Merkez’in rezervi iki yılda 16,5 milyar dolar eridi

Merkez Bankası’nın kısa süre önce açıkladığı cari açık rakamları arasında en çok konuşulan konulardan biri, kaynağı belirsiz para girişlerinin 2015’te 9,7 milyar doları bulması olmuştu. Ancak en az kaynağı belirsiz para girişi kadar dikkat çeken bir diğer husus ise aynı yıl resmi rezervlerin 11,8 milyar dolar gerilemiş olmasıydı.

Konuyu önemli yapan iki husus var. Bunlardan biri, resmi rezervlerin ilk defa iki yıl üst üste gerileme göstermesi. Merkez’in rezervi 2014 yılında da 4,68 milyar dolar eridi. Ayrıca 2015’teki 11,8 milyar dolarlık rezerv düşüşü tarihte yaşanan en sert rezerv düşüşü oldu. Konu, muhalefet milletvekillerinin de dikkatini çekti. Kalkınma Bakanlığı eski Müsteşar Yardımcısı ve MHP Milletvekili Erhan Usta, geçtiğimiz gün Ekonomi Bakanlığı bütçe görüşmelerindeki konuşmasında bu hususa dikkat çekti. Usta, “2 defa üst üste rezerv azalışını Türkiye ilk defa yaşıyor. Bakın, bu önemli bir husus. Türkiye 2 defa, iki yıl üst üste rezervden harcayarak finansman yapıyor. Yani bizim toplamda sağladığımız sağlıklı finansman sadece 10,8 milyar dolar ve bu, 2016’da maalesef daha da zorlaşacak çünkü FED’in olası kararları bizi önümüzdeki dönemde daha da sıkıntıya sokacak.” diye konuştu.

Merkez Bankası rezervlerinde meydana gelen 11,8 milyar dolarlık düşüş iki yıl üst üste düşüş kadar yıllık rezerv hareketlerindeki en sert düşüşe de işaret etti. Ödemeler dengesi altında 1985 yılından bu yana takip edilen resmi rezerv hareketlerine göre 2001’de 2,7 milyar dolarlık sert çıkış yaşandı. Bunun sonrasında ise 2008, 2011 ve 2014 dışında sürekli olarak giriş gerçekleşti. 2012’de Merkez Bankası rezervlerine 20,8 milyar dolarlık giriş yaşanmıştı.

RESMİ REZERVLERDEKİ DEĞİŞİM NE İFADE EDİYOR?

Resmi rezervler Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki değişimi gösteriyor. Rezervlerdeki değişim, yurtdışında ve yurtiçinde yerleşik kişilerle döviz üzerinden gerçekleştirilen işlemlerin tümünü yansıtıyor. Daha basit tanımla Merkez Bankası’nın yurtdışı muhabir mevcutlarındaki değişim ile portföy yönetimi amacıyla alım satımını yaptığı menkul kıymetlerden oluşuyor. İşareti eksi ise döviz rezervlerinde eksilme, artı ise döviz rezervlerinde artış olduğu anlamına geliyor.