Van Gogh’un gizli sembolleri

On dokuzuncu yüzyılın ünlü empresyonist ressamı Vincent van Gogh’un tablolarında gizli “dinî sembolizm” olduğu iddia ediliyor.

Bazı akademisyen ve araştırmacılar, van Gogh’un resimlerinde yerleştirilmiş Rönesans ressamlarının dinî içerikli tablolarına göndermeler bulunduğu kanısında. Vincent van Gogh’un hiçbir tablosunda açık bir dinî figür olmamasına rağmen, ailesinden aldığı din eğitiminin ünlü ressamı etkilememesinin mümkün olmadığını düşünen araştırmacılar, van Gogh tablolarında gizli sembolizmi bulmaya çalışıyor.

Ressamın Cafe Terrace at Night adlı tablosunda Leonardo da Vinci’ye atfen “Hz. İsa’nın Son Yemeği”nin (Ultima Cena) gizlendiğini iddia eden araştırmacı Jared Baxter, kafedeki masalarda 12 kişinin oturmasına atıfta bulunarak, van Gogh’un 12 havariyi simgelemek istediğini, tam ortaya yerleştirdiği uzun saçlı figürün de Hz. İsa’yı temsil ettiğini öne sürüyor.

Vincent van Gogh’un babası Theodorus van Gogh’un Hollanda Reform Kilisesi’ne mensup bir rahip olması ve amcasının da aynı kilisede önemli bir teolog ve kutsal kitap yorumcusu olduğunu belirten araştırmacılar, ünlü ressamın çocukluğu ve gençliğinde aile çevresindeki dinî atmosferden etkilenmiş olabileceğini düşünüyor.

UCLA profesörü Debora Silverman, Van Gogh and Gauguin: The Search for Sacred Art adlı araştırmasında, van Gogh’un sanatının, 1888’e kadar “Kutsal Gerçekçilik” olarak adlandırılabilecek bir sembolist projeye dönüştüğünü ifade ediyor. Bu çerçevede, van Gogh’un La Berceuse adlı tablosunda resmettiği sandalyede oturan kadının da Madonna’yı simgelediği düşünülüyor.

Ressamın, Terrace at Night adlı tablosunu yaptığı sıralarda kardeşi Theo’ya yazdığı bir mektupta da, doğrudan söz konusu resme referans vererek “Etkilenecek muazzam bir şeye ihtiyacım vardı, söylemeliyim ki, dine ihtiyacım var” demesi de van Gogh resimlerindeki dinî sembolizmin bir başka kanıtı sayılıyor.