Batı yakasında yarın güneş tutulacak

Yılın ilk beş ayında gerçekleşen ‘süper ay’ ve meteor yağmurlarını izleme şansını kaçıranlar bu sefer güneş tutulmasına şahit olabilirler. Üstelik buna ek olarak tutulmadan çok kısa bir süre sonra Venüs gezegeni dünya ve güneş arasında nadir olarak çizdiği bir yörüngeden geçecek. Venüs gezegeni, güneş üzerinde çok küçük siyah bir leke şeklinde gözükecek olsa da bu çok önemli gök olayı bilim adamlarının yüzyıllar önce güneş sisteminin büyüklüğüyle alakalı yaptıkları tahminlerde önemli bir dayanak noktası olmuş.

Güneş Tutulması ve Ateş Çemberi

20 Mayıs Pazar günü gerçekleşecek olan güneş tutulması Amerika’nın sadece batı yakasından görülebilecek. Bilim adamları tam güneş tutulması yerine “halkalı” tutulma olacağını açıkladılar. Yani ay, güneşi tamamen kapatmayacak ve güneş ışınları ayın çevresinde adeta ateş çemberi şeklinde bir görüntü oluşturacak.  İngilizce “annular” olarak anılan ve latince kökenli olan bu kelime “ateş çemberi” anlamını taşıyor.

Bu hafta sonu gerçekleşecek olan tutulma Çin’in güneyinden başlayarak Pasifik Okyanusunu geçecek. Alaska eyaletinin güneyini ve California-Oregon eyaletlerinin sınır kısmını geçerek Texas’da son bulacak. Güneş tutulması Amerika’nın kuzey batı eyaletlerinin çoğunda izlenebilecek. Buna rağmen tutulmanın en iyi izlenebileceği bölgeler California’nın kuzey kesimleri, Nevada, Arizona, Utah ve New Mexico. California’nın güney kesimlerinde parçalı tutulma izlenebilecek ve güneş hilal şeklinde görülecek. San Francisco’da yaşayanlar parçalı tutulmayı 5.15 pm’den itibaren izleme şansı bulabilecekler. Los Angeles’da 5.25 pm’de görülmeye başlanacak olan parçalı güneş tutulması 7.42 pm’de sona erecek.

Güneş tutulmasının çıplak gözle izlenmesi durumunda kalıcı göz hasarlarının oluşabileceği konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar mutlaka güneş ışınlarını filtreleyecek gözlükler kullanılması gerektiğini belirttiler.

Venüs Gezegeninin Geçişi

Venüs gezegeninin geçişi ise güneş tutulmasından yaklaşık iki hafta sonra yani 5 Haziran’da gerçekleşecek. Dünya ile konumları karşılaştırıldığında güneşe daha yakın olan Merkür ve Venüs gezegenleri kendi yörüngelerinde dünyadan çok daha hızlı dönmekte ve dünyayı düzenli olarak geçmektedirler. Bu geçişler dünya ile güneşin tam arasından “aynı hizada” olmak yerine bazen güneşin biraz altına  bazen de biraz yukarısına doğru olarak gerçekleşmektedir. Aynı hizaya geldiklerinde gerçekleşen geçişlerde bu gezegenler güneş üzerindeki minik siyah bir leke gibi görünmektedirler. Merkür gezegeni her yüzyılda ortalama 13-14 defa dünya ve güneşin arasından geçerken Venüs gezegeni 8 yıl arayla olmak üzere sadece iki kere geçmektedir.  

8 yıllık periyodunun ilk geçişini Haziran 2004 yılında gerçekleştiren Venüs, 5 Haziran’da gerçekleşecek olan geçiş ile ikincisini de tamamlamış olacak.
Merkür gezegeninden farklı olarak, Venüs gezegeninin geçişleri için yüzyıldan daha uzun bir süre zarfı gerekmektedir. Venüs gezegeni aynı güzergahı tekrar Aralık 2117’de çizecek.