Amerika’da hayata iğne iplikle tutunmak

Kader yolunuzu Amerika’ya düşürmüş, İngilizce bilmiyorsunuz, bir üniversite mezunu değilsiniz, herhangi bir konuda uzmanlığınız yok, maddi zorluklar içindesiniz, ne kültürü, ne dili, ne de dini size benzeyen bir toplumda yaşıyorsunuz.

Ancak bütün bunlar, kendinize güvenen ve güçlü bir kadınsanız birkaç yıl içinde bulunduğunuz noktadan bambaşka yerlere yükselmenize engel değil.

İşte bunu başaran bir Türk kadını Meral Kaya. Amerika’da iki şubesi olan özel müşterilere özel ürünler sunan bir butikte tamirat ve tasarım sorumlusu.

Kendi ürünlerini de verdiği başka bir butiğin ise tasarımcısı bunların yanında bir de evinde kendi özel koleksiyonunu oluşturuyor ve satıyor.

 10 yıl önce Green Card çıktığı için Amerika’ya yerleşen Kaya Amerika’da gelinlik ve abiye kıyafet alanında ismini duyurmaya başlayan başarılı bir moda tasarımcısı.

Hataylı, iki çocuk annesi olan Kaya aynı zamanda şiir ve denemeler yazıyor. Tasarımcı Kaya bu başarı hikayesini Zaman Amerika okurları için anlattı.

Terziliğe ne zaman başladınız?
 14 yaşından beri bu işi yapıyorum diyebilirim. İki yıl halk eğitimin biçki dikiş kursuna katıldım ve daha sonra modelistliğe devam ederek oradan da mezun oldum.

İstanbul’da 1990’lı yıllarda komşularıma ufak tefek şeyler dikerek başladım. Yıllardır kendime hazır kıyafet almam. Kızıma da küçükken hemen hemen bütün kıyafetlerini ben dikerdim. Babasının eskimiş kot pantolonlarından, jile elbiseler yapardım ona. Komşularımda sorardı nereden aldın diye.

Amerika’ya ilk geldiğiniz dönemlerde neler yaşadınız? Dil sorunu sizi ümitsizliğe düşürdü mü?

İlk California’ya geldik. İlk göz ağrım,, kendimi orada doğmuş gibi hissediyorum. Orada hayat başkaydı sanki, insanlar çok candan, çok samimiydi. Irvine adında bir şehir de yaşıyorduk. Eve çağırdığımız misafirlerimin yemeklerimi beğenmesiyle yemek yapmaya başladım. 4 ayrı restauranta sipariş yetiştiriyordum. İlk içli köfteyle başladım, daha sonra listeye mantı ve yaprak sarması girdi. Yetiştiremez olmuştum. İyi de kazanıyordum.

Daha sonra kader bizi New Jersey’e sürükledi ve Paterson’a yerleştik. Paterson’a gelmem gece vaktiydi.Sabah olup da şehri görünce şok olmuştum burası Amerika mı diye. California’dan sonra kötü görünmüştü gözümüze.

Dil sorunu tabi ki yaşadım ama büyük sorun olmadı benim için. Sürekli Amerikan firmalarında ve Amerikalılarla çalışınca kısa sürede hallettim dil sorununu. Benim için ümitsizlik diye bir şey yok Allah’ın izniyle.

Amerika’da ilk dikiş diktiğiniz zamanlarda bu noktalara geleceğiniz, kendi markanızı oluşturacağınız aklınıza gelmiş miydi?

Bu iş aklımın bir köşesinde hep vardı, kendi markamı oluşturmak, kendi tasarımlarımı yapmak, Amerika olmasa da bu işi hep yapmak istiyordum. Amerika’da olmam dünyaya açılmamı kolaylaştıracak Allah’ın izniyle.

Oğlum California’ya yerleşti, gelmemi istiyor ama Manhattan benim için iyi, dünyanın moda merkezi burada. İşim için en uygun yer burası diye düşünüyorum.

Şuan çok güzel gelinlikler dikiyorsunuz. Bu konuda kendinizi nasıl geliştirdiniz?

Ben terzi olan bir annenin evladıyım.Bu işin eğitimini aldım ve bunun bana Allah’ın bahşettiği bir yetenek olduğunu düşünüyorum. Tabi çok gayret ettim bu işi öğrenmek için. Mesela gelinlik tamiratında çalışmak bana çok tecrübe kattı.

Sürekli araştıran biriyim. Mağazalara gider ne tür yenilikler olmuş, nasıl teknikle dikilmiş araştırırım. Modelistlik dersleri almış olmam işimi kolaylaştırıyor, istediğim her şeyi kesebiliyor ve tasarlayabiliyorum.

Bambaşka bir ülkede bambaşka bir kültüre hitap edecek modelleri nasıl oluşturuyorsunuz?

 Amerikan firmalarında ve gelinlik tamiratında çalışmış olmam bana çok şey kattı diyebilirim. Direk müşteriyle olmam, onların ne istediğini anlamamı sağlıyor. Hatta bir gün çalıştığım firmaya bir gelin ve kayınvalide geldi. Beni görünce hayal kırıklığına uğradı. Nerede diğer terzi diye sordu müdürüme, beni istemedi önce örtülü olduğum için galiba.

