WSJ – ‘Türkiye büyük riskler almaya hazırsa kaynaklar orada’

Türkiye’nin önde gelen yatırımcılarından birinin ülkesindeki girişimcilere bir mesajı var.

İstanbul’dan müteşebbis kapitalist Ali Karabey, “Şimdi başarısızlık zamanı. Başarısızlık ekosistem için iyi bir şey. Türk girişimcilerin, başarısız olmanın ne demek olduğunu bilmeleri gerek. Ve sonra yeniden kalkıp her şeye baştan başlamayı.” diyor.

Karabey müstakbel girişimcilerin çoğunda gördüğü tutumu eleştiriyor ve “Burada başarmanın finansman bulmak olduğuna dair büyük bir yanlış anlama var. Bu büyük bir hata. Finansman bulmakla iş bitmiyor, sadece başlıyor. Parayı bulunca bu başarılı olacağınız anlamına gelmiyor. Çoğu şirket başarısız olacak.” diyor.

Şu anda Türkiye’deki ekonomik sisteme e-ticaret hâkim. Startup Türkiye konferansı ve Etohum’un kurucusu Burak Büyükdemir Türkiye’de çok sayıda internet kullanıcısı ve ortalamanın üzerinde kredi kartı kullanımı varken Türklerin online harcamalarının diğer Avrupa ülkelerine göre az olduğunu söyledi ve “Türkiye e-ticaret için zor bir piyasa. Rekabet çok ve yatırım az.” dedi.

Ancak makro düzeyde sorun Karabey’e göre e-ticaretin ancak bu kadarını yapabileceği, sadece Türkiye’de Türklere Türk mallarını satarak bir gelecek inşa edilemeyeceği.

Peak Games CEO’su Sidar Şahin, “Bu bölgenin bir Google’a, bir Facebook’a ihtiyacı var. Mühendislik odaklı bir şirkete ihtiyacı var. Ancak böyle bir ekosistem kurulabilir.” diyor.

Teknolojik ekosistem üniversiteleri de kapsıyor ama ABD ve Avrupa’nın aksine Türk üniversiteleri akademisyenleri tarafından üretilen fikri mülkiyeti sahiplenmiyor.

Yatırımcı Ömer Hızıroğlu, Türk hükûmetinin bunun değiştirmek için müdahale ettiğini ve bunun değişmeye başladığını söylüyor. Hükûmet yüksek öğrenim sektörüne yardım etmek için iki yönlü bir havuç ve sopa yaklaşımı açıkladı.

Önce havuç: Girişim sektörünü teşvik etmek ve üniversiteler arasında rekabeti desteklemek için hükûmet üniversiteleri yenilik ve girişimciliğe göre sıralayacak. Dikkate alınan faktörler arasında IP portföyünün boyutu ve üniversiteden çıkan girişimci sayısı da var.

Hızıroğlu, “Hükûmet diyor ki sadece mühendislerin sayısını değil ekosistem üzerindeki etkinizi de görmek istiyoruz.” diyor.

Ayrıca hükûmet cömert bir hibe programıyla üniversitelerin teknoloji transfer ofisleri kurmasına da yardım ediyor.

Türkiye’nin geçirdiği tüm değişim teknolojik bir ekosistemin doğal gelişimini temsil ediyor.

Türkiye bazı avantajlara da sahip. Ülkede 35 milyon internet kullanıcısı var, araştırmalara göre bunun yüzde 70’i 34 yaşın altında. Hollanda ve Birleşik Krallık’tan sonra Avrupa’da çevrimiçi olarak en uzun vakti geçiren kullanıcılar. Kredi kartı kullanımı ise Avrupa’da ortalama yüzde 50 iken Türkiye’de yüzde 60.