İran’da reformcu aday Hasan Ruhani oyların yarısını aldı

İran’da dün yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde reformcu aday Hasan Ruhani’nin önde olduğu bildiriliyor. Oyların üçte birinin sayıldığı seçimde Ruhani oyların yüzde ellisini almış durumda.

Uzmanların daha önce kazanmasının sürpriz olmayacağını bildirdikleri Ruhani seçimi önde götürüyor. Cumhurbaşkanı 4 yıl süreyle görev yapmak üzere seçiliyor ve en fazla iki dönem görev yapabiliyor. Anayasa, cumhurbaşkanını ülkenin en üst düzey ikinci yetkilisi olarak tanımlıyor.

Ilımlı bir lider olarak gösterilen Ruhani, Batının uyguladığı ekonomik ambargonun hafifletilmesinde umut ışığı olarak gösteriliyor. 64 yaşındaki lider tartışmalı nükleer programla ilgili daha yapıcı ve daha az maceracı politikalara sahip olması ile gündeme gelmişti. Her fırsatta Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad eleştirmesi ile dikkat çekmişti.

İran’ın güneydoğusundaki Simnan şehri yakınlarında dünyaya gelen Ruhani, İran’ın dini eğitim merkezi olan Kum kentinde klasik medrese eğitimi aldı. Dini eğitiminin yanında Tahran Üniversitesi’nde hukuk eğitimi de gördü. Dört çocuk babası olan Ruhani, İskoçya’nın Glasgow Claedonian Üniversitesinde hukuk doktorası aldı.

Genç yaşlardan itibaren Ruhullah Humeyni’nin takipçilerinden biri olan Hasan Ruhani, İran’ı dolaşarak Şah hükümeti aleyhinde vaazlar vermişti.

Kasım 1977’de İmam Humeyni’ye (İslami hareketin sürgündeki lideri) İmam denilmesi için minberde açıkladığı öneri tüm devrimci kesimlerce benimsendi ve o günden sonra İmam Humeyni’ye İmam Humeyni dendi.

1979’da zafere ulaşan İran devriminin ardından, devrime istikrar kazandırmak için ilk olarak düzensiz haldeki İran ordusunu ve askeri üsleri düzenlemekle işe başladı. İran-Irak Savaşı esnasında üst düzey komutanlıklarda bulundu, 1988-89 yılları arasında Genelkurmay Başkan yardımcılığında bulundu. Savaş sonunda, bir grup İran Ordusu ve İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanıyla birlikte ikinci derece Zafer Madalyası’yla ödüllendirildi.

1980’de İslam Danışma Meclisi’ne seçildi. 20 yıllık meclis üyeliği boyunca muhtelif görevlerde bulundu; iki dönem Savunma Komisyonu Başkanı, iki dönem de Dış Politika Komisyonu başkanlığı ve Meclis Başkan Vekilliğinde (1992-2000) bulundu. 1989’da kurulan Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi’nin sekreterliğini 2005 yılına kadar sürdürdü.

Meclis Başkan Vekili ve Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak, özellikle Nükleer Başmüzakerici sıfatıyla, yabancı yetkililerle pek çok toplantı ve müzakerelerde bulundu.