Hamas lideri Haniye: Suriye konusunda İran ile aynı görüşte değiliz

İsrail ablukasındaki Gazze’de 2007’den beri iktidar olan Hamas hükümetinin başbakanı İsmail Haniye, Zaman’ın sorularını cevapladı. Filistinli lider, İran’la aralarında bölge meselelerine yaklaşım hususunda önemli farklar olduğunu söyledi. Haniye, “İran, Filistin halkının haklarını destekleyen bir ülke ve bize silah yardımında bulunuyor. Ancak özellikle Suriye konusunda anlaşmazlıklarımız var. Çünkü biz, Suriye’deki savaşta zulmün karşısındayız. Halkın yanındayız.” dedi. Hamas lideri, Ortadoğu’daki Sünni ve Şii nüfuz mücadelesini yakından ilgilendiren ifadelerine, “İran’ın Suriye konusundaki politikası bellidir. Biz Hamas olarak bu politikaya karşı olduğumuzu söyledik.” şeklinde devam etti.

Ülkede devlet lideri Beşşar Esed’in baskı rejimine karşı çıkan muhalif grupların ordu askerleri ve Şii milis güçlerle yaklaşık 2 yıldır savaştığı Suriye’de şu ana kadar 40 binin üzerinde insan hayatını kaybetti. Bu mücadelede bölgedeki Sünni güçler Türkiye ve Katar’ın öncülüğünde halkın taleplerini öncelerken, İran ülkedeki rejimin devamından yana tavır koyuyor. Ankara önceki yıllarda, 2006 yılı başındaki seçimlerden galip çıktıktan sonra 2007 Haziran ayında Gazze’de iktidara gelen ancak ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) bir terör örgütü olmakla suçladığı Hamas’ın İran etkisinden kurtarılması için yoğun diplomatik çaba sarf etmiş ancak Batı’nın bu anlamdaki ön kabulleri aşılamadığı için tam anlamıyla başarılı olunamamıştı.

İsrail’in geçtiğimiz haftalarda 8 gün boyunca havadan ve denizden yoğun bombardımana tuttuğu Gazze’de ateşkes 21 Kasım’da sağlandı. Bu amaca yönelik yürütülen diplomaside ise ana rollerden birini yine çoğunluğu Sünni Müslümanlardan müteşekkil Mısır üstlenmişti. Ne var ki bir haftayı aşkın devam eden “Bulut Sütunu” operasyonu Gazze’deki Sağlık Bakanlığı verilerine göre Filistin tarafında 50’si çocuk, 12’si kadın ve 19’u da yaşlı olmak üzere toplam 177 cana mal olmuş, yarısından çoğu çocuk ve kadın yaklaşık 1.400 kişi de saldırılarda yaralanmıştı. Haniye, İsrail’in bu saldırıyı yapmasındaki nedenleri açıklarken özellikle 2 noktaya dikkat çekiyor: İsrail’de önümüzdeki ay yapılacak seçimler ve İsrailli yetkililerin İslam dünyasında artık dönüştürücü bir etkiye kavuşan demokrasi hareketlerinden duyduğu endişe. “Bu savaş, Netanyahu hükümeti için bir oy kazanma aracıydı. Bizim kanlarımız üstünden oy kazanmak istediler. Bu savaşın ikinci hedefi ise gizli bir hedeftir. Arap Baharı’nın yaşandığı ülkelerin Gazze’ye olan desteğini ölçmek istediler. İsrail’in yaptığı zulme özellikle Mısır’ın ve Mursi hükümetinin nasıl cevap vereceğini ölçmek istediler. Ayna tersini gösterdi. Onlar bu kadar destek beklemiyorlardı. İstediklerini bulamadılar.”
Haniye’ye göre ateşkes sonrası yapılan değerlendirmelerde gözden kaçırılmaması gereken bir diğer husus da son İsrail saldırılarının birbirleriyle daha önce ihtilaf halinde bulunan Filistinli grupları birleştirmesi. Filistinli lider, “Gördük ki bütün gruplar İsrail karşısında Kassam Tugayları altında birleşti. Ve bizim halklarımızın zafer törenleri yapmasında bu çok etkili oldu.” şeklinde konuştu. Mısır Cumhurbaşkanı Mursi’nin de önemli isimlerinden biri olduğu Müslüman Kardeşler hareketinden mülhem kurulan Hamas, İsrail’in işgal altında tuttuğu Batı Şeria’daki El Fetih hükümetinin aksine resmi olarak İsrail devletini tanımıyor. İki Filistinli grup arasındaki anlaşmazlıklar son Gazze saldırısı sürerken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da tepkisini çekmiş, Erdoğan, Filistinlilere hitaben, “Neyi paylaşamıyorsunuz?” sözleriyle yüklenmişti.

İsrail’den Filistin’e şimdi de vergi darbesi