Perşembe kaderi belli olacak Sağlık Reformu neleri kapsıyor?

ABD’de 60 yıldır tartışılan sağlık sigortası reformu konusunda en büyük adım Obama yönetimince atılmıştı. Yaklaşık 2 yıldır Amerikan iç politikasının ana gündemi olan sağlık sigortası reformu yasalaştıktan sonra da gündemden düşmedi. Son olarak, ABD Yüksek Mahkemesi’nin gündemine gelen reform, eğer mahkeme tarafından iptal edilirse, 6 Kasım’da yapılacak olan Başkanlık seçiminin de en önemli gündemi olacak.

Cumhuriyetçiler, ‘Health Care’ yerine reforma ‘Obamacare’ dediği için kamuoyunda reform bu adla anılmaya başlandı. Cumhuriyetçilerin ısrarla kamuya daha fazla borç getireceğini iddia ettiği reform için Partiler üstü Kongre Bütçe Dairesi paketin Amerika bütçesindeki açığı önümüzdeki 10 yılda bugüne nazaran 143 milyar dolar azaltacağı rapor etti. Aynı paketin 20 yıl içinde Amerikan bütçesindeki açığı kapatma miktarı ise 1 trilyon dolar olarak öngörülüyor. Amerika’nın bütçesine yıllık 900 milyar malliyet hesabı yapılan reform paketinin genel olarak senelik geliri 80 bin doların altında olan insanların sağlık giderleri için harcanması öngörülüyor. Bu bir anlamda Amerikan devletini daha sosyal kılarken paket diğer yönü itibariyle de kamudaki işlemleri çoğaltacağından devleti hantal yapması yönüyle eleştiriliyor.

Bu hafta Yüksek Mahkeme tarafından iptal edilip edilmeyeceği belki de kısmi bir iptali sözkonusu olacak reform paketi kimlere neler getiriyor. Özellikle dar gelirli aile ce fertlerin bu paketten istifade etmeleri hangi koşullara bağlı?

Sağlık Reformu ya da Obamacare uygulamasından en kazançlı kesim şüphesiz dar gelirli insanlar veya sağlık güvencesi bulunmayan kimseler. Amerika’da sağlık güvencesinden mahrum olanaların sayısı 46 milyon olarak hesaplanıyor. Bugüne kadar Obama hükümetinin en büyük icraatı olan reform paketi tam olarak yürürlüğe girmesi durumunda bundan 32 milyon siğortasız insanın istifade etmesi sözkonusu. Amerikan nüfusunun yaklaşık yüzde 15’i herhangi bir sağlık güvencesinden mahrum olmalarının başlıca nedeni bugün hala yürürlükte olan siğorta uyğulamasındaki haksız uygulamanın bir yansıması. Bunların çoğu, ya sigorta şirketlerinin sigorta yaptırmadığı ‘hasta’ kişiler ya da primlerini ödeyemeyecek kadar düşük gelir grubundaki kişilerden oluşuyor.

Ülkenin halen en yaygın sosyal güvenlik uygulamalarından biri olan ‘‘MEDİCAİD’’in kapsamı da reform paketi ile genişletiliyor. Henüz yaşları 65 olmayan dar gelirli kişiler paket ile MEDİCAİD kapsamına alınacak. Yıllık geliri 30 bin dolardan düşük olan 4 kişilik ailelerin tamamı da artık MEDİCAİD uygulamasından istifade edebilecek.

Geri kalan sağlık sigortasızlar da eyaletlerin yöneteceği yani kamuya ait olacak olan sigortalardan birini satın alabilecekler. Yıllık geliri 30 bin dolar ile 88 bin dolar arasındaki 4 kişilik aileler, kapsamına göre gelirin yüzde 3 ile yüzde 9.5’u arasındaki değişen uygun primlere sahip bu sigortalara katılabilecek.

