ABD’nin ilk başkanlık uçağı, Arizona’da çürüyor

ABD’nin ilk başkanlık uçağı olarak dizayn edilen ‘Air Force One’, Arizona’daki Marana Regional Havalimanı’nda çürümeye terk edildi. 

İlk defa ABD başkanını taşıması için özel dizayn edilen ve 1948 yılında California’da üretilen uçak, dönemin başkanı Dwight D. Eisenhower’ı taşımış. O dönem başkanları taşıyan uçaklara ‘US Air Force’  adı veriliyordu. Başkanların özel uçakla taşınması fikri dünya da ilk defa Amerika’da 1943 yılında hayata geçirildi. Daha önce başkanlar, askeri uçakları kullanıyordu. Uçağın ilk seferi 1945 yılında, o dönemin başkanı Franklin D. Roosvelt’in Yalta Konferansı’na gerçekleştirdiği seyahat olmuştu.  

Arizona’daki havalimanında kaderine terk edilen ilk başkanlık uçağı, Lockheed firmasının VC-121 modeliydi. Aynı firma bir yıl sonra VIP’e uygun şekilde VC-121A modelini dizayn edince Marana havalimanındaki uçağın başkanı taşımasına son verilmişti. Uçak daha sonra Panama havayolu şirketi tarafından satın alınarak 1959 yılına kadar sivil taşımacılıkta hizmet verdi. 

Marana havalimanını müdürü Steve Miller, uçağın kendi havalimanlarında olduğunu çok az insanın bildiğini belirterek, ‘‘Bu üzücü birşey. Orada 70 yıllık bir tarihi eser var ve bunu kimse bilmiyor’’ dedi. 

ABD başkanları için bugün iki adet Air Force One tahsis edilmiş durumda. 1954 yılında ilk defa başkanı taşıyan uçağın yedeklenmesi fikri hayata geçirildi. 1960 yılına kadar başkanları taşıyan uçak Lockheed firması tarafından üretilirken bu tarihten sonra Boeing şirketi bu görevi devir aldı. Boeing, başkanlar için 1990 yılına kadar 707 modelini Air Force One için ABD hükümetine sattı. 1990 yılında sonra ise aynı firma Air Force One için VC-25As modelini geliştirdi. Boeing 747-200B modelinin dönüştürülmüşü olan VC-25As uçağı 2017 yılında VC-25 modeli ile yer değiştirmesi planlanıyor. Ayrıca 2017 yılında başkanı taşıyan iki adet Air Force One sayısının da üçe çıkarılması da hedefleniyor.