Irak’ın toprak bütünlüğü artık kırmızı çizgi değil

Irak’ın ‘toprak bütünlüğünü ve siyasî birliğini’ kırmızı çizgi olarak ilan eden Ankara,  bu politikasından geri dönüş sinyali verdi. Dışişleri Bakanlığı’nın üst düzey bir yetkilisi, Irak’taki gelişmeleri değerlendirirken, “Bu ülkenin içindeki gelişmeleri kendilerinin belirleyeceğini düşünüyoruz.” dedi.

Terör örgütü Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD), Irak’ın kuzeyi ve batısında kontrolü ele geçirmesinin ardından ülkenin bölünmesi tartışılırken, Amerikan işgali sonrası “Irak’ın toprak bütünlüğünü” kırmızı çizgi olarak kabul eden Ankara da artık bu pozisyonu gözden geçiriyor. Ankara’nın bu konudaki tutum değişikliğine dair sinyal, Irak’taki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulunan üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisinden geldi. Yetkili, toprak bütünlüğü konusunda, “Irak halkı kendisi karar verir.” dedi. Yetkili, “Bu ülkenin içindeki gelişmeleri kendilerinin belirleyeceğini düşünüyoruz. Değişim olacaksa kendileri oturacaklardır, karar vereceklerdir. Irak Meclisi toplanıyor ve kendisi görüşüp karar verecektir.” yorumunu yaptı. Türk yetkililer, Irak’la ilgili her toplantıda bu ülkenin “toprak bütünlüğü ve siyasi birliği”ne güçlü atıf yapar, Kuzey Irak’ta bağımsız bir Kürt devleti kurulmasına karşı olduklarını belirtirlerdi. AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik’in geçen haftaki “Irak bölünürse ki bu kaçınılmaz görünüyor; onlar bizim kardeşimizdir.” açıklaması sonrası da Dışişleri’nin devreye girdiği anlaşıldı. Çelik’in gelen eleştiriler üzerine “Kürt bölgesini tanırız” demediğine dair açıklamanın Dışişleri ile istişareler sonrası geldiği öğrenildi. Musul Başkonsolosluğu’ndan kaçırılan 49 rehinenin ne zaman serbest bırakılacağı konusunda ise yorum yapmayan Dışişleri yetkililerinin umudu IŞİD’in elindeki Türk vatandaşlarının Ramazan ayında bırakılmaları.

IŞİD EN FAZLA TÜRKMENLERE SALDIRIYOR

2009-2011 arası Türkiye’nin Bağdat büyükelçisi olarak görev yapan emekli Büyükelçi Murat Özçelik de “Irak’ın birliğini sağlamak artık çok zor.” ikazında bulundu. Dün Ankara’da USAK’ın hazırladığı “Radikal Grupların Yükselişi ve Irak’ın Belirsiz Geleceği” raporunun tanıtım toplantısına katılan Özçelik, Irak’ın bölünmeye doğru gittiğine işaret ederek, “Artık Irak’ın bütünlüğünü korumak çok zor.” dedi. Irak’ın Şii Başbakanı Nuri el Maliki’nin ülkede “tek adam politikası” kurduğunu vurgulayan Özçelik “2010 seçimlerinde Irak’ın toprak bütünlüğünü sağlamak için yoğun çaba gösterdik; ancak seçimler sonrası kurulan Maliki hükümeti ile bu girişimler başarısız oldu.” yorumu yaptı. USAK raporunda ise şu önemli tespitler yapılıyor: “Yaşananları sadece IŞİD krizine indirgemek Irak’taki mevcut krizi anlamaya ve doğru politikalar belirlemeye engel olur. IŞİD’in en fazla Türkmenleri hedef aldığı görülüyor. IŞİD, Türkmenlerin yaşadığı Telafer’e ilginç şekilde başka yerlere saldırmadan geldi. Bu anlamda Türkmenler en fazla zarara maruz kalan grup. Krizin kazananı açık şekilde Kürtler. Kürtler politik ve coğrafi nüfuzunu güçlü şekilde artırıyor.”