Suriye ve Irak’ta yaptığı katliamlarla gündemden düşmeyen terör örgütü IŞİD, bölgedeki tarihî binaları da yerle bir etti. Veysel Karani Türbesi, Hz. Şid Peygamber Camii yıkılan yerlerden bazıları. Eserlerin koruma altına alınması gerektiğini söyleyen Fatih Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Keskinkılıç, “UNESCO ve IRCICA harekete geçmeli.” dedi.
Ortadoğu’da süren savaşlarda hayatını kaybeden insanların yanı sıra kültürel miras da yok oluyor. Suriye’deki iç savaşta UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Halep Antik Kenti, Şam Antik Kenti, Bosra Antik Kenti zarar görmüştü. Halep’teki Emevi Camii’nin minaresi yıkılmıştı. Çatışmalar sonrasında bulunan çok sayıda elyazması Kur’an-ı Kerim de yağmalanmıştı. Suriye ve Irak’ta tarihi cami ve türbeleri yakıp yıkanlara IŞİD de eklendi. Veysel Karani Türbesi, Hz. Yunus Türbesi, Yahya Abul Qasim Camii, IŞİD’in yıktığı tarihî yerlerden bazıları.
IŞİD’in son dönemde yıktığı tarihî eserlerin başında Suriye’nin Rakka kentinde yer alan Veysel Karani Türbesi geliyor. IŞİD militanları 22 Haziran’da ortaya çıkan video görüntülerde patlayıcı madde yerleştirdikleri türbeyi kısa sürede yerle bir ediyor. Görüntülerde türbenin bombalanması esnasında teröristler, caminin Şiilere ait olduğunu ve şirk olduğunu iddia ediyor. Geçtiğimiz 10 Haziran’dan itibaren Irak’ın 2. büyük kenti Musul’un kontrolünü ele geçiren IŞİD militanları, bu şehirde bulunan Hz. Yunus Türbesi’ni dinamitle havaya uçurdu. Daha önce Musul, Telafer ve Kerkük’te din adamlarına ait türbeleri ve Şii camilerini dinamit kullanarak yıkan örgüt, 25 Temmuz’da ise Hz. Yunus peygamberin türbesisi dinamitle patlatarak, türbeye büyük zarar verdi. 12. yüzyıl tarihçisi İbn el Ethir’in türbesini de yerle bir etti. 23 Temmuz’da ise Musul içindeki 1400 yıllık Yahya Abul Qasim Camii’ni yıktı. IŞİD militanları Musul’da 19. yüzyıl müzisyeni Osman el Musuli ve Abbasi dönemi şairi Ebu Temmam’ın heykellerini yıktı.
21 Temmuz’da ise Irak’ın Musul yakınlarındaki 4’üncü yüzyıldan kalma tarihi Mar Behnam Manastırı’na el koydu. IŞİD, Mar Behnam Manastırı görevli rahiplerini manastırdan zorla çıkardı. 26 Temmuz tarihinde ise Musul kentinde Osmanlı zamanında inşa edilen Hz. Şid Camii’ni yıktı. Dönemin Osmanlı valisi Mustafa Paşa tarafından 1057 hicri yılında yapılan Hz. Şid Peygamber Camii, IŞİD tarafından bomba ile patlatıldı. IŞİD, tarihi camiyi cuma namazından sonra boşalttı. Daha sonra ise içine uzaktan kumandalı bombalar yerleştirilerek havaya uçuruldu. Patlama anı kameralar tarafından saniye saniye kaydedildi.
UNESCO harekete geçmeli
Fatih Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Keskinkılıç, eserler için UNESCO’nun harekete geçmesi gerektiğini söylüyor. Keskinkılıç, “Şam ve Kuzey Suriye topraklarında Emevi, Abbasi ve Osmanlı Devleti’nin çok değerli İslam eserlerine rastlıyoruz. Bunlar birçoğu sivil ve askerî mimari dediğimiz, cami, türbe, askerî karargâh gibi yerler. IŞİD bunları yıkıyor. Bu konuda UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) ve İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) harekete geçmeli. Bu eserler koruma altına alınmalı.” diye konuşuyor. Uluslararası yetkileri olan kuruluşların vazifelerini yapmadığını belirten Keskinkılıç, “Türkiye’de bu eserlerin korunması adına uluslararası bu kuruluşlar ile irtibat halinde olmalı. Adım atmalı. Yaşanan kültür ve tarih katliamı bir an önce son bulmalı.” ifadelerini kullanıyor.
Let me tell You a sad story ! There are no comments yet, but You can be first one to comment this article.
Write a comment