“Kimse Yok Mu, Afrika’da bir Türk kuruluşu olarak bilinir”

ABD Dışişleri Bakanlığı Doğu Afrika İlişkileri Departmanı Eski Direktörü Prof. Dr. David Shinn, yakın zamanda yardım toplama yetkisi iptal edilen Kimse Yok Mu’nun Afrika’da Hizmet Hareketi kuruluşu değil Türk yardım programı olarak bilindiğini söyledi.

Geçmiş yıllarda Etiyopya ve Burkina Faso’da ABD Büyükelçisi olarak görev yapan Shinn, Kimse Yok Mu’nun Afrika’daki faaliyetleri ve kapatılmasının bölgede nasıl karşılanacağına ilişkin Zaman Amerika’nın sorularını cevaplandırdı.

Kimse Yok Mu derneği hakkında bilginiz var mı?

Afrika’daki Hizmet Hareketi’nin faaliyetlerini anlatan kitabımı bitirmek üzereyim. Son iki yılda Kimse Yok Mu’nun Afrika’daki aktivitelerini araştırma fırsatı buldum. Ayrıca 2013 yılında Kimse Yok Mu’nun İstanbul’daki merkezini ziyaret ettim.

Kimse Yok Mu’nun dünya genelindeki yardım faaliyetleri hakkında ne düşünüyorsunuz?

Kimse Yok Mu’nun Türkiye dışındaki yardım faaliyetlerinin çoğunluğunun yapıldığı Afrika’ya değinmek istiyorum. 2010 ile 2013 yılları arasında Kimse Yok Mu’nun dış yardımlarının yüzde 68’i Afrika ülkelerine gitti. 2013 yılında Kimse Yok Mu 43 Afrika ülkesine yaklaşık 17.5 milyon dolarlık yardım faaliyetinde bulundu. Bunların 3’te biri insani yardımdı. Kalan kısmı ise gelişme projeleri, sağlık, eğitim, su kuyusu ve yetimlerin desteklenmesine harcandı. Öncelikli yardım alan ülkeler Somali, Kenya, Uganda, Etiyopya, Sudan ve Nijerya’ydı. Büyük uluslararası kuruluşlar ile karşılaştırıldığında bu mütevazi bir miktar. Ancak Türkiye’deki herhangi bir kuruluştan gelen en büyük miktarı oluşturuyor. Çoğu Afrikalı Kimse Yok Mu’yu Hizmet veya Gülen Hareketi’ne bağlı bir kuruluş değil bir Türk yardım programı olarak tanıyor. Afrika’da araştırmalarımı yaparken bölgedeki insanlar ve oradaki Hizmet’e bağlı kurumlarda çalışanların Kimse Yok Mu hakkında yaptıkları yorumlar hep olumluydu. Kimse Yok Mu’nun faaliyetleri Türkiye’nin iyi bir imaj kazanmasına yardımcı oluyor.

Kimse Yok Mu gibi yardım kuruluşlarının Afrika’daki ülkeler için önemi nedir?

Kimse Yok Mu’nun Afrika’daki yardımlarının büyük çoğunluğunu Ramazan ve Kurban Bayramı boyunca gıda paketleri ve et yardımlarından oluşuyor. Bu faaliyet çok sayıda Afrikalı ile doğrudan temasa geçilmesini sağlıyor. Yani bireylerle minimum etkileşim eğilimdenki büyük hükümetsel yardım faaliyetlerinden daha farklı bir etkisi oluyor. Kimse Yok Mu ayrıca diğer kuruluşlara hatta bazı devlet kuruluşlarına yardım faaliyetleri konusunda yardımcı oluyor.

Hastaneler, okullar ve mülteci kampları kuran bir yardım kuruluşunun kapatılması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Eğer hükümet Kimse Yok Mu’yu kapatmak istiyorsa Afrika’ya yanlış mesajlar göndereceğe benziyor. Ayrıca Türkiye dışında yardım faaliyetlerinde bulunan diğer kuruluşlara konusunda da soru işaretlerine yol açar. Afrika ülkelerinin Türkiye’nin iç siyaseti ile pek ilgilendiği söylenemez. Yardımlar hangi kaynaktan gelirse gelsin bunu hoş karşılarlar ve Kimse Yok Mu’nun yardım faaliyetlerinin sona ermesi hayal kırıklığına yol açar.

Yardım kuruluşunun kapatılmasının hayırseverler kişilerde etkisi nasıl olur?

Kimse Yok Mu’nun yolsuzluk veya yasadışı aktivitelerinin olduğuna yönelik herhangi bir kanıt bulunamadığı sürece kapatılma girişiminin dernekle ilgili bir sorun olacağını düşünmüyorum. Hükümet tarafından herhangi bir kuruluşun kapatılma girişimi benzer kuruluşlara ve onlardan yarar sağlayan kişilere olumsuz bir mesaj gönderilmesine neden olur.

Başkent Washington’da Afrika’yı en iyi bilen diplomatlardan biri olarak gösterilen Prof. Dr. David Shinn, ABD’nin Lübnan, Kenya, Tanzanya, Moritanya, Cameroon ve Sudan büyükelçiliklerinde görev yaptı. Shinn, Etiyopya ve Burkina Faso’da ABD Büyükelçisi görevini yürüttü. 2001 yılından bu yana George Washington Üniversitesi’den Uluslararası İlişkiler Profesörü olarak görev yapan Shinn, Afrika’da Hizmet Hareketi’nin faaliyetlerini anlatan bir kitap kaleme alıyor.