Kamu kurumlarında toplu dua tartışması yüksek mahkemeye taşındı

ABD’de bulunan bazı kamu kurumlarında toplantı öncesi yapılan duaların içeriğine dair açılan dava yüksek mahkeme yargıçlarını zor durumda bıraktı. Halihazırdaki düzenlemeler ABD Kongresi, eyalet meclisleri ve şehir yönetimleri gibi birimlere oturumlarını duayla açabilme hakkı tanıyor. Ancak yapılan dualarda herhangi bir inancı destekleyici ifadelerin olmaması şartı da bulunuyor.

Çarşamba günü görülen mahkemede ise, New York’un kuzeyinde bulunan Rochester’a ait Greece şehrinde belediye meclisinin yönetim kurulu toplantılarında ağırlıklı olarak Hristiyanlık’a ait duaların yapılıyor olması ele alındı. Yönetim kurulu üyelerinden Musevi Susan Galloway ve ateist Linda Stephens, kurul toplantısına katılabilmek için öncesinde yapılan Hristiyanlık’a ait dua boyunca salonda bulunmaları gerektiğini ve bunun da birinci ek maddenin kendilerine tanıdığı inanç özgürlüğü hakkını ihlal ettiğini savundu. Galloway ve Stephens’ın avukatları mahkemeye belediyenin yalnızca Hristiyanlık’a ait duaları kullanmaması, ortak dua imkanı sağlanması yönünde karar talebinde bulundu.

Yargıç Samuel Alito ise Amerikan toplumunun artık sadece Katoliklik, Protestanlık ve Musevilik gibi geleneksel ve yaygın dinlerin mensuplarından oluşmadığını ve davacıların talep ettiği gibi ortak bir duanın İslam ve Bahai inancı gibi dinlere mensup kişilere de hitap etmesi gerekeceğini ifade etti. Sorularıyla davacı avukatı Douglas Laycock’ı sürekli zorlayan yargıç, “Tüm bu dinlerin hepsi tarafından kabul görecek bir dua nasıl oluşturulabilir anlamıyorum” dedi. Laycock ise soruşar karşısında kendisinin dini bir yetkili olmadığını ancak hemen bir örnek sunamasa da böyle bir duanın mümkün olduğunu söyledi.

Davada belediyeyi temsil eden avukat Thomas G. Hungar ise Greece yönetim kurulunda yapılan açılış dualarının şehrin tarihi geleneği çerçevesinde uygun, 1983 yılında Nebraska’da alınan bir kararla da onaylanmış dualar olduğunu belirtti.

Kararda belirleyici rol oynayacak olan yargıçlardan Anthony Kennedy ise her iki tarafın da gerekçelerinden tatmin olmuş görünmedi. Kennedy’e göre, Laycock’ın talep ettiği gibi duaların içeriğini belirlemek, devletin söz konusu dualara haddinden fazla müdahalesine sebebiyet verecek. Yargıç, Hungar’ın duaların tarihi geleneğe uygun olduğu yaklaşımı konusunda da çekincelerini ifade etti.

Yargıçlar haftanın ilerleyen günlerinde dava ile alakalı gizli oylama yapacak. Kararın Haziran ayına kadar açıklanması bekleniyor.