Cenevre müzakereleri Esed’e zaman kazandıracak

Yılan hikâyesine dönen Cenevre II Konferansı önceki gün Montrö’de gerçekleşti.

Bugün ise Cenevre’de Esed rejimi ile muhalifler BM’nin kolaylaştırıcı rolünde müzakerelere başlıyor. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin konferansı değerlendirirken sarf ettiği “Savaşları sona erdirmek için yapılan müzakereler çok çetrefillidir. Bazen çok uzun zaman alır.” sözleri durumu açıkça ortaya koyuyor. Montrö’ye 39 ülkenin katılması da konferanstan somut bir netice çıkmayacağının işaretiydi.

Uluslararası toplum Cenevre Mutabakatı’nda öngörülen geçiş hükümetinin Esed’siz olacağını açıkça söylüyor; ancak Rusya ve Çin farklı konuşuyor. Esed’siz geçiş öngören mutabakatı kabul etmediği için İran’a yapılan Montrö daveti geri çekildi. Davos’a giden İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de “özgür ve adil seçimlerin” Suriye için en iyi çözüm olacağını söyledi. Bu ise Esed’in tekrar seçilmesi demek.

Türk yetkililer, rejim ile muhalefetin aynı masada buluşmasını, muhalefetin tanınması anlamına geldiği için, önemli bir aşama olarak görüyor. Montrö’de Türk gazetecilerle konuşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Suriye’nin geleceğinin rejime destek veren Rusya ve İran’ın tavrına bağlı olduğunu söyledi. Ankara, muhalifler sahada önemli askerî kazanımlar elde ettiğinde dahi diplomatik çözüme yanaşmayan Esed’in sahadaki durum lehine döndüğünde farklı bir politika izlemesi için herhangi bir sebep bulunmadığını düşünüyor. Türk yetkililer, BM müeyyidesi ve mevcudiyetinin gündemde olmadığı müzakerelerden umutsuz.

İRAN ANKARA İÇİN HAYAL KIRIKLIĞI

İran’ın konuyla ilgili tavrı ise Davutoğlu başta olmak üzere Türk yetkilileri hayal kırıklığına uğrattı. İki ülkenin bakanları geçtiğimiz günlerde Suriye konusunda neredeyse aynı tarafta gibi konuşuyordu. Ruhani’nin mesajlarıyla Ankara ve Tahran’ın Suriye’de iki zıt taraf oldukları bir kez daha görüldü. ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler “Esed gitsin” diyor ancak bunun gerçekleşmesi için elini taşın altına koyan yok.