“İngiliz hükümeti sarin gazının Suriye’ye satışına izin verdi”

İngiltere’de yayımlanan The Independent ile İskoçya’da yayımlanan Sunday Mail gazetelerinin birinci sayfadan verdiği haberlere göre, geçen yıl Suriye’ye lisansları askıya alması gereken bir dönemde İngiliz hükümeti bir İngiliz firmasının sinir gazında bulunan kimyasal maddeleri Suriye’ye ihraç etmesine izin verdi.

Haberlerde sarin sinir gazının yapımında kullanılabilen potasyum florid ve sodyum florid gibi kimyasal maddelerin ihracat lisanslarıyla ilgili nefes kesici gevşekliğe dikkat çekildi. Gazeteler ilgililerin bir yıl önce bu lisanları verdiğine de dikkat çekti.

Vince Cable’in başında olduğu İş, Yenilik ve Yetenekler Bakanlığı’nın bu lisansları verdiğini ileri süren gazeteler, 2012 yılında Suriye iç savaşı sürerken altı ay Suriye rejiminin kendi halkı üzerine kimyasal silahları kullanabileceği endişesi yaygınken bir İngiliz firmasına neden ihracat lisansları verildiğini, İngiliz ve İskoç milletvekillerinin bugün Vincent Cable’a soracaklarına dikkat çekildi.

Lisanslarla ilgili haberler, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Şam’daki 21 Ağustos’daki saldırıda sarin gazının kullanıldığına ilişkin ABD’nin elinde kanıt olduğunu söylediği güne rastladı. ABD Dışilişkileri Bakanı Kerry, sinir gazı izlerinin 1400 kişinin öldüğü Şam saldırısı kurbanlarından alınan saç ve kan örneklerinde bulunduğunu ifade etmişti. Bu bulgular Obama yönetimine Suriye’ye askeri müdahale kararı almasına yol açmıştı.

Lisansların geçen ocak ayına kadar Avrupa Birliği’nin Esad rejimine yönelik sert yaptırımlar alma kararına kadar askıya alınmaması eleştirildi.

İş,Yenilik ve Yetenekler Bakanlığı, 2012 yılı Ocak ayında lisansları ismi gizli tutulan bir İngiliz kimya firmasına verdiğini fakat kimyasal maddelerin permitler geçen yıl temmuz ayında bitmeden önce AB yaptırımlarına uyularak Suriye’ye gönderilmediğini ileri sürdü.

Bakanlık, ihracatçı firmadan kimyasal maddelerin metal pencere çerçevelerinde kullanılacağına dair teminat aldıklarını ve kimyasal maddelerin şansa Suriye dışında kaldıklarını söyledi.

The Independent gazetesine konuşan Gçlge İş Bakanı Chuka Umunna, “Allahtan söz konusu kimyevi maddeler yerine teslim edilmedi. 2012 yılı başında Esad rejimi aylardır insanları eziyordu. Bu kimyevi maddelere neden izin veridiğinin açıklanması gerekiyor” diyerek soruşturma istedi.

İki kimyevi maddenin lisanlarının 17 ve 18 Ocak 2012’de çıktığı öğrenildi.

Vincent Cable, “Lisanslar verildi çünkü o zaman reddetmek için neden yoktu” diyerek kendini savundu.

Suriye’ye ihracat AB tarafından 17 Haziran 2012’de yasaklanmasına rağmen lisanlar 30 Temmuzâ kadar feshedilmedi.