Türkiye’de son 2,5 yılda 11,3 milyar dolar yatırım yurtdışına çıktı

Türkiye ekonomisinin dolar bazında küçülmesi ve yatırım güvenliğini zedeleyen uygulamalar, yerli sermayenin yurtiçinde yatırım iştahını kaçırdı, rotayı başka ülkelere çevirmesine yol açtı. Son 10 yılda 30 milyar dolar dışarı çıkarken, son 2,5 yılda çıkış hızlanarak 11,3 milyar dolarlık sermaye yatırım için yurtdışına gitti.

Türkiye büyümek için yabancı sermayeye ihtiyaç duyarken,Yurtdışına giden doğrudan yatırımların son yıllarda ulaştığı rakamlar dudak uçuklattı. Türkiye’ye gelen ve Türkiye’den kaçan yatırımları anlık olarak takip eden Merkez Bankası verilerine göre, 2013 başından bu yana 11 milyar 309 milyon Dolarlık doğrudan yatırım yurtdışına çıktı.

Bu dönemde doğrudan yatırımların kaçtığı ülkeler sıralamasında ilk sırayı 2,7 milyar dolarla Hollanda aldı. Kıtalara göre dağılımı incelendiğinde de tablo değişmedi. 6,1 milyar dolarlık doğrudan yatırım Hollanda’nın bulunduğu Avrupa’ya kaçtı. Azerbaycan’ın bulunduğu Asya’ya ise 3,6 milyar dolarlık doğrudan yatırım çıkışı oldu. Yurtdışına çıkan doğrudan yatırım tutarının 10 yılda ulaştığı rakam 30 milyar dolara yaklaştı.

Türk yatırımcılar iç pazarın daralması, kârlılığın düşmesi, maliyetlerin artması, Türkiye’de yatırımcıyı endişelendiren hukuk dışı gelişmelerin yaşanması, bazı sektörler için gerekli altyapı ve kanuni düzenlemelerin tamamlanamaması gibi nedenlerden dolayı işadamları yatırımlarını yurtdışına kaydırdı. Merkez Bankası, bu kaçışları “yurtiçinde yerleşiklerin yurtdışındaki doğrudan yatırımları” başlığı altında aylık olarak kaydını tutuyor. Her yıl milyarlarca dolarlık yurtdışına sermaye çıkışı olurken bu rakam son yıllarda hızlandı. 2013’ten bu yana Türkiye’den yurtdışına çıkan doğrudan yatırım tutarı 11,3 milyar doları buldu. Bu dönemde Türkiye’den; Almanya’ya 639 milyon dolarlık, Hollanda’ya 2,7 milyar dolarlık, İngiltere’ye 876 milyon dolarlık, Amerika’ya 1,4 milyar dolarlık, Azerbaycan’a 2,6 milyar dolarlık yatırım için Türkiye’den sermaye çıkışı yaşandı.

YATIRIM SANAYİ SEKTÖRÜNDE

Türkiye’nin son 2 buçuk yılda yurtdışına yaptığı 11,3 milyar dolarlık doğrudan yatırımın yarıdan fazlasını, sınai sektörlerine yapılan doğrudan yatırımlar teşkil etti. Alt kalemler içinde incelendiğinde madencilik ve taş ocakçılığı sektörüne bu dönemde yapılan doğrudan yatırım tutarı 4,7 milyar doları aştı. Aynı dönemde 2 milyar dolardan fazla imalat sanayii yatırımı, 4,2 milyar dolarlık da hizmet sektörü yatırımı gerçekleşti.

2013 ve sonrasındaki dönemde yurtdışında yerleşiklerin Türkiye’ye yaptığı doğrudan yatırım tutarı incelendiğinde rakamın, yurtdışına çıkan yatırımın 2 katını aşması dikkat çekti. Türkiye’ye gelen yatırım tutarı 2 buçuk yıllık süreçte 25,6 milyar doları buldu. Bu rakam içinde Almanya’nın payı 2,9 milyar dolar, Hollanda’nın payı 3,6 milyar dolar, İngiltere’nin payı ise 1,6 milyar dolar oldu. Lüksemburg, pastadan 1,1 milyar dolarlık pay alırken İspanya’ya 2,7 milyar dolarlık, Türkiye’nin en önemli doğalgaz ithalatçılarından Rusya’ya 2,4 milyar dolarlık pay düştü.

Türkiye ile arasında binlerce kilometrelik mesafe bulunan Amerika Birleşik Devletleri’nden Türkiye’ye, 2013’ten bu yana 1,4 milyar dolarlık doğrudan yatırım geldi. Amerika Birleşik Devletleri’nden Türkiye’ye 2006’dan bu yana gelen doğrudan yatırım tutarı ise 9,1 milyar doları buldu. Aynı dönemde Türkiye’den Amerika’ya giden doğrudan yatırım tutarı ise 2,3 milyar dolar oldu.