Amerikalı ekonomistten uyarı: Önlem alınmazsa kriz yaşanır

George Washington Üniversitesi Ekonomi Profesörü Graciela Laura Kaminsky, Türkiye’de çok fazla bütçe açığı olduğunu kaydederek, “Ülkenin uluslararası piyasalarda daralmalara dikkat etmesi gerekiyor. Ekonomik önlem alınmazsa kriz yaşanır.” uyarısında bulundu.

İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi’nde ‘Ülke Kriz Çeşitleri’ konulu konferans veren Kaminsky, dünya piyasalarında görülebilecek daralmaların krizin habercisi olduğuna işaret etti. Türkiye’nin bu daralmalara karşı dikkatli olması; gerekli ekonomik önlemleri alması gerektiğini belirten Graciela Laura Kaminsky, aksi takdirde bir kriz yaşanacağını ifade etti. Kaminsky, “2001 yılında Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz, genel kriz şablonuna uyan bir kriz çeşidiydi. Bu tür krizlerde öncelikle yurt dışından gelen para akışı, son derece fazlalaşıyor. Para akışı ile beraber verilen krediler artıyor. Bu durum ülke içinde emlak ve kredi balonuna yol açıyor. Çok fazla kredi veriliyor ve çok fazla emlak yapılıyor. Daha sonra uluslararası piyasalarda bir daralma olduğunda bu anında ülkede hissediliyor ve krize yol açıyor. Şu anda dikkat edilmesi gereken nokta budur. Türkiye’de şu an çok fazla bütçe açığı var. Bu çok tehlikeli çünkü dünyada piyasalarda yaşanacak herhangi bir daralma Türkiye’yi anında kriz olarak etkileyebilir. Buna dikkat etmek gerekiyor.” dedi.

Profesör Kaminsky, krizlerin uzun sürmesine yol açan iki neden olduğunu aktarırken, şunları söyledi:

“Birincisi bir ülkenin borçlarının sürdürülebilirliğidir. Bir ülkenin borcu çok yüksekse ve sürdürülebilirliği azsa krediyi alanlarla verenler arasında mümkün olduğunca kısa bir zamanda bir anlaşmaya varılması gerekmektedir. Alınabilecek önlemler arasında kredinin yeniden yapılandırılması ve azaltılması yer alır. Fakat böyle bir anlaşmaya varmak her zaman kolay olmayabilir. Diğer bir tip kriz de dünya çapında olan krizler. Sistemik krizler de en büyük örnek olarak 1930’lardaki büyük bunalımı örnek verebiliriz. Büyük bunalımda olan şey ise şudur. Anapara olan marketlerde kesinti oluyor. Böylelikle uluslararası hareketlilik kesintiye uğruyor. Daha sonra ülkeler kendi içlerinde krizi aşıp büyümeye başlarsalar da uluslararası krizin çözülmesi, hareketlilik, para piyasaları donduğundan kolayca olamıyor ve uzun zaman alıyor. Bu nedenle ülkelerin tekrar toparlanması uzun zaman alıyor.”