IŞİD’in Irak’ta ilerleyişi

Suriye ve Irak’ta önemli noktaları ele geçiren Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD), Dicle ve Fırat nehirlerinin kıyılarında da kontrolü alarak Mezopotamya’nın büyük kısmında yer edindi. Hafta başında Ürdün sınırına dayanan IŞİD’in kontrol ettiği noktalara bakıldığı zaman, örgütün Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan stratejik bölgeyi elinde tuttuğu ortaya çıkıyor. Mezopotamya’nın stratejik noktalarında kontrolü ele geçirmeye çalışan IŞİD, Türkiye ile de komşu durumda. İşte Musul’u ele geçirmesiyle dünya gündeminde yer edinen Irak-Şam İslam Devleti’nin gün gün Irak’ta ilerleyişi…

28 Haziran

– Irak ordusu, Tikrit kentini ele geçirmek için operasyon başlattı. Tikrit yakınlarındaki Samarra’dan bölgeye zırhlı birlikler ve Şii milisler gönderilirken, şehirdeki Sünni aileler intikam saldırılarından endişe ediyor.

– ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, Kuzey Irak’taki ‘Kürdistan’ bölgesi konusunda herhangi bir politika değişiklikleri olmadığını, Irak’ın en güçlü olmasının Şii, Sünni ve Kürtler de içinde olmak üzere Irak’ın bütünlüğünden geçtiğini söyledi.

27 Haziran

-Irak Başbakanı Nuri el Maliki, Rusya’dan alınan jetlerin birkaç gün içinde geleceğini, jetlerin IŞİD ile mücadelede önemli bir avantaj kazandıracağını söyledi.

-Irak’ın kuzeyindeki Bölgesel Kürt Yönetimi’nin Başkanı Mesud Barzani, IŞİD tehdidi üzerine girdikleri tartışmalı bölgelerden çekilmeyecekleri mesajını verdi. Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani ise İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ile bir araya geldi.

26 Haziran

-İran Dışişleri Bakanlığı, Bağdat yönetiminin istemesi halinde Irak’a askeri malzeme göndereceklerini bildirdi.

– Irak Başbakanı Nuri Maliki, Suriye ordusuna bağlı uçakların bu haftanın başında Irak sınırları içerisindeki militanları bombaladığını doğruladı.
Ayetullah’tan IŞİD’e karşı cihat çağrısı
25 Haziran

-İran’ın ve Şii dünyasının en büyük din âlimlerinden sayılan Ayetullah Mekarim Şirazi, IŞİD’e karşı cihat fetvası verdi.

-NY Times: “Türkiye, yükselişine neden olduğu IŞİD’in bedelini ödüyor.”

-Irak Hava Kuvvetleri’nin Anbar vilayetine bağlı Rutba şehrine yönelik gerçekleştirilen hava saldırısına Suriye savaş uçaklarının da katıldığı iddia edildi. Aşiretlerin kontrolündeki bölgeye yönelik saldırıda 40’tan fazla kişinin öldüğü belirtildi.

– Musul kentine 15 kilometre mesafede bulunan Süryanilerin yaşadığı Karakuş ilçesine IŞİD militanları tarafından havan toplarıyla saldırı düzenlendi. Binlerce Süryani, Erbil’e göç etmeye başladı.

-Birleşmiş Milletler’in Irak Misyonu (UNAMI) Başkanı Nikolay Mladenov, Irak’taki çok tehlikeli durumun sadece askerî yöntemlerle çözülemeyeceğini söyledi.

24 Haziran

-Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Barack Obama Irak’ta IŞİD’in kentleri ele geçirmesini ele alan telefon görüşmesi yaptı.

-Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, on yıldır yeni ve demokratik bir Irak inşa edebilmek için çaba gösterdiklerini; ancak bu hedefe ulaşılamadığını söyledi. Barzani, “İşte bu yüzden Irak’taki son gelişmelerin ardından, Kürt halkının kendi geleceğini belirlemesi için fırsatı değerlendirmesi gerektiğinin artık kanıtlandığını düşünüyorum.” dedi.

23 Haziran

-ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Bağdat’a geldi.

-IŞİD militanlarının Irak’ın Kerkük şehrine bağlı ve Şii Türkmenlerin yaşadığı Beşir köyünde 10 İranlıyı rehin aldığı iddia edildi.

22 Haziran

-Irak’ta Musul’u aldıktan sonra ilerleyişini sürdüren IŞİD’in, Türkmen ilçesi Telafer’i de akşam saatlerinde tamamen ele geçirdiği öğrenildi. IŞİD’in Telafer’deki Havaalanına da kontrol altına aldığı, yüzlerce Irak askerinin ise Şengal mıntıkasına çekildiği belirtildi.
IŞİD, Ürdün sınırına dayandı
21 Haziran

-Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Irak Başbakanı Nuri El-Maliki ile telefonla yaptığı görüşmede Irak’ın terör unsurlarından temizlenmesi için ortaya koyulan tüm çabaları sonuna kadar desteklediklerini söyledi.

-Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü ile ordu güçleri arasındaki çatışmalar ülkenin kuzeyinde yoğun şekilde devam ederken, Kerkük’te Şii lider Mukteda El Sadr’a bağlı Mehdi Ordusu milisleri gösteri düzenledi.

-Suriye’nin Kamışlı kentinde, Esed’ê bağlı askerlerin kontrolündeki havaalanına IŞİD örgütü havan atışlarıyla saldırdı. Nusaybin kentinin hemen karşısında bulunan Kamışlı’daki patlama sesleri üzerine, Mehmetçik sınırda devriyeyi artırdı.

-IŞİD, Irak’ın Anbar ilinde Ürdün sınırına yakın 3 şehri ele geçirdi.

20 Haziran

-ABD Başkanı Barack Obama, Irak’ta hedeflenen noktalara etkili bir müdahaleye hazır olduklarını, ancak Irak’a savaşmak için değil, ülkenin radikal grupların eline geçmesini önlemek, ülkenin güvenliğini sağlamak ve ABD çıkarlarını korumak için müdahalede bulunabileceklerini söyledi.

-IŞİD militanlarının saldırısı üzerine Kuzey Irak Kürt Yönetimi silahlı gücü Peşmerge tankları, Kerkük şehrine 15 kilometre uzaklıkta bulunan Tazehurmatu sınırında konuşlandı.

– BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Suriye’nin komşularına seslenerek bu ülkede savaşan taraflara silah, militan gibi yardım ve desteklerini biran önce durdurmaları çağırısında bulundu.

19 Haziran

-IRAK Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, yayınladığı mesajda eski peşmergeleri ve tüm Kürt halkını, IŞİD örgütüyle mücadeleye destek vermeye çağırdı.

-Irak’ın devrik Lideri Saddam Hüseyin’in idam kararını veren yargıç Rauf Abdel-Rahman’ın Irak Şam İslam Devleti(IŞİD) güçleri tarafından yakalandığı iddia edildi.

-Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) militanları tarafından kaçırılan 42 işçi, serbest bırakıldı. Aralarında 4 Türk mühendisin de bulunduğu grubun, Beyci rafinerisinde görev yaptığı öğrenildi.

– Tuzhurmatu’ya bağlı Biravcılı Köyü’ne baskın yapan IŞİD militanları 3’ü kadın 23 Türkmen’i öldürdü.

-WSJ: “Obama yönetimi, Maliki’nin görevinden ayrılmasını istiyor”

-Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanları, Şii Türkmenlerin yaşadığı Kerkük’ün Beşir köyünü işgal etmesinin ardından, köyde rehin tutuğu 7 kişiyi serbest bıraktı.

18 Haziran

– IŞİD, Beyci’de bulunan ülkenin en büyük petrol rafinerisinin yüzde 75’lik bölümünü de kontrol altına aldı. Daha sonra Irak ordusundan yapılan açıklamada ise rafinerinin kontrolü tekrar IŞİD’den alındığı belirtildi.

– İngiliz Financial Times (FT) gazetesinin yayınladığı rapora göre, örgütün yıllık bilançosu 15 bin savaşçı ile 10 bin eylem ve bağışlarla toplanan 8 milyon dolar para.

– Türkiye, Irak’ın güneyindeki Basra bölgesinde güvenlik riskinin artması üzerine buradaki başkonsolosluğu tahliye etti.

16 Haziran

– Irak’ın kuzeyinde birçok şehir ve kasabayı ele geçiren IŞİD, esir aldığı 1700 Şii askeri infaz ettiğini duyurdu. Örgüt, korkunç infaza dair fotoğrafları yayınlarken, Irak ordu sözcüsü Korgeneral Musavi, bunların gerçek olduğunu teyit etti.

– İngiltere’de yayımlanan Times gazetesi, “Kuzey Irak’taki şiddet ve kargaşa ortamının Kürtlere bir anda, tam bağımsızlıklarına kavuşma ve asırlık rüyaları olan Kürdistan devletini kurma fırsatı sunduğunu” yazdı.

– ABD, Bağdat Büyükelçiliği’ndeki diplomat ve çalışanlarını hızlı bir şekilde tahliye etmek için 100 civarında asker görevlendirdi.

– ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Obama yönetiminin Irak’ta artan kriz konusunda İran’la görüşmeye açık olduğunu ve IŞİD militanlarının ilerleyişini durdurma amacıyla potansiyel bir ABD-İran ortak askeri müdahalesini ihtimal dışı tutmadığını açıkladı.

