ABD, Mısır’a toplam 71.6 milyar dolar yardımda bulundu

ABD’de hala Mısır’da iktidarı darbe ile ele geçiren yönetime yapılacak maddi yardımı tartışıyor. Mısır’da yaşananlara hala darbe demeyen Obama hükümeti, ülkeye yapılan yardımların kesileceğine dair herhangi bir açıklama yapmadı.  Oysa ABD’nin ‘Dış Yardım Kanunu’na göre, askeri darbe ile hükümeti ele geçirenlere maddi desteğin kesilmesini öngörüyor.

ABD, Mısır’a yıllık toplam 1.5 milyar dolar yardımda bulunuyor. 1948-2011 tarihleri arasında Washington’un Kahire’ye toplam yardım tutarı 71.6 milyar dolar bulmuş durumda. Özellikle 1979 Mısır- İsrail arasında yapılan barış antlaşmasından sonra ABD’nin yardımları hem düzenli hale gelmiş hem de artmış. Yardımın daha çok askeri alanda olduğu da dikkat çekiyor.

ABD, 2013’te  Mısır’a yapması gereken yardımı geçtiğimiz Mayıs ayında bu ülkeye gönderdi. Bundan sonra yardımların kesileceğinin duyrulması sadece ABD-Mısır arasındaki diplomatik ilişkilere zarar verebileceği ifade ediliyor.

Demokrat Partili Senatör Carl Levin, ekonomik desteğin  durdurulması gerektiğini, sözkonusu yardımların yeni anayasa ile birlikte kurulacak hükümete yapılmasının uygun olacağını söyledi. Cumhuriyetçilerin önde gelen Arizona Senatörü John McCain ise Mursi hükümetinin başarılı olmadığını ama herşeye rağmen ABD’nin darbeye destek vermemesi gerektiğini ifade etti.  Demokrat Partili New Jersey Senatörü Robert Menendez ise ekonomik yardımların kesilmesi durumda Mısır’daki kaosun daha fazla büyüyeceğini belirterek “Bu daha fazla istirarsızlığa sebep olur. Buda kimsenin ulusal güvenlik çıkarlarına yaramaz”dedi.

ABD YARDIMLARI MISIR ORDUSUNUN YÜZDE 80 GELİRİNE TEKABÜL EDİYOR

Amerikan medyasına yansıyan haberlere göre, ABD 2011 yılında İsrail’e 3 milyar, Irak’a 2.1 milyar, Pakistan’a 1.7 milyar, Mısır’a 1.5 milyar dolar maddi destekte bulundu.

Bir yılda yapılan toplam yardımların ABD bütçesine tutarı 49 milyar dolar. Uzmanlara göre Mısır’a verilen maddi desteğin ordunun yüzde 80 gelirini oluşturuyor. ABD, Mısıra neden bu kadar yardımda bulunuyor sorusuna ise uzmanlar,  “ABD’nin 1979 İsrail-Mısır barış anlatşmasını korumak. Süveyş kanalına kendi ulaşımını sağlamak. Bunun yanında bölgede kendi çıkarları ve istikrarı sağlamak istiyor. Ayrıca Arap ülkesindeki demokrasinin gelişmesine katkıda bulunmak istiyor” şeklinde yorumluyor.

PEKİ ABD DIŞ YARDIMLARINI  HİÇ KESMEDİMİ ?

ABD başkanları ‘Dış Yardım Kanunu’ konusunda zaman zaman esnek olabiliyor. Dış yardımların ABD’nin ulusal güvenlik çıkarları doğrultusunda değişebildiği ifade ediliyor. Örneğin; ABD Eski Başkanı Bill Clinton, 1999’da darbe ile başa gelen Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref’e yapılan yardımları kesmişti. Ama Eski Başkan George W.Bush, 11 Eylül saldırılarından  sonra Pakistan’a yapılan yardımların hepsini geri ödemişti. Obama yönetimi ise 2009’da Honduras’ta meydana gelen darbeden sonra maddi yardımları azaltmıştı. 2012’de ise Mısır’da iktidara gelen Muhammed Mursi hükümetine yapılacak askeri yardımlar masaya yatırılmıştı. Bunun en önemli sebebi olarakta Mısır’ın İsrail’e karşı geliştireceği politika karşısında duyulan endişe oldu. 2012’de ‘Dış Yardım Kanunu’na  Mısır’a yapılacak yardımların ‘1979 Mısır -İsrail barış antlaşmasına bağlı kalınması’ şartını getirildi. Texas Cumhuriyetçi Parti Milletvekili Kay Granger “ Yapılan yardımların daha önce bu kadar detaylı inceleme altına alınmamıştı.”şeklinde konuştu.