FINANCIAL TIMES- “Türkiyenin cari işlemleri iyi durumda”

Türkiye Merkez Bankasının açıkladığı istatistik rakamlarına göre ülkenin cari işlem açığı 77,2 milyar dolardan -ki bu ABD’nin dışında neredeyse dünyanın en yüksek rakamı- 48,9 milyar dolara indi.

Aralık ayında kaydedilen 4,7 milyar dolarlık açık piyasa beklentisi olan 5,4’ün çok altında bir rakam. Gayrisafi yurt içi hâsıla rakamının daha önce yüzde 10’lara ulaştığı düşünülürse yüzde 6 oranındaki mevcut seviye daha idare edilebilir bir durum.

Türkiye Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı bütün bunların ekonominin yeniden dengelenmesi konusunda kaydettikleri başarının bir sonucu olduğunu söylüyorlar. Gerçekten de cari açıkta gelinen mevcut seviye, ülkenin 50 milyar doların üzerindeki enerji ithalatının bir sonucu.

Kaydedilen düşüş kuşkusuz etkileyici. Ancak birçok uzman, yılın ilerleyen aylarında iç talebin artması durumunda cari açığın yeniden büyüyeceğini düşünüyor. İhracat 2011 yılına oranla yüzde 13,1 oranında yükselerek 152 milyar dolara çıkmış olsa da bu artışın çoğu İran’a dolaylı yollarla yapılan altın satışıyla kaydedildi. Bu ticaret şimdi ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımların hedefi hâlinde ve bu hızda devam etmesi ihtimali oldukça düşük. Matematiksel olarak şüphe götürmeyen tek şey: normal şartlar altında, ayda 1.5 milyar dolara ulaşmış altın ticareti durursa cari açık büyür.

Cari açığın düştüğü şu ortamda endişe yaratan bir konu da Moody’s gibi kredi derecelendirme kuruluşlarına göre, sorun sadece cari açığın büyüklüğü değil Türkiye’nin cari açığı nasıl finanse ettiği de önemli.

Diğer bir rakam da geçen yıl kaydedilen doğrudan yabancı yatırımın bir önceki yıla oranla yüzde 40 oranında düştüğünü gösteriyor ve bu durum mevcut cari açığın yüzde 80’den fazlasının portföy akışıyla finanse edilmesine neden oluyor. Batı’daki alışılmışın dışındaki gevşek para politikaları göz önünde bulundurulduğunda bu durum şu an için endişe kaynağı değil. Ancak bu kalıcı ve yapısal bir konu ve kırılganlık oluşturabilir.