AP’den Türkiye’ye ‘soykırımı tanı’ çağrısı

Anadolu’da yaşayan yüz binlerce Ermeni’nin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan Ermeni tehcirinin 100. yıldönümü anma törenleri yaklaşırken Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye’yi 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanımaya çağırdı.

‘Ermeni soykırımının 100. yıldönümü’ karar tasarısını oylayan AP vekilleri, Türkiye’nin, 1915 olaylarının 100. yıldönümünü geçmişiyle yüzleşmek için önemli bir fırsat olarak görmesini istedi. 1915 olaylarını 1987 yılında ‘soykırım’ olarak kabul eden AP, aldığı yeni kararda iki toplum arasında barışın sağlanması için Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin geleceğine yatırım yapılması çağrısında bulundu. Kabul edilen tasarıya Ankara’nın tepkisi ise sert oldu. Oylamadan kısa süre sonra yazılı bir açıklama yayınlayan Dışişleri Bakanlığı, AP’yi ‘yeniden tarih yazmaya heveslenmekle’ suçladı. AP’nin zamanında uluslararası hukukla bağdaşmaz şekilde ve yetki alanını aşarak yapmış olduğu hatayı tekrarladığına vurgu yapan Ankara’nın açıklamasında “Tarihi ve hukuku katleden bu metni kabul edenleri ciddiye almıyoruz.” ifadeleri kullanıldı.

Genel kurulda Avrupa Komisyonu ve Avrupa Konseyi’ni temsilen söz alan konuşmacıların 1915 olayları için soykırım ifadesini kullanmamaları ise dikkat çekti. Kararda, Türkiye’ye yönelik beklenen sert mesajlara yer verilmezken, AB’nin 28 üyesine yönelik ‘Ermeni soykırımının tanınmasına katkı sağlamaları’ çağrısı da yer almadı. Geçtiğimiz ay kabul edilen Dünyada İnsan Hakları raporunda ise AP, üye ülkelerden ‘Ermeni soykırımını’ tanımalarını talep etmişti.

AP, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun geçen sene yayınladıkları ve 1915 olayları için “gayr-i insani sonuçlar doğuran hadise” diye bahseden taziye mesajlarını da “olumlu yönde atılmış bir adım” olarak değerlendirdi. Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis’in 20’nci yüzyılın ilk soykırım kurbanlarının Ermeniler olduğunu ifade ettiği mesaj da karar tasarısında övüldü.