Hizbullah’ın Suriye müdahalesi Lübnan’daki kaosu derinleştiriyor

Hizbullah örgütünün Esed güçlerinin yanında açıkça yer alarak Kusayr kasabasına yönelik saldırı başlatması, etnik ve dini dengeler açısından kritik durumdaki Lübnan’ın istikrarını da tehdit ediyor. Esed yanlıları ve muhaliflerinin, Lübnan’ın ikinci büyük şehri Trablusşam’da çatışmaya başlaması, ülkeyi yeniden kaosa sürüklüyor.

Suriye’deki iç savaş, hassas etnik, dini ve mezhepsel bir yapı üzerine kurulu komşu Lübnan’ın istikrarını tehdit ediyor. Lübnanlı Şii Hizbullah örgütünün, Beşşar Esed’e bağlı güçlerle birlikte Suriye’nin başkent Şam’ı Akdeniz sahiline bağlayan yol üzerindeki stratejik Kusayr kasabasına yönelik başlattığı saldırılar ülkede tepki çekiyor. Kusayr operasyonunun başlamasının ardından Esed yanlısı Nusayri gruplar ile muhalifleri destekleyen Sünni Lübnanlılar arasında ülkenin ikinci büyük şehri Trablusşam’da çatışmalar patlak verdi. Beş gündür devam eden çatışmalarda 16 hayatını kaybederken en az 190 kişi de yaralandı. Suriye’deki yangının zaman zaman sıçradığı Lübnan’da Esed yanlıları ile karşıtları birçok kez sıcak çatışmaya girdi.

Zaman’a konuşan Esed karşıtı 14 Mart Hareketi’nin üyesi Milletvekili Halid Daher’e göre Şam rejimi, Lübnan’da Trablus, Sayda ve Arsel gibi Sünni bölgelerde kargaşa çıkartarak ülkeyi kaosa sürüklemek istiyor. 1975-90 yılları arasındaki iç savaştan sonra bir türlü istikrar yakalayamayan ve zaman zaman mezhepsel ve dini çatışmalara sahne olan Lübnan’da muhtemel yeni bir iç savaşın, en çok halkına katliam uygulayan Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in işine yarayacağı belirtiliyor. Geçtiğimiz ağustos ayında Lübnan’da mezhep çatışması çıkarmaya yönelik bir planı uygulamaya koymaya çalışan Esed yanlısı Lübnanlı eski bakanlardan Mişel Samaha suçüstü yakalanmıştı. Esed’in Suriye’de Lazkiye, Tartus, Humus ve Hama’nın bir bölümünü içine alan bir Nusayri devleti kurmak istediğini iddia eden Daher, bu nedenle özellikle Lübnanlı Şii grupların desteğini istediğini ifade ediyor. Daher, Kusayr’da yaşanan çatışmalarla bu planın iyice ortaya çıktığını söyleyerek, “Esed kuvvet olarak çok zayıfladığı için Hizbullah ve İran’dan destek alıyor. Hizbullah özel kuvvetlerinden ciddi savaşçı gönderiyor. Muhalifler, bu gruplara ciddi zayiatlar verdiriyor.” diyor.

BEYRUT’TAKİ TÜRK BÜYÜKELÇİYE SUİKAST PLANI ÖNLENDİ’

Suriye’deki iç savaş ve bunun bölgeye etkilerini değerlendiren Lübnanlı vekil, çarpıcı bir iddiada da bulundu. Şam yönetiminin Lübnan’daki uzantıları vasıtasıyla Türkiye’nin Beyrut büyükelçisine suikast düzenlemek istediğini ancak bu planın önlendiğini ileri sürdü. Daher, “Esed rejimi, Lübnan’daki Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar büyükelçilerine suikastlar düzenleyerek bölgede gerçek gücün kendisi olduğunu göstermek istedi. Ancak bu planlar Lübnanlı yetkililer tarafından öğrenilerek engellendi.” diye konuştu.

Hizbullah’ın Suriye’de devam eden iç savaşa müdahil olması ülkedeki Sünni grupların öfkelerini giderek artırıyor. Sünni gruplar, Hizbullah’ın savaşmak üzere Suriye’ye geçiş yaptığı Hermel ve Baalbek sınırlarında Lübnan hükümetinin önlem almaması, Hizbullah militanlarının rahatlıkla geçmesini sert şekilde eleştiriyor. Hizbullah’a karşı başkent Beyrut’ta geniş katılımlı kitlesel gösteri çağrıları yapılıyor. Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman ise Esed ya da muhalifler adına savaşmak için Suriye’ye geçmeye çalışanların Lübnan ordusunca tutuklanmasını öngören bir kanun tasarısı üzerinde çalıştıklarını açıkladı.

Hizbullah’ın Suriye’deki savaşa dahil olması Arap dünyasında da büyük tepki topluyor. 2006’da İsrail’e karşı gösterdiği direnişle Arap sokaklarının desteğini kazanan Hizbullah, artık ‘katilin uşağı’ denilerek sert eleştiri alıyor.

HAZİRAN’DA SEÇİM VAR AMA ADAY YOK 

Mezhepsel bölünmüşlüğün pençesindeki Lübnan’da, 9 Haziran’da milletvekili seçimlerinin yapılması planlanıyor. Adaylık başvuruları pazartesi günü başlamasına rağmen henüz hiç kimsenin müracaat etmediği belirtiliyor.  Suriye karşıtı partilerin oluşturduğu 14 Mart Koalisyonu ile Hizbullah önderliğindeki 8 Mart grubu, sandığa yeni seçim kanunuyla girilmesini istiyor. Ancak iki rakip grup bu konuda uzlaşma sağlayamıyor. Bu nedenle seçimin büyük ihtimalle ileri bir tarihe ertelenmesi bekleniyor. Bu süreçte Lübnan’daki siyasi krizin daha da derinleşmesinden korkuluyor.