Kuzey Kore’nin tehditleri Çin’i de rahatsız ediyor

Kuzey Kore’nin Birleşmiş Milletler’in kınamalarına rağmen tehdit söylemini tırmandırması Asya-Pasifik’teki tansiyonu yükseltirken, Çin kamuoyundaki endişeler de artıyor. Çin resmi basını, Kuzey Kore meselesinin Çin’deki barış ve kalkınmayı da etkileyeceği görüşünde.

Kuzey Kore’nin nükleer ve uzun menzilli roket denemeleri ve ABD-Güney Kore ortak askeri tatkibatına karşı misillemeleri, Çinli uzmanlar tarafından Kuzey Kore yönetiminin “bir taşla birkaç kuş vurma ” stratejisi olarak değerlendiriliyor.

Çin’in resmi yayın organlarından Global Times gazetesinde yer alan analiz haberde, Kuzey Kore’nin “nükleer kartı” oynayarak ABD’yi müzakere masasına çekerek daha fazla yardım almayı amaçladığı, bu arada genç lider Kim Jung Un’un daABD ve Güney Kore’ye karşı sert çıkışlarla yönetimini pekiştirmeye çalıştığı savunuldu.

Kuzey Kore Çin’e mi güveniyor?

Global Times’ın yorumuna göre, Kuzey Kore’de on yıllardır yürütülen “ordu öncelikli” politikalar sayesinde bu unsur ülkenin güçlü çıkar grubu haline geldi ve Kim de rüşdünü ispat etmek için bu grubun güçlü desteğine ihtiyaç duyuyor. Bununla birlikte Kim’in, Kuzey Kore’nin Irak ve Libya benzeri bir kaderi paylaşma riskinin az olduğunu bildiğinin kaydedildiği yorumda, Kuzey Kore’nin bu konuda Çin’e güvendiği ifade ediliyor. Haberde ayrıca, bu savı desteklemek için de, Çin ve Kuzey Kore arasında 1961’de imzalanan, Çin-Kuzey Kore Yardımlaşma ve İşbirliği Dostluk Anlaşması çerçevesinde herhangi bir ülkenin ya da koalisyonun Çin ya da Kuzey Kore’ye saldırması halinde gereken önlemlerin alınmasının garanti edildiği hatırlatılıyor.

Çin resmi basınındaki diğer yorumlarda da Çin’in Kuzey Kore’ye askeri bir saldırıyı durdurmak için elinden geleni yapacağının altı çiziliyor ve Çin’in ABD ve Güney Kore gibi büyük ticari ortaklarıyla gereksiz bir askeri çatışmaya dahil olmaktan sakınacağı vurguluyor.

“Çin Kuzey Kore’nin askeri güç kullanımını desteklemez”

Global Times gazetesinin Çince versiyonundaki bir başka haberde ise Çin’de Kore yarımadasındaki gergin duruma ilişkin farklı görüşlere yer veriliyor.

Kuzey Kuzey’in nükleer imkanlar konusunda giderek sertleşen tavrına vurgu yapılan analizlerde, “Pekin yönetiminin Pyongyang’ı nükleerden vazgeçirme yönündeki çabasından vazgeçmesi gerektiğini” ifade ediliyor.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nden Asya-Pasifik bölümü araştırma görevlisi ve Kuzey Kore uzmanı Vang Cünşıng, resmi basına verdiği demecinde, “Kuzey Kore meselesinin, Çin’deki barış ve kalkınmayı olumsuz etkileyebileceği” yorumunda bulundu.

Vang, olası bir savaş durumu için Seul yönetiminin Kuzey Kore sınırına asker ve teçhizat yığdığına vurgu yaparak, “Uzun zamandır devam eden yüksek tansiyon, savaş ihtimalinin gözardı edilemeyeceği anlamına geliyor” dedi. Pyongyang’ın Pekin’in desteğini arkasına almadan Güney Kore ve ABD ile herhangi bir çatışmaya girmeyeceğinin aşikar olduğunu ileri süren Vang, “Çin’in ise Kuzey Kore’nin askeri güç kullanmasını desteklemeyeceği kesin” ifadesini kullandı. “Nükleer sorunu konusunda Kuzey Kore’ye kesinlikle taviz verilmemesi gerektiğini” ifade eden Çinli uzman, “Pekin, nükleer sorununda Kuzey Kore’ye karşı tavır yumuşamasına girdiği takdirde hem Pyongyang’ın ortamı daha da gerginleştirmesine müsaade edecek ve kendi barış ve kalkınmasını tehlikeye atacak ve hem de uluslararası kamuoyunda ciddi itibar kaybı yaşayacaktır” diye konuştu.

Kuzey Kore neyin mücadelesini veriyor?

Çin resmi basında, “Kore Yarımadası’nda ‘soğuk savaş’ hali sona ermedikçe Pyongyang’ı nükleer hedefinden vazgeçirmek mümkün gözükmüyor” yorumlarına sıkça rastlanırken, Kuzey’in mevcut nükleer faaliyetlerini sadece dondurması ve yeni nükleer projelerine girişmemesi yönünde çaba sarfedilmesinin Çin açısından daha gerçekçi bir tutum olabileceği görüşleri ifade ediliyor.

Global Times’ın haberinde ismi belirtilmeyen bir uzmana atfedilen yorumda şu ifadelere yer verildi:

“Kuzey Kore, halen bölgenin en zayıf ülkesi konumunda. Fakat uluslararası alanda hafife alındığı takdirde gururuna dokunuyor. Çünkü kendini gerçekten büyük bir ülke olarak görüyor. Sinirlenince de fevri eylemlere girişiyor ve düşmanlarına tehditler savuruyor. Çin bile Pyongyang’ı nükleerden vazgeçirme hususunda yetersiz kaldı. Çin adına takınılması gereken en doğru tavır, Pyongyang’ın uluslararası arenadaki konumuna ilişkin dikkatli ve dengeli olunması.”