Türkiye İsrail ile anlaştı, Gazze ablukası devam ediyor

Türkiye ve İsrail heyetleri dün İtalya’da ilişkilerin normalleşmesi için yapılan müzakerelerde anlaşmaya vardı.

Türkiye’nin özür, tazminat ve Gazze ablukasının hafifletilmesini öngören mutabakatı Başbakan Binali Yıldırım, İsrailli mevkidaşı Binyamin Netanyahu’yla eş zamanlı olarak açıkladı.

Ancak iki başbakanın açıklamasında bazı farklar göze çarptı. Yıldırım ablukanın hafifleyeceğini söylerken, Netanyahu Gazze abluksasının devam ettiğini belirtti.

Başbakan Binali Yıldırım, mutabakat açıklaması sırasında krizin sürecine dair yaptığı açıklama şöyle:

“Buraya nasıl geldik, nereden geldik, kısaca bilgiyi verelim. Hatırlatma yapmakta fayda var. 31 Mayıs 2010’da Mavi Marmara gemisine yapılan baskın sonucu diplomatik ilişkilerimizi askıya almış idik. Bilahare 2013 Mart ayında İsrail Başbakanı Netanyahu Cumhurbaşkanımızı arayarak bu olaydan dolayı özür dilemişti. Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adımı atmış idik ancak Türkiye’nin şartları sadece özürle sınırlı değil, iki şartı daha vardı. Bir tanesi özellikle Filistin’e, Gazze’ye uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve buraya insani yardımların, yatırımların önünün açılması, diğer konu da bu baskında hayatını kaybeden vatandaşlarımızın tazminatının ödenmesi.”

Netanyahu, anlaşma sonrasında da Gazze’nin denizden ablukasının devam edeceğini söyledi.

Öte yandan Netanyahu, “Anlaşma İsrail gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasının yolunu açıyor” diye konuştu.

ANLAŞMA ŞARTLARI

Üst düzey bir Türk yetkilinin verdiği bilgilere göre, Türkiye-İsrail arasında varılan mutabakata ilişkin ayrıntılar şöyle:

– İsrail ile ikili ilişkilerimizin normale dönmesi hakkında mutabakat, 26 Haziran Pazar günü Roma’da sonuçlandırıldı.

– İsrail “insani fon” adı altında tazminat olarak 20 milyon dolar ödeyecek. Bu para özel bir fona devredilerek Mavi Marmara kurbanlarının ailelerine verilecek.

– Türkiye, Gazze’ye insani yardım dahil sivil amaçlı malzemelerin girişini sağlayacak ve altyapı yatırımlarını gerçekleştirecek. Gazze halkının kullanımı için konutlar inşa edilecek ve 200 yataklı Türkiye-Filistin Dostluk Hastanesi en kısa zamanda hizmete alınacak.

– Gazze halkının en acil ihtiyaçları olan elektrik ve içme suyu sorunu çözülüyor. Gazze’ye verilen elektrik ve su miktarı artırılacak.

– İddiaların aksine mutabakatta Hamas ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Filistin devletine ve halkına güçlü desteğimiz aynı şekilde sürecek.

– İsrail ile sağlanan uzlaşma, 31 Mayıs 2010’dan beri sergilediğimiz ilkeli ve kararlı tutum sayesinde kazanılmış bir diplomatik başarıdır. Türkiye’nin tüm şartları kabul edilmiş; Filistin halkının koşullarının iyileştirilmesi için tarihi bir adım atılmıştır.

– Bu süreçte Filistin hükümeti ve Hamas, İsrail ile yürütülen görüşmeler bağlamında Türkiye’ye destek verdiklerini ifade etti.

– Türkiye baskının gerçekleştiği sırada görevde bulunan İsrailli generallere açtığı davalardan vazgeçecek.

NE OLMUŞTU

2009’da Davos Zirvesi’nde dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan ve dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasındaki ‘One Minute’ tartışmasıyla gerilen Ankara-Tel Aviv ilişkileri, 31 Mayıs 2010’da yaşanan Mavi Marmara baskınıyla kriz boyutuna ulaşmıştı.

İHH İnsani Yardım Vakfı ile Özgür Gazze Hareketi’nin organize ettiği ve Gazze’ye insani yardım taşıyan 6 gemiye İsrailli askerler tarafından yapılan baskınla 9 Türk’ün öldürülmesinin ardından yapılan görüşmeler mutabakatla sonuçlandı.