Batı, Rusya’yı yeniden uyardı

NATO, Ukrayna krizi yaşanırken Galler’de toplandı. Tarihinin en kritik toplantılarından birine imza atan NATO, Rusya’yı uyardı.

Ukrayna ve IŞİD  örgütü NATO ziravesine damga vururken, Rusya, Kiev üzerindeki baskıları nedeniyle daha fazla ambargo ile tehdit edildi. Batı askerî ittifakı NATO zirvesinin başladığı gün Başkan Barack Obama ile ev sahibi İngiltere Başbakanı Cameron, ortak bir makaleyle IŞİD’e gözdağı verdi.

Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı sıfatıyla katıldığı ilk uluslararası program olma özelliği taşıyan iki günlük NATO Zirvesi, dün Galler’de başladı. En önemli gündem maddelerini Ukrayna’daki savaş ve Ortadoğu’da yakaladığı ilerleyiş sonrasında Batı için de bir tehdit haline gelen radikal Selefi IŞİD örgütünün oluşturduğu zirvenin ilk gününden Rusya’ya uyarı, IŞİD’e karşı da kararlılık mesajı çıktı. Zirveye katılan Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ile ayrıca bir araya gelen ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya liderleri adına Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada “Liderler, Rusya’nın Ukrayna’nın bağımsızlık ve toprak bütünlüğünü ihlal eden çirkin faaliyetlerini tekrar kınadı ve yaptığının cezasını fazlasıyla çekmesi konusunda anlaşmaya vardı.” denildi. Poroşenko ise Belarus’un başkenti Minsk’te oluşturulan Temas Grubu’nun barış planı konusunda mutabakata varması durumunda bugün 14.00’ten itibaren ateşkes ilan edeceğini açıkladı. Rus yanlısı milis güçler de Poroşenko’nun anlaşmayı imzalaması durumunda 15.00’ten itibaren ateşkese dâhil olacakları karşılığını verdi.

Rusya’da ise Ukrayna’nın NATO’ya katılım yönünde ortaya koyduğu siyasi duruşa tepki vardı. Moskova’da basına konuşan Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna’nın NATO üyeliği uğraşının, krize barışçıl çözüm bulma yönündeki “tüm çabaları akim bırakmaya yönelik bariz bir girişim” olduğunu söyledi. Rusya, Ukrayna’da devam eden savaşa fiilen dâhil olduğu iddialarını yalanlıyor. Ancak dün ismi gizli tutulmak koşuluyla İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan üst düzey bir NATO askeri yetkilisi “binlerce Rus askeri ve yüzlerce Rus tankının” Ukrayna topraklarında olduğunu savundu. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de  Rusya’ya, “Askerlerini Ukrayna’dan geri çek ve Ukrayna’nın doğusundaki isyancıları desteklemekten vazgeç.” şeklinde konuştu. Genel sekreter, “Rusya’nın illegal ve kendi kendine ilan ettiği Kırım ilhakına bir an evvel son vermesi çağrısında bulunuyoruz.” dedi.

Zirvede NATO üye ülke liderlerinin, Ukrayna ordusuna, lojistik, siber savunma ve askeri eğitim alanlarında kullanılmak üzere,15,8 milyon dolarlık bir yardım paketini onaylaması bekleniyor. Ayrıca, Ukrayna ve ABD orduları ortaklığında, 10 civarında NATO üyesi ülke Ukrayna’nın Lviv bölgesinde askeri tatbikata katılacak.

‘IŞİD BİZİ SİNDİREMEZ’

Toplantının diğer önemli gündemi ise IŞİD. ABD Başkanı Obama ve İngiltere Başbakanı David Cameron İngiliz Times gazetesinde, konuyla ilgili dün ortak bir yazı kaleme aldı. Liderler, 2 Amerikalı gazeteciyi kafalarını keserek infaz eden IŞİD militanlarına işaretle ülkelerinin “barbar katiller tarafından sindirilemeyeceği” vurgusu yaptı. Cameron ayrıca yaptığı bir açıklamada, İngiltere’nin de ABD, Almanya, Fransa ve İtalya’nın ardından IŞİD’le savaşan peşmerge güçlerine silah yardımında bulunabileceği sinyali verdi.

Zirvede Türkiye’nin, IŞİD’le mücadele konusunda, başta ABD olmak üzere NATO müttefikleriyle nasıl bir işbirliği üzerinde mutabık kalacağı da merak konusu. Özellikle son bir aydır, dünyanın önde gelen gazetelerinde sıklıkla “Batı’dan gelen militanların IŞİD’e Türkiye sınırından geçerek katıldığı ve IŞİD üyelerinin Türkiye’de cirit attığı” şeklinde haberler yayınlanıyor.

Obama’nın da Erdoğan ile bugün IŞİD meselesinin de gündeme geleceği 45 dakikalık bir görüşme yapması bekleniyor. Görüşmede son günlerde ortaya çıkan ABD’nin Türkiye’ye yönelik istihbarat faaliyetlerinin ne şekilde ele alınacağı ise bilinmiyor. Ankara, Almanya’nın ardından ABD’nin de Türkiye’yi dinlediğinin ortaya çıkması karşısında sert tepki vermekten kaçınmıştı.