Minsk’te dörtlü Ukrayna zirvesi

Son günlerde baş döndüren bir diplomasi trafiği yaşanan Ukrayna krizinde çarşamba günü kritik bir zirve yapılacak. Rusya, Almanya, Fransa ve Ukrayna liderleri barış yolunda önemli kararlar almak için Minsk’te masaya oturacak.

Batı ile Rusya arasında gerilime yol açan Ukrayna krizine barışçıl çözüm bulunması için Almanya Başbakanı Angela Merkel’in öncülüğünde başlatılan diplomatik çabalar hız kazandı. Geçen haftadan bu yana yoğun temas halindeki Almanya, Rusya, Fransa ve Ukrayna liderleri dün telekonferans yoluyla Doğu Ukrayna’daki çatışmalara son verilmesini görüştü. Liderler, Belarus’un başkenti Minsk’te dörtlü bir zirve yapmaya karar verdi. Alman Şansölye Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko çarşamba günü Minsk’te silahları susturacak bir barış planını görüşecek. Zirve kararını duyuran Merkel’in sözcüsü Steffen Seibert, liderlerin amacının geçen eylül ayında imzalanan Minsk planına “yeniden hayat verecek tedbirler paketi belirlemek” olduğunu kaydetti. Poroşenko’nun ofisinden yapılan açıklamada da Minsk toplantısında “hızlı ve önşartsız” bir ateşkes kararı çıkması beklendiği ifade edildi. Ancak Moskova’dan ise daha temkinli bir açıklama geldi. Putin, zirvenin bazı noktalarda uzlaşma sağlanması durumunda gerçekleşeceğini kaydetti. Donbas olarak tanımlanan Doğu Ukrayna’nın statüsü konusunda taraflar arasında derin ihtilaf var. Kiev, federasyon ya da Kiev’in tarafsızlık statüsünün değişmesi ile ilgili konuların müzakere edilmediğini açıklarken, Moskova’dan kaynaklar ise Moldova’nın dondurulmuş sorunlu bölgesi Transdinyester tarzı bir yapının tartışıldığını belirtiyor.

Ukrayna ordusu ile Rusya yanlısı ayrılıkçı milislerin karşılıklı olarak sürekli ihlal ettiği Minsk Protokolü acil ateşkes ilanını, ağır silahların cephe hattından çekilmesini, çatışma bölgelerine insani yardımların ulaştırılmasını, Rusya sınırının kontrolünü öngörüyordu. Yeni pakette tam olarak hangi maddelerin yer alacağı henüz bilinmiyor.

ABD-AVRUPA ARASINDA ÇATLAK İDDİASI

Kritik zirve öncesi Merkel bugün Washington’da ABD Başkanı Barack Obama ile bir araya gelecek. Daha önceden planlanan ziyaret, Atlantik’in iki yakası arasında Ukrayna krizinde atılacak adımlar konusunda ihtilaf yaşandığı yönündeki iddiaların konuşulduğu bir dönemde gerçekleşiyor. ABD’li yetkililer geçen hafta Obama’nın Kiev’e askerî yardımın gözden geçirilmesi talimatı verdiğini açıklamıştı. Almanya ve Fransa ise buna karşı çıkarak, böyle bir adamın çatışmaları daha da alevlendireceğini düşünüyor. ABD’nin, ayrılıkçılara asker ve mühimmat temin etmekle suçladığı Rusya da Kiev’e silah verilmesinin ağır sonuçları olacağı uyarısında bulunuyor.

İNGİLTERE’DEN PUTİN’E AĞIR İTHAM

Ukrayna krizinde arka planda kalan İngiltere’den ise dün Rusya lideri Putin’i hedef alan sert bir açıklama geldi. İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond, Sky News televizyonuna verdiği mülakatta Putin için ‘tiran’ benzetmesi yaptı. Hamond, “Bu adam (Putin), 21. yüzyılda uluslararası bir sınırın karşı tarafına asker gönderiyor, başka bir ülkenin topraklarını işgal ediyor. 20. yüzyılın ortalarındaki tiranlar gibi hareket ediyor. Medeni milletler bu şekilde davranmaz.” ifadelerini kullandı.