Senatör John McCain; ‘‘Amerika Türkiye’ye güvenilir partner olduğunu ispat etmeli’’

Washington merkezli düşünce kuruluşu Orta Doğu Enstitüsü (MEI) Türk Araştırmaları Merkezi ve Türk Araştırmaları Enstitüsü tarafından ortaklaşa organize edilen “Yükselen Türkiye için Bölgesel ve Yurtiçi Sorunlar” konulu üçüncü yıllık konferansı yapıldı.

Konferansın konuşmacıları arasında Suriye konusunda şahin tutumu ile öne çıkan Senatör John McCain de vardı. McCain, Türkiye ve ABD ilişkilerine dikkat çekerek iki ülkenin dostluğunun bölgesel sorunların çözülmesinde önemli yere sahip olduğunu vurguladı. Senatör, Suriye tarafından geçen hafta vurulan Türk savaş uçağı için ise, ‘‘lüzumsuz ve kabul edilemez’’ diye niteledi. McCain, hala kayıp olan pilotların ise sağ salim bulunmalarını umut ettiğini söyledi.  

Suriye’nin giderek Türkiye için daha fazla tehdit oluşturduğuna değinen Senatör John McCain şöyle konuştu; “Şam hükümetine İran ve Rusya’nın bir şekilde yardım etmesi Suriye iç savaşının adil olmadığının göstergesidir. Amerika, Suriye konusuna el atmalı ve Türkiye’ye güvenilir partner olduğunu ispat etmeli. Amerika, Türk halkına onların güvenliği için riske gitmeğe hazır olduğunu göstermeli. Tabii ki Amerika bunu müttefikler ile birlikte yapmalı.” Bu tür konuların hassasiyetine de dikkat çeken McCain ABD’nin dikte eden değil yardım eden tavrı takınması gerektiğini ifade etti.   
Suriye ve Türkiye arasında tırmanan gerilim fonunda ABD’nin her zaman Türkiye’nin yanında olduğunu söyleyen McCain ayrıca son 10 sene içerisinde Türkiye dahilinde ve bölgede çok önemli jeopolitik gelişmeler yaşandığını ekledi.

Senatör, Türkiye’nin Doğuya yönelerek Batıya arka çevirdiği ve Türkiye’nin ABD’ye bölgesel rakip haline dönüştüğünü yolundaki değerlendirmeleri de doğru bulmdığını ifade etti. Senatör McCain, “Türkiye ve ikili ilişkilerin doğasının değiştiği doğru. Ama bu dönüşümü daha derin, daha geniş, daha devamlı ilişkiler için önemli fırsat olarak değerlendirmek lazım. Kimse bu dönüşümün kolay olacağını beklememeli” dedi.

İki ülke arasında anlaşmazlıklar olmasına rağmen ana prensipleri dikkate almakla daha sağlam ortaklık kurulabileceğini söyleyen Senatör, bu prensipleri “bir biriyle gerçekçi şekilde, dürüstçe, ve güven kazanma yoluyla olabilir” diye niteledi. McCain, dile getirdiği prensipler konusunda ABD’ye daha çok görev düştüğünü belirterek, ‘‘Amerika’nın ikili ilişkilerde yerel perspektiflerin sadece bir boyutuyla ele alınmaması gerek. En önemlisi karşımızda öncekilerden tam farklı bir Türkiye’nin durduğunu anlamamız gerek” dedi.

“Türkiye’de son dönemlerde orta tabakanın güçlenmesi, ekonomik olarak büyümesinin doğal yansıması olarak dış politikada daha kendine güvenli, küresel karar verici güce dönüşmesini kötü bir şey gibi algılamaması gerek” diyen McCain “Dikte edilen, ‘Amerika, Türkiye’nin güçlenmesinden çekiniyor’ gibi yanlış değerlendirmenin aksine bizim Türkiye’nin başarısından çıkarımız var. Biz aksine ilişkileri politik, ekonomik ve askeri boyutlarda daha kapasiteli, daha aktif ve daha etkili hale getirmek istiyoruz. Bu bizimde ulusal çıkarımıza geliyor” dedi.

Türkiye’nin ABD büyükelçisi Namik Tan’ın da katıldığı konferansta McCain kötüleşen Türkiye İsrail ilişkilerine de değinerek bu durumun bölgede sorunların çözümü adına hiç de faydalı olmadığını ifade etti. McCain, “Biz iki taraf arasında sorunların samimi bir değişimle daha güvenilir şekle çevrileceğine inanıyoruz” dedi.

ABD’nin Türkiye eski Büyükelçisi Ross Wilson açılış konuşmasında Orta Doğu’daki siyasi karışıklık yalnızca Türkiye’nin değil tüm bölgenin ve dünyanın pür dikkat ile takip ettiği süreç olduğuna işaret etti.