ABD ve Çin ilişkileri kızışıyor

Çin’in Güney Çin Denizi’nde petrol arama sondajı başlatmasını “provakatif eylem” olarak niteleyen ABD’ye Pekin yönetimi “objektif ol” çağrısı yaptı. Bu arada Rusya ve Çin’in ortak deniz tatbikatı yapacağı da açıklandı.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, bugün ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede Güney Çin Denizi’ndeki durum da ele alındı. Kerry’nin, Çin’in bölgedeki eyleminin provokatif olduğunu söylediği ifade edildi. Wang ise bu konuda Çin’in ilke ve tutumunu açıklayarak, Kerry’den objektif olmasını istedi, dikkatli konuşması ve hareket etmesi çağrısı yaptı. Wang’ın ayrıca ABD’den verdiği sözlere uyup, bazı ülkelerin provokatif eylemlerine destek vermemesini istediği belirtildi. Görüşmede ayrıca Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması da konuşuldu.

Çin medyasına göre Kerry, toprak egemenliği sorununda ABD’nin tarafsız olduğu, sorunun çeşitli taraflarca uygun şekilde çözülüp, bölgesel barış ve istikrarın korunmasını beklediğini söyledi.

Telefon görüşmesinin ardından olağan basın toplantısında konuşan Çin Dışişleri Sözcüsü Hua Chunying, Güney Çin Denizi’nde gerçekten bir ülkenin provokatif eylem yaptığını ancak bunun Çin olmadığını vurguladı. Sözcü Hua, ABD’nin yanlış açıklamalarının tehlikeli ve provokatif eylemleri cesaretlendirdiğini savundu. Hua ayrıca “Pasifik Okyanusu’nun gerçekten pasifik (barışçıl) olması bekleniyorsa, ABD’nin bölgesel barış ve istikrarın sağlanmasında nasıl bir rol oynamasını düşünmesi gerekir.” dedi.

SU SIKMA SAVAŞI

Çin, 1974’te Vietnam ile yaptığı Parcel adaları savaşının ardından denetimini ele geçirdiği ve Xisha Adaları olarak adlandırdığı bölgenin yakınına 1 Mayıs’ta petrol arama platformu kurmuştu. Vietnam medyası, bunu engellemeye çalışan Vietnam devriye gemilerine, platformun etrafındaki Çin gemilerinden tazyikli su sıkıldığını bildirdi. Vietnam gemilerinin de yine tazyikli su sıkarak karşılık verdiği kaydedildi. Petrol platformunun çevresindeki 4,8 kilometre yarıçapındaki bölgeyi kendi karasuları ilan eden Çin, yaptığının hukuki olduğunu savunuyor.

Çin’in son adımı Vietnam’da binlerce kişinin katılımıyla geçen gün protesto edilmişti.

Güney Çin denizindeki tartışmaları adalarda Çin’in yanı sıra Vietnam, Tayvan, Filipinler, Malezya ve Bruney hak iddia ediyor.

ÇİN VE RUSYA’DAN ORTAK DENİZ TATBİKATI

Güney Çin Denizi’ndeki gerginlik devam ederken, Çin ve Rusya arasında ortak bir deniz tatbikatı yapılacağı açıklandı. Çin Deniz Kuvvetleri Sözcüsü Liang Yang, Çin ve Rusya’nın Doğu Çin Denizi’nde 20-26 Mayıs tarihlerinde yapacağı ortak deniz tatbikatında savunma, saldırı, refakat, arama ve kurtarma ile kaçırılan gemileri kurtarma gibi geniş kapsamlı faaliyetlerin icra edileceğini söyledi. Çin medyasında göre, özel kuvvetlere bağlı askerlerin de yer alacağı “Joint Sea-2014” tatbikatına 14 savaş gemisi ve 2 denizaltının yanı sıra 9 uçak ve helikopter de katılacak.