WSJ- “ABD, küresel koalisyon oluşturmakta zorlanıyor”

ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel pazartesi günü Ankara’ya gelerek, liderlerin, IŞİD’e karşı mücadelenin genişletilmesine ilişkin endişelerini yatıştırmaya çalıştı. Hagel’in Ankara ziyareti, ABD yetkililerinin, IŞİD’e karşı mücadele için küresel koalisyon oluşturmada zorlandıklarını ortaya koydu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ile yaptığı görüşmenin ardından konuşan Hagel, “Her ülkenin kendine ait sınır ve siyasi boyutları var. Bunlara saygı duymamız gerekiyor ve duyuyoruz da.” dedi.

Hagel, Türkiye’nin, IŞİD’e karşı küresel koalisyonun genişletilmesinde ne kadar büyük bir rol üstlenmeye istekli olduğunu anlamak üzere Ankara’ya ziyaret düzenledi. Hükûmet yetkilileri, oynamak istedikleri rolün sınırları olacağını net bir dille ifade etti.

Bu hafta Ürdün ve Suudi Arabistan’a gitmeyi planlayan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de radikal militanlara karşı mücadele için destek toplamaya çalışıyor. ABD Başkanı Barack Obama çarşamba günü ABD’nin IŞİD ile mücadele stratejisini ulusa sesleniş konuşmasında açıklayacak.

Türkiye, bulunduğu coğrafyadan ötürü, Suriye ve Irak’ta ele geçirdiği topraklarda kendi devletini ilan eden IŞİD’e karşı mücadelenin merkez üssünde bulunuyor.

Ancak IŞİD’in haziranda rehin aldığı 49 diplomat, Türkiye’nin atacağı adımları sınırlıyor. IŞİD’in Musul’da rehin aldığı 40 diplomat arasında, Musul başkonsolosu, konsolosluk personeli ve aileleri de var.

Hagel konuyla ilgili olarak, “IŞİD, Türkiye vatandaşı 49 kişiyi elinde tutarken, liderlerin önceliğinin bu olması gerek.” dedi.

Yaklaşık 850 km boyunca uzanan Suriye sınırında güvenlik kontrolleri artırıldı. Militan olduğundan şüphe edilen yüzlerce kişi gözaltına alınıp sınır dışı edilirken, IŞİD’in operasyonlarını finanse etmek için kullandığı akaryakıt kaçakçılığının da üzerine gidildi.

Ayrıca Dışişleri Bakanlığına göre Türkiye’nin elinde, istihbarat kurumlarının ülkeye girişlerini yasaklamasını istediği 6 bin cihatçının listesi var.

Hagel, hassaslıklardan ötürü pazartesi günkü görüşmelerde hükûmet yetkililerinden koalisyon için özel bir yardım talebinde bulunmadı.

Ankara ziyaretinde Hagel’e katılan ABD’li bir savunma yetkilisi, “Tüm bu şeylerin ortasındalar ve çok somut endişeleri var.” dedi.

ABD Savunma Bakanı Hagel’ın hükûmet liderleriyle görüştüğü esnada, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin Obama’nın planlarına neden sıcak bakmadığına ilişkin açıklamalarda bulundu. Anadolu Ajansı’na konuşan Çavuşoğlu, Türkiye’nin prensipte yardıma hazır olduğunu söylese de, ABD’nin yüzde 95 mezhepçi olan Irak ordusuna yardım etme çabasını eleştirdi.

Hagel, ABD’nin de bu endişeleri paylaştığını ve bunun önlenmesi için teminat oluşturmaya çalıştığını söyledi.

ABD-Türkiye ilişkilerinde inişler ve çıkışlar olduğunu ancak hiçbir zaman kopmadığını söyleyen Hagel, IŞİD tehdidine ilişkin endişelerini dile getirerek, “Zorlukların ve tehditlerin birbirine yaklaştığı anlardan birindeyiz.” dedi.