– Musul’un batısındaki Türkmen şehri Telafer de Irak-Şam İslam Devleti IŞİD’in eline geçti. Irak polisinin Telafar’den kaçışı sırasında nezarette bulunan 60 Türkmen’i infaz ettiği iddia edildi.
IŞİD: Bağdat’ı da alacağız
14 Haziran

– Associated Press’de (AP) yayımlanan analizde I. Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere ve Fransa arasında imzalanan Sykes-Picot anlaşması ile çizilen sınırlar sonucunda yarı sömürge olarak ortaya çıkan Suriye, Irak, Lübnan ve Libya gibi devletlerin yeniden tanımlanacağı belirtiliyor.

– Bağdat’a ilerleyen IŞİD’in, Kerbela ve Necef’i tehdit etmesi üzerine sivil Şiiler silahlanmaya başladı. Şii lider Ayetullah Ali el-Sistani’nin temsilcisi, cuma hutbesinde sivillere ‘silahlanma’ çağrısı yaptı. Eli silah tutan herkesin teröristlere karşı savaşıp ülkeyi korumasını istedi.

– AP, ismini vermediği Irak güvenlik yetkililerine dayandırdığı bir haberinde son birkaç gün içinde IŞİD’in işgal ettiği şehirlerde 400 bin parça silah ve mühimmat içeren cephanelikleri de ele geçirdiğini yazdı.

 
Peşmerge, Kerkük’ün kontrolünü aldı
13 Haziran

– Musul’u IŞİD’e teslim eden Irak merkezi hükümetine bağlı ordu, yoğun Türkmen nüfusun yaşadığı ülkenin stratejik şehri Kerkük’ten de çekildi. Kuzey Irak’taki Kürt Bölgesel Yönetimi’ne bağlı peşmerge güçleri, ordunun mevzilerini terk etmesinin ardından Kerkük kentini kontrol altına aldı.

– ABD Başkanı Barack Obama, IŞİD’in Musul’u ele geçirmesiyle ilgili konuştu. Irak’a kara kuvvetlerini göndermeyeceklerini söyleyen Obama, “Bölgede çok ciddi bir mezhepsel çatışma riski var.” uyarısında bulundu.

12 Haziran

– IŞİD, Bağdat’a da kontrolü ele geçirmek için saldıracaklarını ardından Kerbela ve Necef’i de alacakları tehdidinde bulundu.

11 Haziran

– IŞİD, aralarında Başkonsolos Öztürk Yılmaz, diplomatlar ve Özel Harekât görevlilerinden oluşan 49 kişiyi rehin alarak bilinmeyen bir yere götürdü. Örgütün ‘bomba ile saldıracağız’ tehdidi üzerine görevlilerin kapıları açtığı, silahlı çatışma yaşanmadığı öğrenildi. IŞİD’in rehin aldığı Türklerin sayısı şoförlerle birlikte 80’i geçti.

– Uluslararası Göç Örgütü, Musul’da son günlerde yaşanan olayların ardından kontrolün tamamen IŞİD’in eline geçmesiyle birlikte yaklaşık 500 bin kişinin şehri terk etmek zorunda kaldığını açıkladı.

– Musul, Tuzhurmatu ve Kerkük’ün bazı bölgelerini ele geçiren IŞİD, Selahaddin ilinin merkezi Tikrit’i de ele geçirdi.
IŞİD, Irak’ın ikinci büyük kentini ele geçirdi
10 Haziran

– Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD), Irak’ın ikinci büyük kenti olan Musul’da kontrolü ele geçirdi. IŞİD’in kontrol altına aldığı bölgelerde binlerce Musullu kenti terk etmeye başladı. IŞİD, İskenderun Limanı’ndan Musul’ın Geyara Termik Santrali’ne mazot taşıyan 28 Türk TIR şoförünü de rehin aldı. IŞİD militanlarının Musul’u ele geçirmesi üzerine Kerkük’te sokağa çıkma yasağı kararı alındı.

– Irak Başbakanı Nuri el Maliki, parlamentodan olağanüstü hal ilan edilmesini istedi. Maliki, Birleşmiş Milletler BM, Arap Birliği ve Avrupa Birliği’ne de çağrıda bulunarak destek istedi.

– IŞİD, Musul’dan sonra Türkmelerin yaşadığı Tuzhurmatu’da da kontrolü aldı. Binlerce Türkmen bölgeyi terk ediyor.

7 Haziran

– Musul’da saldırılarda son 24 saatte 165 kişi hayatını kaybetti. Kentteki Irak emniyet birimlerine ait binalar ve kontrol noktaları Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanları tarafından saldırıya maruz kaldı. Öte yandan IŞİD militanları bir üniversiteye saldırarak en az 3 güvenlik görevlisini öldürdü, öğrencileri rehin aldı.