NYT: Türkiye’nin yeni anti-Amerikancılığı

ABD’nin saygın gazetelerinden New York Times (NYT), başarısız darbe girişiminin ardından Türk hükümetinin sorumlular yerine ABD’yi suçladığı ve kendisine hayali bir düşman ürettiğini yazdı.

Bugün gazetenin başmakalesinde yer alan yazıda, başarısız darbe girişimi ile sarsılan Türk hükümeti ve halkının Amerika Birleşik Devletleri’ni suçlamak yerine gerçek bir soruşturma ile sorumluları bulması gerektiği savunuldu.

Türk hükümetinin hayali bir düşman üreterek yeni bir anti-Amerikancılık dalgası oluşturduğu belirtilen başmakalede, bunun NATO ve Türk – Amerikan ilişkileri adına ciddi bir risk oluşturduğunun altı çizildi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile diğer siyasi liderlerin 15 Temmuz darbe girişiminin ardında Pennsylvania’da yaşayan Fethullah Gülen olduğu suçlamasında bulunduğunu hatırlatan NYT, Gülen’in tüm bu suçlamaları reddettiğine işaret etti. NYT, ‘‘ Ancak hükümet yanlısı basın, siyasi liderler ve toplumun her kesiminden sıradan vatandaşlar dahi (darbeden sorumlu olarak) herhangi bir ilgisinin olmadığını söylemesine rağmen Washington’u işaret ediyor’’ diye yorumda bulundu.

NYT, ABD’nin Ortadoğu’da en üst rütbeli generali olan Joseph Votel’in geçen hafta bir konferansta, Türk yetkililerin ordu içinde Amerika ile çalıştığı endişesi ile askerleri tasfiye ettiğini hatta bazılarını tutukladığını söylediğine işaret etti. Erdoğan’ın ayrıca General Votel’e ‘‘Darbecilerin tarafında yer aldınız’’ sözleri sarf ettiği de makalede yer aldı.

NYT, Erdoğan’ın Salı günü yaptığı konuşmada da Batı’nın ‘‘terörizmi’’ desteklediği iddiasında bulunduğuna dikkat çekti.  

NYT, hükümet yanlısı Yeni Şafak gazetesinin darbenin arkasında CIA, Afganistan’daki NATO eski komutanı General John Campbell ile akademisyen Henri Barkey’in olduğuna dair haber yayınladığını hatırlattı. Gazete yine Yeni Şafak’ta darbe gecesi ABD’nin Erdoğan’a yönelik suikast girişi planlandığını iddia eden bir yazıyı manşetine taşıdığına işaret etti.

Başmakalede, ‘‘Amerika Birleşik Devletleri’nin NATO’da ittifakı olan, bölgede IŞİD karşı birlikte mücadele verdiği bir ülkeyi istikrarsızlaştırmayı istemesi hiç de mantıklı değil’’ dedi.

Erdoğan’ın Batı’yı darbeyi yeterince kınamadığı yönünde eleştirilerine işaret eden gazete, ‘‘Ama O (Erdoğan) bu girişim sonrası olağanüstü hal ilan ederek kriz bahanesi ile 66 bin insanı ordu, bakanlıklar, okul ve üniversitelerden tasfiye ederek fırsata dönüştürdü. Bu kurumların yapılarını bozan radikal tasfiyeler muhtemel haklılığının çok ötesinde’’ dedi.

GÜLEN’İN İADESİ İÇİN NE RESMİ TALEP OLDU NE DE DELİL ORTAYA KONDU

Türk tarafının ABD’den Gülen’in iadesi için son birkaç yıldır sürekli istekte bulunduğu belirtilen yazıda, Ankara’nın henüz iade için dile getirilen suçlamalar hakkında ne bir delil ne de resmi bir talepte bulunmadığını vurgu yapıldı. NYT, ‘‘Türkiye, ABD’ye dosyalar verdi ama yasal bir iade talebinde bulunmadı. Ve Amerika şimdiye kadar Sayın Gülen’in böyle bir suça bulaştığına dair bir delil de göremedi’’ dedi.

ABD’nin Türklere, Gülen’in bu ülkede yaşadığı için yasal hakları olduğunu ve iade sürecinde Adalet Bakanlığı’nın titiz bir çalışma süreci izlemek zorunda olduğunu dile getirdiğini  belirten gazete, ‘‘Özellikle tutuklulara karşı işkence yapıldığı belirtilen bir ülkeye iade olasılığı giderek azalmakta’’ yorumunda bulundu.

NYT, ‘‘Türkiye bu darbenin neden yapıldığı ve arkasında gerçekten kimlerin olduğunu ortaya çıkarmakla yükümlü. Ancak bu tarafsız bir yaklaşım ve komplo teorilerinden uzak durma ile sağlanabilir’’ dedi.

Gülen’in iadesi üzerinde giderek artan tansiyonun Ankara’yı daha fazla Rusya’ya yaklaştığı belirtilen yazıda, buna rağmen Türkiye’nin IŞİD ile mücadelede Washington’a özel güvenceler verdiğini belirtti.

ABD ve NATO açısından demokratik yoldan sapmış bir müttefiğin uzun vadede daha derin sorunları da beraberinde getireceğini ifade eden NYT, ‘‘Demokratik normlardan sapmış hayati önemdeki müttefik için ne yapmak gerekir? Amerikanlı yetkililer NATO içinde anti-demokratik davranışlar ve sonuçları üzerinde bugüne kadar bir tanımlamada bulunmamış olmakla birlikte farklı seçenekler üzerinde çalışmaya başladıklarını söyledi’’ diye yazdı.

Başmakalede son olarak, ‘‘NATO tarafından olası bir eylem Sayın Erdoğan’ı muhtemelen çıldırtacaktır. (Demokratik) Prensipleri benimsememiş, pratiğe geçirmemiş bir Türkiye’ye Batılı müttefiklerinin güven duyması ya da NATO olmadan kendi güvenliğini sağlaması çok zor’’ değerlendirmesine yer verildi.