Cumhuriyetçi başkan adaylarının son tartışması daha az heyecanlı geçti

Cumhuriyetçi Partinin 2016 başkanlık seçim yarışında bu partiden aday adayı olanlar katıldıkları canlı televizyon tartışmasında bazı isimler öne çıkarken bazılarının performansı beklentilerin altında kaldı.

Aday adaylarının birbirleri ile kapışmaması son tartışma programı öncekilerine oranla daha sönük geçmesine neden oldu.

Wisconsin eyaletinin Milwaukee şehrinde Fox Business ile Wall Street Journal tarafından ortaklaşa düzenlenen tartışma programında her aday farklı bir soru işareti ile kürsüye geldi. Başkan aday adaylarında Jeb Bush’tan sönük geçen seçim kampanyasını ne zaman ateşleyeceği, Dr. Ben Carson’un kitabında söz ettiği West Point Askeri Akademisi’nden tam burs teklifi hakkında ileri sürülen yalan iddiası hakkında söyleyeceği, Donald Trump’ın kime çatacağı, nasıl pot kıracağı ve Marco Rubio’nun çıkışını sürdürmek için neleri masaya taşıyacağı gibi…

Tartışma programında bazı basın kuruluşlarına göre Marco Rubio diğerlerine oranlar biraz daha iyi performans gösterdi yönünde fikir hakim. CNN tartışma programının ‘‘maestro’’su olarak ilan ettiği Rubio için Politico haber sitesi de ‘‘gecenin galibi’’ olarak yazdı.

Rubio, kendisine yöneltilen sorulara açık, net cevap vermesi, rakipleri ile tartışmasında seviyesinden tavizsiz tavrı dikkat çekti. Göçmen bir ailenin çocuğu olması, genç yaşında federal senatörlüğe uzanan başarı hikayesi Rubio’yu rakiplerinden belki de en fazla ayıran özelliklerinden birisi.

Dış politikada pasif olmayan ancak şahin tavırdan da uzak yaklaşımı yüzünden zaman zaman rakibi Kentucky Senatörü Rand Paul tarafından köşeye sıkıştırılsa da genel anlamda açık vermedi Rubio.

Paul’ün bir muhafazakar olarak milyarlarca doların orduya harcanmasını nasıl açıklayacağı sorusuna Rubio, ‘‘Biliyorum, Rand ABD’yi dünyadan izole etmeye çalışanlardan’’ diye karşılık vermesi dikkat çekti.

Rubio gecenin en göze batan cebavında şöyle konuştu, “Eğer güvende olamazsak ekonomimizinde güvende olması sözkonusu olamaz. Dünyaya tanıyorum, biliyorum ve eğer Amerikan ordusu güçlü olursa yeryüzünde daha çok barış hakim olur’’ iddiasını savundu.  

CARSON VE  RUBIO KORKTUKLARI SORULARLA TERLETİLMEDİ

Marco Rubio, kişisel harcamaları nedeniyle zaman zaman sıkıntı yaşayan bir siyasetçi. Ancak dünkü tartışma programında soruları yöneten gazeteciler Rubio’ya bu konuda soru sormaması dikkat çekti. Rubio’nun fazla harcamalarının kaynağı kamuoyunun cevabını beklediği sorular arasında.

Rubio gibi Carson’a da korktuğu soru yöneltilmedi. Carson, geçen hafta hayatını anlattığı kitabında dile getirdiği bir hikayenin yalan olduğu iddiaları karşısında sıkıntılı günler yaşamıştı. Carson’a bu konu hakkında soru sorulmaması tartışma programının üzerine gölge düşürdü.

TED CRUZ PARTİNİN MUHAFAZAKARLARINA SESLENDİ

Tartışma programında Teksas Senatörü Ted Cruz klasik çizgisinde devam etti ve partinin koyu muhafazakar tabanına mesaj yolladı. Rubio ile Paul’un Ortadoğu için ABD müdahalesinin yumuşak güç (soft power) ile yaklaşımının aksine Cruz, daha sert dış politika uygulayacağı mesajını verdi.

Göçmen karşıtı mesajlarına Cruz son tartışma programında da devam etti. Cruz, ‘‘Cumhuriyetçilerin de genel af politikalarını savunmasını gören Demokratlar gülüyordur. Bu yaklaşımla kaybederiz’’ diyerek kaçak göçmen konusunda tavizden vazgeçilmesini savundu.

