Russborough malikânesi yine gündemde

İrlanda’da 18’inci yüzyıldan kalma Russborough malikânesinde bulunan Rönesans ressamlarına ait koleksiyonun açık artırmayla satışa çıkarılması, sanatseverler ve koleksiyonun satışını istemeyen vakıf üyeleri arasında sert tartışmaların yaşanmasına ve bazı üyelerin istifa ettirilmelerine yol açtı.

Son kırk yıl içinde IRA’nın da birkaç kez tabloları çalma teşebbüsünde bulunduğu ancak son yıllarda gittikçe artan bir ziyaretçi trafiğine sahne olan koleksiyonda, Rubens, Genç David Teniers ve Francesco Guardi’nin eserleri bulunuyor.

Koleksiyon, gelecek ay Londra’da ünlü Christie’s müzayede evinde satışa çıkacak. Ulusal kültürel mirası korumaya çalışan sivil toplum kuruluşları ise satışa siyasal müdahale istiyor.

Yaklaşık 1 milyondan fazla ziyaretçiyi konuk eden Russborough malikânesindeki koleksiyon, Alfred Beit Vakfı’nın kontrolünde bulunuyor. 1978’de halkın ziyaretine ve turlara açılan malikâne ve çevresinin mülkünü elinde bulunduran vakfın yönetiminde, Royal Dublin Society, University College Dublin, Trinity College Dublin, The Irish Georgian Society, The National Gallery of Ireland ve An Taisce gibi ulusal organizasyonlar ve sivil toplum kuruluşları bulunuyor.

En az 12,5 milyon dolar fiyatla açık artırmaya çıkması beklenen koleksiyonun satışına karşı çıkan vakıf yönetim kurulundaki An Taisce İrlanda Ulusal Kültürel Mirasını Koruma Amaçlı Dernek, hükümetten, koleksiyonun geleceğini güvenlik altına almak için satışa açıkça siyasal müdahale isterken, The Irish Arts Review adlı kültür sanat dergisi, müzayedenin durdurulması için bir imza kampanyası başlattı.

Vakfın yönetiminde bulunan Irish Georgian Society ise yönetim kurulundaki temsilcisini istifa etmeye zorladı. Vakıf yönetim kurulunda Trinity College Dublin adına üye bulunan Carmel O’Sullivan ise “Koleksiyon, İrlanda halkına bir armağandır” derken, “Sorumluluğumuz ve ahlâkî değerlerimiz, koleksiyonun İrlanda’da korunması yönünde olmalıdır” görüşünü dile getiriyor.

İrlanda’nın başkenti Dublin yakınlarındaki Wicklow bölgesinde bulunan malikâne ve koleksiyon, ülkenin geçmişindeki bazı olaylarla da ünlü.

1952’de Russborough malikânesi ve içindeki koleksiyona sahip olan Sir ünvanlı İngiliz Alfred Beit, 1974’de IRA militanlarının yaptığı baskın ile rehin alınmış. Malikâneye ellerindeki AK-47(Kalaşnikof) tüfekleriyle baskın yaparak “Kapitalist domuzlar” dedikleri Beit’i kütüphanede bağlayıp karısını kovan IRA militanları, içlerinde Vermeer, Rubens, Goya ve Gainsborough’un eseri olan 19 tabloya el koymuştu. Ancak resimlere zarar verilmesinden endişe eden İrlanda halkı, büyük bir kampanya başlatmış ve ünlü tablolar, 11 gün sonra Cork bölgesinde bulunmuştu. Beit çifti, baskından sonra malikâneyi halka açmaya ve vakıf kurulmasına karar vermişti.

1978’de halka açılan malikânede üç kez daha hırsızlık yaşanmış, 1986’da 17 tablo çalınmıştı.