LA TIMES – ‘Türkiye Suriye’ye misillemede bulunmayacak’

Ankara’nın ifadesi ile Doğu Akdeniz’de uluslararası hava sahası içerisinde düşürülen Türk savaş uçağı ile ilgili olarak Türkiye günlerdir komşusu Suriye’yi olası neticeler ile ilgili uyarmakta. Buna rağmen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Salı günü mecliste yaptığı konuşmada Suriye’ye karşı herhangi bir misilleme ya da askeri müdahale olmayacağını açıkça belirtti.

Erdoğan Türkiye’nin komşusu ve eski müttefiki Suriye’yi “açık ve yakın bir tehlike” olarak tanımlarken bir zamanlar dostu ve tatil arkadaşı olan Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esed için “kanlı bir diktatör” tabirini kullanarak Esad’ı kınadı.

Küresel sahnede kendini yükselen bir oyuncu olarak gören Türkiye’nin bu tepkisi kararlı atılacak hamlelerden ziyade sembolik bir tepki olarak görülebilir.

“Türkiye’nin dostluğu ne kadar değerli ise gazabı da o kadar şiddetlidir” diyen Erdoğan “sağduyulu ve ihtiyatlı yaklaşımımızı pasiflik işareti olarak algılamayın” dedi.

Erdoğan’ın konuşması sert uyarılarla devam etmiş olsa da konuyla ilgili ihtiyatlı adımlar Türkiye tarafından geldi.

Değişen angajman kurallarından bahseden Başbakan bundan sonra Suriye rejimine ait sınırlara yaklaşan her askeri unsurun tehdit olarak kabul edileceğini ifade etti.

Ayrıntıların belirsiz olduğu ve Türkiye’nin potansiyel Suriye bataklığına sürüklenmekte duraksama yaşadığı belirgin olarak görüldü.

Türkiye’nin de dahil olduğu NATO ittifakı da Suriye’nin hareketini kınamasına rağmen Salı günü yaptığı açıklamasında bu ülkenin iç karışıklıklarına müdahil olmak istemediğini yineledi.

Verilen tepkiler gösteriyor ki 100 bin kişinin hayatına mal olan ve 16.ayına giren Suriye’deki isyan ile ilgili diğer ülkelerin pek müdahil olma niyetleri yok. Jetinin düşürülmesi ile ilgili öfkesine rağmen Türkiye de diğer ülkelerin içişlerine karışması ile ilgili genel isteksiz tavrını sürdürmekte.

Mevcut karışıklıkla ilgili Suriye’deki sivilleri korumak adına Türkiye-Suriye sınırında tampon bölge oluşturulması bahsi geçen teklifler arasında yer almakta. Ancak bu tarz bir girişim Suriye’nin topraklarına askeri müdahele gerektirebilir. Proje henüz Türkiye ve diğer ülkeler tarafından benimsenmiş değil.

Analistlere göre Türkiye’nin sınır ötesi çatışmaya girmek ile alakalı çekincelerinden biri Esad hükümetinin Türkiye’deki Kürt azınlıkları kışkırtarak sorun çıkartma potansiyeli. Suriye Türkiye’nin uzun yıllardır mücadele ettiği PKK ile yakın ilişkileri olduğunu açıklamıştı.
Mecliste yaptığı konuşmasında Suriye helikopterlerinin son zamanlarda Türk hava sahasını 5 kez ihlal ettiğine dikkatleri çeken Erdoğan gelecekte yapılacak ihlallere güç kullanılarak karşılık verileceğini ifade etti.

Başbakanın konuşmasından saatler sonra Türk medyası sınıra askeri takviye yapıldığını ve sınırdaki birliklerin alarm durumuna geçtiğini rapor etti. İsyancılar ve mültecilerin ülkelerine sığınmasına izin veren Türkiye Suriye’deki isyana zımnen destek vermekte. Ankara, Esad’ın düşürülmesini isteyen diğer müttefik devletlerin başkentleri ile Washington’da yapılan toplantıya katılmıştı.
Türkiye’nin atacağı somut adımlardan biri açıktan ya da gizli olarak isyancılara verdiği desteği arttırmak olabilir.

Ankara ,Suriye hükümetinin suçlamalarını ve basında çıkan iddiaları reddederek Suriye’ye asker ve cephane akışı olmadığını söyledi.
Mart 2011‘den beri isyancıları bastırmak için yaptığı acımasız saldırılar sebebi ile tüm dünyadan tepki alan Esad için Salı günü yapılan eleştiriler etkili olmuş görünüyor.
Suriye uçaksavarları Suriye’nin Lazkiye şehri kıyılarında Türkiye’ye ait Phantom F-4 savaş uçağını düşürmüştü.

Suriye savaş uçaklarının Suriye hava sahası içerisinde 2 milden daha az bir mesafede ve eski model uçaksavarlar ile vurulduğunu söyledi.

Türkiye ise uluslararası hava sahasında bulunan jetlerin yanlışlıkla Suriye sınırına girmesinden çok kısa bir süre sonra uyarı yapılmadan vurulduğunu iddia etti. Türkiye jetlerin casusluk ya da Suriye hava savunmasını denemek için gönderildiği iddialarını reddetti.

Düşen jetteki mürettabatının akıbeti belirsizliğini koruyor.