Sümüklü böceklerde de sürat felaket getiriyor

Yavaşlığıyla ün kazanmış olabilir ama bir sümüklü böcek saatte 1 metre sürat yapabiliyor!

Sümüklü böceklerin üzerine renkli ışıklar takan uzmanlar 24 saat süreyle hareketlerini izlediler. Karındanbacaklı bu canlıların bir gecede ortalama büyüklükte bir bahçeyi bir baştan bir başa geçebildiği saptandı. Fakat uzmanlar sümüklü böceklerin bu kadar hızlı hareket etmesinden çok endişeli… çünkü bu sürat, köpeklerde ölüme yol açabilen bir parazitin daha geniş bir alana hızla yayılmasına yol açıyor.

Özellikle son bir kaç yıldır yazların yağışlı geçmesi de sümüklü böceklerin çoğalması için ideal ortamı hazırlayınca bu sürat felaket getirdi. Britanya Bahçecilik Derneği’ne göre sümüklü böcek nüfusu ülke çapında sadece geçen yıl %50 artış gösterdi.

Sümüklü böcekler sadece bitkilere musallat olan, sebzeleri yiyen bir zararlı değil. Aynı zamanda köpekleri etkileyen Angiostrongylus vasorum adlı ölümcül bir paraziti yayıyorlar. Köpekler akciğerlerine yerleşen bu paraziti yanlışlıkla sümüklü böcek veya salyangoz yediklerinde ya da oyuncaklarına bulaştırıldığında alıyorlar.

Boyalı sümüklü böcekler

Exeter Üniversitesi’nden uzmanlar bu araştırmayı, Bayer Hayvan Sağlığı (Bayer Animal Health) tarafından kurulan, köpeklerde akciğer parazitinin oluşturduğu tehditle ilgili bir kampanya için yaptılar.

Bunun için önce 450 kadar sümüklü böceğin üzerine çok renkli ışık veren mini lambalar yerleştirip hareketlerini saptamak için fosforlu boya kullandılar.

Deneyde sümüklü böceklerin 24 saatlik bir süre içinde ortalama 25 metre mesafe gittikleri saptandı.

Çalışmayı yürüten ekibin lideri Dr Dave Hodgson, “Çok yavaş oldukları için insanlar hiç bir zaman sümüklü böceklerin hareket ettiğini düşünmüyor. Ama ediyorlar ve geceleri çok yol alabiliyorlar” diyor.

“Sümüklü böcekleri sadece marullarınıza musallat olan bir zararlı olarak düşünmeyin, aynı zamanda köpeğinizi öldürebilecek parazitlerin taşıyıcısı onlar” diye ekliyor.

Veterinerler tarafından yapılan yeni bir araştırma Britanya çapında köpeklerdeki akciğer parazininin salgın boyutlarında yaygınlaştığı saptandı. Oysa yakın zamana kadar bu parazite sadece ülkenin güneyinde rastlanıyordu. Dr Hodgson, “Giderek daha ciddi bir sorun haline geliyor, çünkü artık sadece güneyde rastlanmıyor, İskoçya’ya doğru ilerliyor” dedi.

Konvoy oluşturuyorlar

Yapılan araştırmada uzmanlar sümüklü böceklerin çoğunun bir diğerinin bıraktığı kaygan izden ilerlediğini farkederek şaşırdı. Dr Hodgson, hayvanların böylelikle enerji tasarruf ettiklerini söylüyor. “Enerjilerinin %40’ını üzerinde hareket ettikleri sümüksü maddeyi oluşturmaya harcadıklarını biliyoruz. Fırsatını yakaladığında bir sümüklü böcek tabi ki bir diğerinin bıraktığı sümüksü izin üstünde ilerleyecektir. Bunu başka bir geminin rüzgarı ve akıntısıyla yelken açmaya benzetebiliriz. Ben de sümüklü böcek olsam önümde bir başka sümüklü böcek varsa hemen peşine takılırdım doğrusu” diyor

Kıyım mı yapmalı?

O zaman bu kadar tehlikeli bir parazit yaydığı için sümüklü böcek kıyımına mı gitmek lazım? Dr Hodgson, “Kimseye bir sümüklü böcek katliamı önermeyi istemem” diyor ve ekliyor: “Tehlikenin farkında olmak daha iyi bence. İnsanlar bahçelerindeki doğal yaşamın içinde hiç bir canlının tamamen zararsız olduğunu düşünmemeli.”