Diğer arkadaşım izinli olduğu için bana kaldılar tabi. provasını yaptım, Çin’den aldıkları gelinliği tamir etmeye başladım.Hatta modelini değiştirdim. Tamirat bittiğinde”iyi ki sen burdaymışsın” dediler.

Müşteriyi bilmek ve fizik yapısını tanımak, bir tasarımcı için çok önemli.Benim için kalite ve göz zevki de çok önemli.

Müşteri yelpazeniz nasıl?

Müşterilerim genellikle Türkler, Araplar ve Amerikalılardan oluşuyor.Ben genele hitap etmek istiyorum, mesela bana gelen her istediğini ve her çesit ürünü bulabilsin istiyorum.

 
Bundan sonraki hedefleriniz nelerdir?

Bundan sonraki hedefim,şu an Türkiye’de şirket kurmak için kolları sıvadım. İnşallah en geç Şubat ayı içerisinde Türkiye’de olacağım.İki ayrı isim altında çıkacak ürünlerim. Biri kendi adımla, Meral Kaya Collection olarak. Bu ürün üst kalite olup, haute couture olarak üretilecek ve az sayı da piyasaya sürülecek.

Diğeri genele hitap edecek ve bir alt kalite olacak. Daha sonra aksesuar da düşünüyorum, Ayakkabı ve çanta gibi. Hedef çok, ömür yeter mi bilmiyorum. Saatlerin 24 değil 48 saat olmasını istiyorum.

Rabbim izin verirse proje çok.

Neden Amerika değilde Türkiye ? 
Aslında şimdilik bir plan bu, henüz kesinleşmedi. Çünkü Türkiye’de tekstil çok iyi, bunun yanında hem malzeme hem de işçilik ucuz.

Bu yoğun temponuzda bile insanlara faydalı olmak için ücretsiz kurslar vermeye devam ediyorsunuz. İleride de bunu bir okula dönüştürmek ya da kadınlara dikiş dikmeyi öğretmek ve kendi ayaklarının üzerinde durmalarına yardımcı olmaları adına başka projeleriniz var mı?

Ne güzel bir tevafuk oldu. Bugün kursumuzun öğrencileriyle buluştuk akşam yemeği için ve Türkmen mantısı yaptık .Çok şükür ki ben kendi ayakları üzerinde duran biriyim, tabi durana kadar çok şey yaşadım ve geçirdim.

Bu gurbet diyarda maddi olarak çok zor günler yaşadım ve vefasızlıklara şahit oldum. Mesleğimin sadakası olarak şuan Türklere dikiş dersi veriyor ve ücret almıyorum.

Öğrencilerden sembolik bir fiyat alınıyor ve o da ihtiyacı olan öğrencilere gidiyor. Türkiye planım gerçekleşmezse bu dikiş kursumuzun bir üst seviyesi devreye girecek inşallah.

Ben çok zorlandım ve yıprandım bana yol gösteren olmadığı için iş konusunda. Ben Amerika’da yaşayan ve özellikle kendi ayakları üzerinde durmak isteyen Türk  kadınlarımız elimden geleni yapmaya hazırım.

Yeter ki onlar ayakları üzerinde durup, yalnız bile kalsalar çoluk çocuklarına sahip çıkabilsinler. Ama burada en önemlisi kendilerinin bunu arzulamaları ve istemeleri tabi.

Bir de kadınlarımızı bir araya toplayacak bir arada tutacak ve onları hayata hazırlayacak, sorunlarıyla ilgilenecek dernek kurmayı çok istiyorum. Belki zamanla bu da olur inşallah.

Amerika da yaşayan ve sizinle aynı yollardan geçen kadınlara neler önerirsiniz?

Öncelikle kendileri olsunlar, eğer anne iseler önce anneliklerinin sorumluluğunu bilsinler. Yetiştirdiğimiz çocuklarımız bir gün bize geri dönüşüm olarak geleceğini unutmasınlar. Ve kesinlikle vakitlerinin kıymetini bilip kendilerini bir alanda uzman hale getirsinler.

Dünyanın bin bir hali var, bir gün benim gibi çalışmak zorunda kalabilirler ve o gün gelmeden önce donanımlı olsunlar. Gerçekten büyük nimetler içindeyiz biz Amerika’da yaşayan hanımlar olarak. Lütfen eğitimlerine devam etsinler, bir meslek sahibi olsunlar ya da en basiti etraflarına faydalı olsunlar ve kendilerini geliştirsinler.

Biz Türk Kadınlarının yaptığı hata, evlendikten sonra kendimizi bırakmak ve evliliği bir garanti olarak görmek.

Erkekler sürekli dışarıda ve sürekli iş hayatında oldukları için kendilerini yeniliyorlar. Biz kadınlar öyle değiliz, çoğumuz çalışmıyor ve evdeyiz, bence bu da bizim eşimizle aramızdaki denklik mesafemizi açıyor.

Biz kadınlar gücümüzün farkına varalım.Ben çalışmaya başladıktan sonra kendimi buldum ve kendim oldum. Çalıştıkça hem duygusal hem de fiziksel olarak gençleştiğimin farkına vardım.

Kendi hayrımı kendim yapıyorum. En önemlisi de bir Müslüman ve Türk kadını olarak güçlü olmak beni mutlu ediyor. Başım dik yürüyebiliyorum. Kadın çalışmaz diyen olursa da Hz Zeynep’ten örnek veriyorum.