SAĞLIK – Gebelikte Vitamin Kullanımı

Gebelik, yeni bir canlının mükemmel bir şekilde yaratıldığı özel bir süreçtir. Anne ve baba adaylarının sosyal ve psikolojik olarak farklı bir tecrübe yaşadıkları bu süreç, aynı zamanda anne adayının fizyolojisinde ve ihtiyaçlarında büyük değişikliklere yol açmaktadır. Anne adayının hem bebeğin hem kendisinin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde beslenmesi ve gerekli hallerde vitamin ilaçları kullanması önerilir.

Yeni doğacak bebeğin sağlıklı gelişimi için önemli olan folik asit henüz gebelik oluşmadan önce, 3 ay kullanılmalıdır. Bu şekilde bebeğin omurga ve omuriliğinde yapısal bir bozuklukla karakterize olan nöral tüp defekti % 60 oranında önlenebilmektedir. Aynı zamanda anne adayının, eksiklik varsa, demir ve B12 vitamini takviyesiyle depolarını yeterli hale getirmesi makul bir yaklaşımdır.

Gebelik sırasında kan hacminde ve özellikle kanın sıvı kısmı diyebileceğimiz plazmada artış olması ve bebeğin de demir tüketiminin hızlanması nedeniyle bilhassa 20. gebelik haftasından sonra anne adayında kansızlık ortaya çıkmakta ve bu haftadan sonra annenin ve bebeğin artan demir ihtiyacını karşılamak ve doğum sırasında oluşabilecek kayıpların telafisini kolaylaştırmak için demir ilaçlarının kullanımı önerilmektedir.

Şehirleşmenin artmasıyla değişen yaşam koşulları ve hava kirliliği tüm toplumda D vitamini eksikliğine yol açmakta ve bu durum gebelik sırasında da sık görülen bir hal olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilindiği gibi D vitamininin en önemli kaynağı güneş ışınları etkisi ile deride sentezlenen D vitamini olup, besinlerle aldığımız D vitamini günlük ihtiyacımızın ufak bir kısmını karşılayabilmektedir. Şehirleşmenin bir sonucu olan hava kirliliği sera etkisiyle, güneş ışınlarının D vitamini sentezinde rol alan UV ışının bize ulaşmasını engellemektedir. Böylece günde 15 dakika elimizden ve yüzümüzden alacağımız güneş ışınları ile yeterli miktarda D vitamini üretebilecek iken, bir camın arkasından güneşlenmekle nasıl D vitamini sentezleyemiyorsak, hava kirliliği olan bölgelerde oluşan sera etkisi ile gereken düzeyde UV ışınından mahrum kalmakta ve D vitamini eksikliği ortaya çıkmaktadır.  D vitamini, iskelet sistemi üzerine etkileri dışında, hücre çoğalması ve vücudun savunma sistemi üzerindeki önemli etkileri ile kanser, bağışıklık sistemi hastalıklar, bir takım enfeksiyon hastalıkları ve kardiyovasküler hastalıkların gelişme riskini azaltmaktadır. Öte yandan gebelik sürecinde de anne adayının D vitamini eksikliği göz ardı edilmemeli ve gerekli hallerde takviye edilmelidir.

Sonuç olarak, yeni doğacak bebeğin büyümesi ve sağlıklı gelişimi için gerekli olan besinlerin, vitaminlerin ve minerallerin kaynağı olan anne adayının, bu süreçte sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmesi ve gerekli hallerde vitamin takviyesiyle bebeğin ve kendisinin artan ihtiyaçlarını karşılaması, gebeliğin hem anne adayı hem de bebek için sağlıklı bir şekilde sonlanmasına yardımcı olacaktır.

Uzman Dr. Ayşegül Karaca

Haseki Eğitim Araştırma Hastanesi

Aile Hekimi