ABD bastırdı, Ankara füze ihalesinde Çin’den vazgeçti

3,4 milyar dolarlık uzun menzilli hava savunma füze sistemi ihalesinde Çinli firma ile sözleşme görüşmelerine başlama kararı alan Türkiye, ABD’nin tepkisi üzerine ihaleyi tamamen iptal etti. G-20 Zirvesi’nden önce alınan karar, Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantılarına başkanlık eden Başbakan Davutoğlu tarafından imzalandı.

Cumhuriyet tarihinin en büyük askeri projelerinden biri olan uzun menzilli hava savunma Füze sisteminde Ankara, Amerika’nın baskılarına dayanamadı. 3,4 milyar dolarlık projede, daha önce Çin ile sözleşme görüşmelerine başlama kararı alan fakat ABD’nin tepkisi üzerine frene basan hükümet ihaleyi tamamen iptal etti. İhale sürecini yöneten Savunma Sanayii Müsteşarlığı’ndan ise resmi açıklama yapılmadı. Kararın G-20 Zirvesi’nden önce alındığı ve Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantılarına da başkanlık eden Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından imzalandığı öğrenildi.

Türkiye’nin kendi füze savunma sistemi için çalışmalara başlayacağı ifade edilirken, yıllarca sürecek bu zaman zarfında hava sahasının nasıl korunacağı sorusu ise henüz cevapsız. Şu anda TSK envanterinde yüksek irtifa hava savunma füzesi olarak sadece eski teknoloji Nike Hercules füzeleri bulunuyor. Bu füzeler, yıllar önce ABD’den tedarik edildi. 1970’lerin teknolojisiyle üretildi. Savunma kaynakları, bu füzelerin çalışıp çalışmayacağının bile şüpheli olduğunu dile getiriyor. Zaman, 19 Ağustos 2014’te Türkiye’nin Çin’den vazgeçme eğiliminde olduğunu okuyucularına duyurmuştu.

ABD’DEN ÇİNLİ FİRMAYA YAPTIRIM

2013’ün Eylül ayında sonuçlanan uzun menzilli hava savunma sistemi ihalesinde, Amerika’nın Patriot, Rusya’nın S-400, Çin’in FD-2000 ve Fransa-İtalya ortaklığının Eurosam Samp-T modeli yarışıyordu. Çin, 3,4 milyar dolarlık teklifi ve teknoloji transferi sözüyle ihaleyi kazanmıştı. Hemen ardından ABD’nin, ihaleyi kazanan Çin’in CPMIEC firmasına İran’a silah satışında bulunduğu gerekçesiyle yaptırımlar uyguladığı ortaya çıkmıştı. NATO da kendi hava savunma unsurlarını Çin sistemi ile birleştirmek istemediğini Ankara’ya birçok kez iletti. Türkiye’nin hava savunması hâlihazırda NATO ile entegre durumda. İhalede alınan karara göre, Çin ile sözleşme görüşmeleri devam ederken, muhtemel bir anlaşmazlık durumunda ikinci sıradaki İtalya-Fransa ortaklığı Eurosam ile masaya oturulacaktı. Üçüncü sırada ise ABD vardı. Fakat ihalenin tamamen iptal edilmesi halinde, bu seçenekler de masadan kalkmış olacak.

ABD ve Almanya, Suriye’den gelebilecek uzun menzilli füze tehditlerine karşı Türk topraklarına konuşlandırdığı Patriot bataryalarını daha önce geri çekmişti. Şu anda Türkiye’nin bu alandaki tek güvencesi İspanyollara ait olan ve Adana’da konuşlu bulunan Patriot’lar.