MEDİCARE reform paketinde yapılan en önemli değişiklik reçeteli ilaç uygulamasında oluyor. İlaçların fiyatlarını herhangi bir gerekçe dahi göstermeden arttıran ve bugüne kadar devlet tarafından dahi kontrolü yapılamayan ‘‘doughnut hole’’ 2020 yılından itibaren kaldırılacak. Bu sistemin kaldırılmasından doğan sigorta şirketlerinin zararı ise reçete başına 250 dolar geri ödeme alabilecek.  

İŞ KAYBI İLE SİGORTA KAYBEDİLMEYECEK

Bugünkü uygulama ile işini kaybeden kişiler hasta dahi olsa sağlık sigorta hakkını da kaybediyordu. Bir işyerinde çalışan birey işini kaybetiğinde, istifa ettiğinde ya da kendi işini kurmak için ayrıldığında sigortası eyaletlerin oluşturacağı sigortalara transferini sağlayabilecek. Gelirinin yüzde 8’inden daha düşşük prime sahip sigorta bulamayanlar, yaşları ne olursa olsun, 30 yaş altı için özel hazırlanan sigortadan yararlanabilecek.

Aile fertleri yeni reform paketi ile daha çok koruma altına alınıyor. Bugün birçok eyalette çocukları ebeveynlerin sigortasından ancak 19 yaşına kadar istifade edebiliyorlar. Paket ile yaş sınırı 26 olarak tüm eyaletleri kapsayaracak şekilde düzenlendi.

Paketin yürürlüğe girmesi ile birlikte sigorta şirketlerinin hastalığı nedeniyle sigorta yapmadığı veya sigortasını yenilemediği kişilerin özlük hakları korunacak. Mevcut uygulamadaki ‘‘pre-exixting condition’’ olarak bilinen duruma maruz kalanlar ‘yüksek risk’ programı kapsamına almayı öngörüyor.  Sigorta şirketleri halihazirda, ‘’pre-existing conditions’’ uygulaması ile sözleşme imzalanmadan mevcut olan hastalıkları sigorta kapsamına almıyor.

Sağlık Sigortası ile zenginler biraz daha fazla gelir paylaşımına gidecek. Paket kapsamında yıllık geliri 250 bin dolardan fazla olanlar önümüzdeki yıldan itibaren yüzde 3.8 oranında daha fazla vergi ödeyecek. Zenginlerin ödeyeceği ek verginin de gelir dağılım aralığı var. Buna göre 250-500 bin dolar kazancı olanlar yılda ek olarak 450 dolar, 500 ila bir milyon arası olanlar 2 bin 700, bir milyondan fazla olanlar ise 7 bin 200 dolar fazladan vergi verecek. Yıllık geliri 5 milyon doların üzerinde olanlar ise 43 bin 200 dolar ek vergiye tabii olacak.

ORTA VE BÜYÜK ÖLÇEKLİ ŞİRKETLERE SİGORTA ZORUNLULUĞU

Paket, çalışan sayısı 50 ve yukarısında olan işletmelere çalışanlarını sigorta yapma zorunluluğu getiriyor.2014 yılından itibaren geçerli olacak olan uygulama ile sigorta yapmadığı çalışana sigorta ücretini ödeme zorunluluğu getirdiği işveren aksi durumda cezai işleme tabi tutulacak.

Yüksek Mahkeme paketi tümden veya kısmen iptal etmez ise yeni uygulamadan en fazla ilaç şirketleri ile hastaneler kar elde edece. Hastane ve ilaçlar yeni yasa ile 32 milyon müşteriye kavuşuyor.
İlaç sektörleri yeni müşteriler elde etmesinin bedeli olarak önümüzdeki 10 yıl süresince sağlık reformunun 85 milyar dolarlık maliyetini karşılayacak. Amerikan Tabipler Birliği (AMA) da sağlık reformunu destekleyen grup arasında. Doktorlar da milyonlarca yeni müşteriye kavuşacak olmalarından gelirlerinin artmasını hesaplıyor.

PAKET, SİGORTA ŞİRKETLERİNİN UYKUSUNU KAÇIRIYOR