkan ‘007’ kodlu ajan, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği, Çin ve Kore’ye karşı ‘ter döktü’. Yetmedi; nükleer terör, uyuşturucu mafyaları, medya imparatorları ve terör örgütleri de karşısında ‘Majestelerinin ajanı’nı buldu. Ian Fleming’in Bond karakterine dair ilk romanı ‘Casino Royale’, 1953’te yayımlansa da beyazperdenin ilk Bond’u ‘Dr. No’ (1962) filmiyle Sean Connery’nin şahsında göründü. İskoç oyuncunun Bond’lar arasındaki yeri hâlâ geçilmedi. Fakat ‘Skyfall’ ile üçüncü kez ‘007’ olan Daniel Craig, karakterin aslına uygun yorumuyla ‘Sir’ Connery’nin tahtının tek vârisi olduğunu ilan ediyor.

Oscar’lı yönetmen Sam Mendes imzalı ‘Skyfall’, vaktiyle çok tantanaya sebep olan Türkiye çekimleriyle başlıyor. İngiliz dış istihbarat servisi MI6’nın dünyadaki saha ajanlarının listesinin bulunduğu gizli disk için İstanbul’da olan Bond, uzun bir kovalamacanın ardından vurulur ve kayıplara karışır. Patronu M, Bond’un ölüm ilanını yazar. Bir süre sonra, MI6’nın Londra’daki merkezi bombalı saldırıyla sarsılır. MI6’nın bütün bilgisayar ve yazılım sistemi çöker ve servis yeraltına çekilir. Servisin üzerindeki siyasi baskı da iyice artar. Uzaklarda inzivaya çekilen Bond ise bombalama olayından sonra M’in karşısına çıkıp yeniden görev ister. M, saldırının ardındaki ismi bulması için Bond’u ‘maç kadrosuna’ alır. Bu esrarengiz isim, Bond ve M’in geçmişine dair bazı sırları da açığa çıkaracak bir ‘hayırsız evlat’tan başkası değildir.

2004 yılında Sony’nin James Bond’un haklarını MGM’den satın almasıyla seri farklı bir yola girmişti. 90’lı yıllarda, Pierce Brosnan ile teknolojik oyuncaklara sahip bir ‘salon erkeği’ kıvamına gelen James Bond karakteri, ‘Casino Royale’ (2006) sonrası gerçek dünyaya adım atmıştı. ‘Skyfall’da ise Soğuk Savaş’ın ardından kurulan ‘yeni dünya düzeninde’ James Bond gibi ‘demode’ ajanlara ihtiyaç olup olmadığı sorgulanıyor. Devletlerin siber yazılımlar üzerinden savaştığı; yazılım dehası yeni nesil ‘dijital’ ajanların döneminde Bond gibi eski usul bir saha ajanı ‘Majestelerinin hizmetine’ nasıl fayda sağlayacak? Aslında, bu problematik sinema için de geçerli. 50 yılı geride bırakan seri, üç boyutun perdeye iyice yerleştiği bu dijital çağda, nasıl bir farkındalık ortaya koyabilir? Belli ki Sam Mendes işin bu yönünü de düşünmüş. Zira film, aslına rücu eden bir Bond profili sunarak, ‘eski usul’ yöntemlerle bu sorgulamaya cevap veriyor. Filmin geneline yayılan bu sorgulama, köklerine dönen Bond’un “Demodeyim ama benden iyisi yok” mesajını verdiği kurtarma operasyonuyla nihayete eriyor.