43 ülke hala BM Silah Ticaret Anlaşması’na imza atmadı

Uluslararası Af Örgütü, yaptığı açıklamada yarın birinci yılını dolduracak olan ‘BM Uluslararası Silah Ticareti Anlaşması’nı (ATT) Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda yapılan oylamada ‘kabul edip’ henüz anlaşmaya imza atmayan ülkeleri kınadı. Örgüt, BM Genel Kurulu’ndaki oylamada ATT için 155 ülkenin ‘evet’ dediğini hatırlatarak hala 43 ülkenin bu anlaşmayı imzalamadığını duyurdu.

Dünya genelinde milyonlarca insanın silah ticaretinin küresel düzeyde düzgün şekilde uygulanmamasından dolayı acı çekmeye devam ettiğini belirten Af Örügtü, ATT’yi kabul eden ancak henüz imzalamayan ülkelerin tutumunu da ‘‘siyasi liderlerin başarısızlığı’’ diye yorumladı.

Geçtiğimiz yıl 2 Nisan’da BM Genel Kurulu’nda kabul edilen BM Uluslararası Silah Ticareti Anlaşması’na Türkiye, ABD, Fransa, Almanya, İngiltere  başta olmak üzere bugüne kadar 118 ülke imza atmış bulunuyor. Örgüt, anlaşmaya imza atan ancak kendi meclislerine bunu kabul ettiren ülke sayısının da dünya genelinde yalnızca 13 olduğunu aktardı.

Silahların kontrol dışı ticaretinden dolayı soykırım, insanlığa karşı işlenen suçlar ile savaş suçlarıyla mücadele de etkin olunamadığını belirten Örgüt, ATT anlaşmasının riskli ülkelere silah satışına izin vermediğine işaret etti. Bu konuda Çek Cumhuriyeti’ni eleştiren Af Örgütü, geçtiğimiz yıl Mısır’da yaşanılan darbeye rağmen ismi zikredilen AB üyesi ülkenin dört ay önce silah sattığına dikkat çekti. 

BM Genel Kurulu’nda kabul yönünde oy veren ülkelerden anlaşmayı meclislerinden geçirerek onaylamalarını da isteyen Af Örgütü, ABD, Kanada ile İsrail başta olmak üzere silah ticaretinde önemli yere sahip ülkeleri daha sorumlu davranmaya çağırdı.

‘EVET’ DİYEN AMA İMZALAMAYAN 43 ÜLKE

Geçtiğimiz yıl New York’taki BM Genel Merkezi’nde kabul edilen anlaşmaya, Türkiye, ABD, AB başta olmak üzere 155 ülke evet oyu verirken Rusya ve Çin çekimser kalmıştı. BM de evet diyen ancak henüz imzalamayan ülkeler alfabetik sıraya göre şöyle; Afganistan, Andorra, Azerbaycan, Bhutan, Botsvana, Brunei Dar-Salam, Cezair, Eritrea, Ethiopya, Fas, Gambia, Gürcistan, Irak, İsrail, Kamerun, Kanada, Kazakhstan, Kenya, Kırgızistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Lübnan, Maldivler, Marshall Adaları, Mauritius, Mikronesya, Monaco, Namibia, Nepal, Orta Afrika Cumhuriyeti, Pakistan, Papua New Guinea, San Marino, Singapur, Solomon Adaları, Somali, Thayland, Timor-Leste, Tonga, Tunus, Türkmenistan, Uganda, Ukrayna ve Ürdün.

YARINA KADAR ONAYLAYACAK 18 ÜLKE

2 Nisan’a kadar meclislerinden geçirerek ATT anlaşmasını onaylaması beklenen ülker ise şunlar: Bulgaristan, Danimarka, Hırvatistan, El Salvador, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Litvanya, Malta, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya ile İngiltere. Bu ülkelerle birlikte anlaşmayı onaylamış olan ülke sayısı da 31’e yükselecek.

Dünya genelinde her yıl 500 bine yakın insan ateşli silahlar veya silahlı mücadelerin yaşandığı yerlerde yaşamlarını yitiriyor. Yine silahlı çatışmalara bağlı olarak her yıl milyonlarca insan yaşadıkları toprakları terk etmek zorunda kalıyor. Af Örgütü, 1990 yılların başında başlattığı silah ticaretine getirilecek düzenlemeyi desteklemeye devam edeceğini bildirdi.