Uzmanlardan oluşan bir ekip hastanın beyni ile iletişim kurarak ayak hareketlerini yeniden üreten yeni bir biyonik protez bacak tasarladı.
Zac Vawter 2009 yılında bir motosiklet kazası sonucunda bir bacağını kaybetti. Bilgisayar ve biyomedikal mühendisleri, nörologlar, cerrahlar ve protez uzmanlarından oluşan bir ekip Vawter’in beyni ile sorunsuz bir şekilde iletişim kurarak ayak hareketlerini gerçekleştirmesini sağlayan bir protez bacak tasarladı.
New England Journal of Medicine dergisinde yayınlanan raporda, uzman ekibin Vawter’e takılan protez bacağın kesilen dizinin üst kısmındaki sinirlerin niyetini nasıl okumayı öğrendiği anlatılıyor.
Vawter ve robotik bacağı, kaza ya da hastalık nedeniyle bacağını kaybeden yaklaşık bir milyon Amerikalı’ya doğal bir şekilde yüyüyebilmeleri için ümit veriyor.
Vawter’in bacağı bir 21. Yüzyıl mühendislik harikası. Ancak asıl dikkate değer olan şey Vawter’in protez bacağını düşünceleriyle kontrol edebilmesi. Vawter’in takma ayak parmaklarını bükmek ya da yokuş aşağı yürümek için ayak bileğinin yönünü değiştirmek istediğinde tek yapması gereken bu hareketleri yaptığını hayal etmek.
Bu çalışma Chicago Rehabilitasyon Enstitüsü’nde (Rehabilitation Institute of Chicago) Amerikan ordusu tarafından verilen 8 milyon dolarlık fon desteği ile gerçekleştirildi. Rapor yazarlarından Levi J. Hargrove, bacağını kaybeden insanların bütün kabiliyetlerini tekrar kazanmalarını hedeflediklerini belirtti. “Her ne kadar yaralı askerlerimiz için böyle bir sistem geliştirmeye çalışıyor olsak da genel halkın da bundan faydalanacağını düşünüyoruz” diye ekledi.
Yaklaşık beş kilogram ağırlığındaki robotik bacağın ayak bileği ve dizdeki hareketlere güç veren iki bağımsız motoru var. Biyonik bacak hareketlerı üç farklı boyutta tespit eden ve ölçebilen sensörlerle çalışıyor.
Vawter biyonik bacağını takmadan önce, Biyonik Tıp Merkezi’nde saatlerce kesik dizi, bileği ve ayağıyla belirli hareketleri yaptığını hayal ederek elektrotlara bağlı şekilde kaldı. Mühendisler de görüntü tanıma yazılımları kullanarak kaydedilen elektrik sinyallerini ayrıştırdı ve dijitalleştirdi. Bu şekilde bir hareket repertuarı oluşturdu.
Protez de Vawter’in kalçasındaki en küçük bir kasılmayı tanıyacak şekilde programlandı.
Normalde bir hastanın protez bacağı ile sinirleri arasında bağlantı kurma olasılığı çok düşük. Ancak Dr.Douglas Smith Vawer’in bacağın kesilmesiyle zarar gören sinirleri yeniden canlandırmayı başardı. Bacağının kesilmesinden birkaç ay sonra Vawter’in bazı sinirleri yenilendi ve elektriksel uyarılarıları taşımaya başladı.
New Englan Journal of Medicine’da yayınlanan rapora göre, Vawter’in emirlerine uyan robotik bacağın doğal olmayan hareketlerı, rahatsızlıkları ve düşmeleri % 44 azalttığını belirtti.
Vawter de normal protez bacakla birçok kez düştüğü halde biyonik bacağıyla hiç düşmediğini ve daha hızlı hareket edebildiğini söyledi.
nasıl bişey ya