Cruz da 2011 yılında başkan aday adayı olan Teksas eski valisi gibi federal kurumların ismini sayarken şaşırdı. Cruz beş federal kurumun ismini dile getirmeye çalışırken, eğitim departmanı yerine iki defa ticaret departmanının ismini zikrettiği görüldü.

Rick Perry ise başkan seçilmesi durumunda 3 federal kurumu kaldıracağını söylemiş ikisinin ismini saymış üçüncüsünü ise hatırlayamayınca ‘‘unuttum’’ demişti. Perry daha sonra başkanlık yarışından çekilirken, kaybetmesinde en büyük faktör olarak bu gaf gösterilmişti.

CARSON HAKKINDA ÇIKAN İDDİALAR NEDENİYLE BASINA YÜKLENDİ 

Kitabında yalan yazdığı konusunda eleştiriler almasını Carson, medyanın kendisine karşı olumsuz tavrına yükledi. Programın yöneticilerinden olan gazeteci Neil Cavuto’nun, ‘‘Basının sizin seçim kampanyasına tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz’’ sorusuna Carson gülümseyerek, ‘‘Bu soruyu sorduğunuz için teşekkür ediyorum, 10. sınıfta söylediğimi yineliyorum’’ şeklinde dalgaya aldı. Carson daha sonra, “Hepimiz aday adayıyız. Geçmişin incelenmesi konusunda sorunum yok. Benim sorunum gerçekler yerine yalan yanlışların yazılması, dile getirilmesi. Beni tanıyanlar tanır, ben dürüst bir insanımdır’’ dedi.

Carson’ın en etkileyici çıkışı tartışmanın sonlarında Rubio ile Cruz’un internet sitelerinin reklamını yapmaya çalıştıkları esnasında oldu. Ünlü beyin cerrahı Carson, “Bizler iki saattir bu tartışma programında olduğumuz süre zarfında, 5 insan uyuşturucudan öldü. 100 milyon dolar daha borcumuza borç eklendi. 200 çocuk kürtaj yoluyla öldürüldü ve iki gazimiz de girdiği bunalım nedeni ile intihar etti. Asıl sorunlar bunlar ve bizlerin bunu değiştirmesi gerek. Demokrat ya da Cumhuriyetçi kimliği değil asıl olan biz siyasetçilerin tüm Amerikan halkını kucaklayacak şekilde kollarımızı açmamız ve onların sorunlarına çare ararken asla politik fikrini sorgulamamamızdır’’ dedi.

BUSH YİNE FAZLA ÖNE ÇIKAMADI

Florida eyaleti eski valisi Jeb Bush, tartışmada dikkat çeken bir çıkış yine yakalayamadı. Yalnızca Donald Trump’a cevabında olumlu puan topladı. Trump, ABD’nin dünya polisliği yapmasının yanlış bir politika olduğunu savundu. Bush buna karşılık, ‘‘Trump’ın bir diğer planı kaçak durumunda olan 11 milyon göçmeni de ülkeden sınır dışı etmek. Bu mümkün değil aynı dünya polisliğinden vazgeçemeyeceğimiz gibi. Bunlardan vazgeçmek ya da sınırı dışı etmek Amerikan değerlerine aykırı’’ sözleri oldu.  

Ünlü işadamı Trump canlı yayında daha önce savunduğu göçmen karşıtı politikalarını yineledi. Ancak hiçbir rakibine direkt yüklenmediği için de önceki tartışma programlarından biraz farklı strateji izlediği görüldü.

Partinin Kentucky Senatörü ve liberteryan fikir savunucusu Rand Paul, etkili bir çıkışa imza atamadı. Yalnızca Cumhuriyetçilerin dış politikadaki şahin tutumunun partiye, ülkeye zarar verdiği mesajlarını yineledi. Paul aday adaylarının Suriye’de uçuşa yasak bölge (no-fly zoen) fikrine ise, “Rus uçakları şu an Suriye üzerinde uçuyor. Yani siz uçuşa yasak bölge lan edip ardından bir Rus uçağını mı düşüreceksiniz! Bu çok naif bir düşünce. Şayet bunu yaparsanız çok daha fazla evladınızı oraya göndermek zorunda kalırsınız” diye karşı çıktı. 

Ohio Valisi John Kasich ile HP firmasının eski CEO’su Carly Fiorina da gecede fazla varlık gösteremeyen isimler arasında yer aldı.