IŞİD’in kaçak mazotu Türkiye’yi yakabilir

BM Güvenlik Konseyi geçen hafta  Irak ve Suriye’de giderek gücünü artıran radikal selefi  Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) uluslararası barışı tehdit ettiğini belirterek  örgüte karşı tedbir alınmasını istedi.

Üye ülkelerden örgüte yabancı militan akışının engelenmesi ve finansal kaynaklarının önlenmesini isteyen Konsey, aksi halde yaptırım uyarısında bulundu. Konsey’in uyarısı  Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Çünkü Türkiye hem IŞİD’e katılan yabancı savaşçıların geçiş güzergahı üzerinde bulunuyor hem de örgüt, Suriye sınırında petrol satışı ve kaçakçılıktan ciddi gelir elde ediyor. IŞİD  ve  El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi, Suriye’de ilkel yöntemlerle rafine ettiği petrolü sınıra döşenen  boru hatları, Asi Nehri üzerinden sallar, eşek sırtında bidonlar ya da araçlara büyük yakıt deposu ekleme  gibi çeşitli yöntemlerle Türkiye’ye sokuyor.  Suriye sınırındaki köylerin temel geçim kaynağı haline gelen kaçakçılık maddeleri de IŞİD’in kontrolünde Türkiye’ye giriyor.

BM Güvenlik Konseyi  kararının ardından Ankara’nın artık bu konuda yeni tedbirler geliştirmesi gerektiğini dile getiren uluslararası ceza hukuku uzmanı Doç. Dr. Cenap Çakmak,  aksi halde Türkiye’nin uluslararası sistemin dışında kalabileceği uyarısını yapıyor. Çakmak, “Türkiye’nin bu radikal gruplara karşı önlem alma zorunluluğu var. Lojistik anlamda desteklerini kesecek tedbirler almayı gerektiren bir karar. BM kararı,  (IŞİD’e karşı) pro-aktif bir tutum alınmasını gerektiriyor. Uluslararası kanunlarda devlet devleti yargılamaz. Asıl olan sistemin dışında kalmamak. Yani ısrarlı ve kasten bu ihlallere devam edilirse sistemin dışında kalabilirsiniz. Bir devletin çok uzun süre sistemin dışında kalması o devletin uzun süre tolere edebileceği bir şey değil.” diyor.

Zaman’ın edindiği bilgiye göre kaçakçılar aracılığıyla Suriye’den Türkiye’ye günde 4 bin ton kaçak mazot geçiriliyor.  IŞİD, hakimiyetindeki Rakka ve Deyr ez Zor’dan çıkarılan petrolden ayda 10 ile 15 milyon dolar arasında gelir elde ediyor.  Bu akaryakıt kaçakçılığına aracılık eden Suriyeliler de Türk ortakları üzerinden  İstanbul, Hatay, Gaziantep ve Kilis’te daire satın alıyor.

Son aylarda sınırda güvenlik tedbirleri artırıldı. Ancak IŞİD militanlarının, kaçakçılığa karşı savaş açan sınırdaki  ilçe kaymakamlarını  tehdit ettiği iddia ediliyor. Zaman’a konuşan bir kaymakam, “Bana aracılar göndererek sınır ticaretine karışmamamı istiyorlar. ‘Kanunsuz her şeye müdahale ederiz.’ dediğimde ‘ellerinde yüzlerce bombalı araç varmış’ diye tehdit ediyorlar.” diye konuşuyor.

Kaçakçılıkla ilgili cezaların artırılmasına rağmen yasa dışı ticaret bölgede yaygın. Türk kaçakçılar, yakalanmamak için sevkiyatlarda Suriyeli şoförleri kullanıyor. Sefer başına Suriyelilere 50 lira veriliyor. Ucuz olduğu için bölgede kaçak mazot kullanımı da giderek artıyor.  İsmini vermek istemeyen bir çiftçi, Adana’dan Hakkâri’ye kadar bölgede yaşayan bütün çiftçilerin Suriye’den gelen kaçak mazotu kullandığını söylüyor.