Obama’ya rağmen Kongre İran anlaşmasını engelleyebilecek mi?

ABD Kongresi, Beyaz Saray’ın büyük diplomatik çabası sonunda İran ile varılan nükleer çerçeve anlaşmasını iptal edebilme yolunu arıyor.

Başkan Barack Obama’nın diplomatik başarıları arasında İran ile varılan nükleer anlaşma çerçevesi belki de en büyüğü olmaya namzet. Ancak bu anlaşma İsrail, Suudi Arabistan ve ülke içinde Cumhuriyetçi hatta bazı Demokrat Partilileri şimdiden rahatsız etmiş durumda. Cumhuriyetçilerin şiddetle karşı çıktığı anlaşmaya bazı Demokratların da destek verme eğilimi Obama hükümetini harekete geçirdi.

İran nükleer anlaşmasını Kongre’nin iznine bağlayacak olan iki tasarı hazırlığı var Senato’da. Tasarı partiler üstü grup tarafından hazırlandı. Bu tasarılardan birisi Cumhuriyetçi Parti’nin Illinois Senatörü Mark Kirk ile Demokrat Partili New Jersey Senatörü Robert (Bob) Menendez’in ortak hazırladığı ‘İran’ın anlaşmayı bozması ya da ihlal etmesi durumunda yeni yaptırımların uygulanması’nı kapsıyor.

Menendez ile Cumhuriyetçi Partili Tennessee Senatörü Bob Corker’ın hazırladığı ikinci tasarı ise, Kongre 60 gün içinde izin vermedikçe Başkan’ın İran’a uygulanan yaptırımları kaldırma iznini engelliyor. Tasarıya göre Kongre 60 gün içinde herhangi bir karar vermez ise Başkan’a yine Kongre’nin koymuş olduğu yaptırımları iptal edebilme yetkisi tanıyor.

Her iki tasarı da başkanın veto edebilme hakkını elinden alıyor. Yine her iki tasarının Başkan Obama’nın onayı olmadan yasallaşabilmesi için 67 senatörün imzası gerekiyor.

ABD siyasetinin son bir haftadır en fazla üzerinde tartışdığı konu olan İran ile varılan çerçeve anlaşmasının akibetinin ne olacağı.

TASARIYA DEMOKRAT PARTİLİLER DESTEK VERECEK Mİ?

Demokrat Partili senatörlerin desteği olmadan her iki tasarının da Kongre’den geçme şansı yok. Bazı Demokrat senatörlerin tasarılara destek vereceği yönünde basında yer alan haberlerin çıkması Senato’da Demokrat Parti’nin Azınlık Lideri olan Nevada Senatörü Harry Reid’i harekete geçirdi. Reid, İran ile nihai anlaşma yapılıncaya kadar partili meslektaşlarından hiçbir eylem içinde olmamaları çağrısında bulundu.

Obama hükümetinin Kongre’de Demokrat Partili senatör ve milletvekilleri ile biraraya geldiği ve yapılan görüşmelerin ise basından gizli tutulduğu bilgisi de gazetelerde yer aldı. Obama hükümetinin Demokrat Partililere İran ile varılan çerçeve anlaşmasının içeriği ve nihai anlaşmada ABD tarafının öncelikleri hakkında bilgi verdiği de kaydedildi.

Senato Dış İlişkiler Komitesi, önümüzdeki hafta Corker-Menendez tarafından hazırlanan tasarıyı incelemek için toplanacak.